NGHỊ ĐỊNH 23 VỀ QUẢN LÝ CÁT, SỎI LÒNG SÔNG:

Cấm khai thác ban đêm, xử lý nặng nếu vi phạm

Ðây là một trong những yêu cầu tại Nghị định số 23/2020/NÐ-CP quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông được Chính phủ ban hành có hiệu lực thi hành vào ngày 10.4.2020.

Mỏ cát được UBND tỉnh cấp phép khai thác trên sông Côn qua huyện Tuy Phước.

Đấu giá quyền khai thác cát, sỏi

Cụ thể, Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24.2.2020 (gọi tắt NĐ 23) quy định thời gian được phép hoạt động khai thác cát sỏi, lòng sông trong ngày, từ 7 giờ sáng đến 5 giờ chiều, không được khai thác ban đêm. Giấy phép phải quy định trách nhiệm của tổ chức, cá nhân được phép khai thác, như: Xác định ranh giới khu vực khai thác; cắm mốc các điểm khép góc khu vực khai thác cát, sỏi lòng sông; phải ký hợp đồng vận chuyển với chủ phương tiện đủ điều kiện vận chuyển theo quy định nếu tổ chức, cá nhân khai thác không trực tiếp vận chuyển cát, sỏi sau khai thác; thực hiện nghĩa vụ, trách nhiệm về phòng chống thiên tai theo quy định của pháp luật…

Về nguyên tắc cấp phép thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông, NĐ 23 quy định thực hiện thông qua hình thức đấu giá quyền khai thác khoáng sản, trừ trường hợp thuộc khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của pháp luật về khoáng sản. Trường hợp khu vực đề nghị cấp phép thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông nằm giáp ranh từ 2 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trở lên, trước khi cấp phép, UBND cấp tỉnh nơi có tổ chức, cá nhân đề nghị cấp phép phải lấy ý kiến bằng văn bản của UBND cấp tỉnh là địa phương giáp ranh. Trước khi cấp phép, UBND tỉnh lấy ý kiến chấp thuận bằng văn bản của cơ quan quản lý nhà nước về đường thủy nội địa, phòng chống thiên tai, thủy lợi và đáp ứng các yêu cầu quy định tại Điều 15 (yêu cầu đối với hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông) NĐ 23.

NĐ 23 cũng quy định rõ về khoanh định khu vực cấm hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông như: Khu vực đang bị sạt, lở; khu vực đã bị sạt, lở và có nguy cơ tiếp tục bị sạt, lở; khu vực bờ sông không ổn định, có nguy cơ sạt, lở; khu vực khác có tầm quan trọng trong việc bảo đảm sự ổn định, an toàn của bờ sông; khu vực có công trình quốc phòng an ninh, khu đô thị, khu dân cư, khu vực có công trình đê điều, thủy lợi, giao thông, cấp thoát nước, quan trắc, giám sát…

Siết chặt hoạt động khai thác

Thực tế cho thấy, nhiều thời điểm hoạt động khai thác cát trong tỉnh diễn ra vào ban đêm; đặc biệt hoạt động khai thác cát trái phép thường được các đối tượng chọn “khung giờ” đêm tối và các ngày nghỉ. Chưa kể, nhiều đối tượng còn thực hiện bơm hút cát không phép từ 22 giờ đêm hôm trước tới khoảng 4 giờ sáng hôm sau, rồi di dời ngay toàn bộ phương tiện vi phạm ra khỏi khu vực. Vì vậy, lực lượng chức năng khi tới kiểm tra chỉ phát hiện dấu vết hiện trường, không bắt được quả tang để xử lý. Mặt khác, việc khai thác vượt thời hạn, trữ lượng, mốc giới trong giấy phép gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, đời sống dân sinh trong vùng.

Do đó, NĐ 23 ra đời và có hiệu lực thi hành sẽ góp phần khắc phục những hạn chế nêu trên. Ông Trương Bá Vinh, Trưởng phòng Khoáng sản (Sở TN&MT), dẫn chứng: Quy định giấy phép khai thác cát, sỏi lòng sông phải có thời gian được phép hoạt động khai thác trong ngày, buộc các DN được cấp phép khai thác cát, sỏi phải tuân thủ nghiêm ngặt, nếu vi phạm sẽ bị xử lý rất nặng. Việc thẩm định nội dung đánh giá tác động tới lòng, bờ, bãi sông cũng quy định chi tiết hơn về trách nhiệm của từng sở, ngành và đơn vị liên quan... “NĐ 23 đã bám sát thực tiễn, nâng cao năng lực và trách nhiệm của cơ quan chuyên môn trong công tác quản lý, thanh kiểm tra nguồn cát, sỏi trên địa bàn; đồng thời, quy định chặt chẽ các điều kiện, thời gian đối với DN được cấp phép khai thác khoáng sản”. Ông Vinh nhấn mạnh.

TRỌNG LỢI