Những vốn cổ mỹ thuật quý giá
Đó là nội dung chủ yếu của tập sách Nghệ thuật và nghệ nhân vùng kinh thành Huế của nhà nghiên cứu Lesoponld Michel Cardière, do Phân viên Văn hóa - Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam tại Huế phối hợp với Nhà xuất bản Hà Nội ấn hành. Sách dày gần 470 trang, khổ 17x24cm, được thiết kế, in ấn khá bề thế, sang trọng.
Nghệ thuật và nghệ nhân vùng kinh thành Huế là một ấn phẩm đặc biệt của Hội Đô thành Hiếu cổ (Association des Amis du Vieux Huế - B.A.V.H) và Tập san Hội Đô thành Hiếu cổ. B.A.V.H được thành lập tại Huế vào năm 1913 và Lesoponld Michel Cardière là một trong những sáng lập viên của Hội, đồng thời là Chủ bút Tập san B.A.V.H.
Cuốn sách là một trong những công trình nghiên cứu khoa học về nghệ thuật tạo hình Huế đầu tiên và cực kỳ giá trị. Đồng thời, đây cũng là tấm lòng, tình cảm của Lesoponld Michel Cardière đối với Việt Nam, như ông từng tâm sự: “Tôi hiểu người Việt vì tôi nghiên cứu những gì liên quan đến họ. Tôi yêu mến người Việt vì họ thông minh, xuất sắc và tinh thần lanh lợi. Tôi yêu mến người Việt cũng vì họ trải nhiều đau khổ”.
Ở Nghệ thuật và nghệ nhân vùng kinh thành Huế, Lesoponld Michel Cardière đã giới thiệu những vấn đề liên quan đến vốn cổ mỹ thuật của Huế và Việt Nam nói chung. Tiêu biểu trong số này là các vấn đề: Nghệ thuật tại kinh thành Huế; Về kiến trúc đô thị và nhà cửa bản xứ; Họa tiết nghệ thuật An Nam; Phong cảnh… Trong đó, riêng vấn đề “Họa tiết nghệ thuật An Nam”, Cardière đã giới thiệu cụ thể về các vấn đề: Họa tiết trang trí hình học; Họa tiết trang trí chữ Hán; Họa tiết với những vật vô tri (tĩnh vật, cổ đồ); Họa tiết với hoa lá, nhành cây và hoa quả; Họa tiết với muông thú; Về điêu khắc thuần túy…
Lesoponld Michel Cardière nhận xét: “Không phải nghi ngờ chúng ta chứng kiến sự biến hóa thực sự của một họa tiết này thành một họa tiết khác, chứ không đơn giản là một sự phối hợp hay gắn kết… Giờ đây khi tôi đã lưu ý những mặt yếu của nghệ thuật của người An Nam vùng kinh thành Huế, tôi cảm thấy thoải mái hơn, để làm rõ những gì làm ta lưu luyến, những gì làm bao nhà sưu tầm mê say…”.
Đặc biệt, Nghệ thuật và nghệ nhân vùng kinh thành Huế còn giới thiệu hàng trăm bản vẽ, hình ảnh minh họa liên quan đến vốn cổ mỹ thuật quý giá. Đó là những hoa văn, họa tiết, kiểu thức trang trí từ kiến trúc cung đình, đền đài, lăng tẩm, chùa chiền, đền, miếu, bình phong… Có thể nói, Nghệ thuật và nghệ nhân vùng kinh thành Huế là một cuốn sách quý - hay và nhiều giá trị.
VIẾT HIỀN