Nghệ sĩ Ưu tú Kim Thành: Trẻ mãi cùng vai diễn...

Sở hữu chất giọng thiên phú ngọt ngào, lối diễn xuất sâu lắng, thế mạnh với những vai “kép con”, người mộ tuồng hay gọi chị - Nghệ sĩ Ưu tú Kim Thành là nữ nghệ sĩ trẻ mãi cùng vai diễn.

Kim Thành đã sớm bén duyên với sân khấu khi tham gia vào đội văn nghệ ở địa phương. Cùng sự chỉ dạy của cha mình - cố Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) Đinh Quả, chị sớm lĩnh hội những căn cốt của hát tuồng. Năm 1979, chị học lớp trung cấp Tuồng (4 năm). Tốt nghiệp xong chị về Nhà hát Tuồng Đào Tấn công tác và gắn bó đến nay.

NSƯT Kim Thành

Không có lợi thế về hình thể nhưng bù lại Kim Thành sở hữu một giọng hát đặc biệt được nhiều người yêu thích. Nhạc sĩ Hữu Thuần nhận xét: “Cô ấy có chất giọng thiên phú, lại được học các làn điệu bài bản từ NSND Đinh Quả nên lời hát dễ đi vào lòng người. Không chỉ hát tuồng, cô ấy còn hát dân ca và bài chòi rất ngọt!”.

Có cha là một “cây cao bóng cả” trong nghệ thuật tuồng nhưng Kim Thành không mang tâm lý ỷ lại mà luôn khiêm nhường, nỗ lực với ước mong khẳng định chính mình. Năm 1982, chị đã đoạt giải B trong cuộc thi Tiếng hát hay toàn quốc khi còn đang trong quá trình học nghề.

Vì vóc dáng nhỏ nhắn, Kim Thành ít khi được giao những vai đòi hỏi tầm thước và hình thể sân khấu. Bù lại những vai “đào em” và vai “kép con” (vai nhân vật thiếu nhi) như dành sẵn cho chị, có thể kể đến: Loan Dung trong vở Lý Phụng Đình, Hồ Nô trong Hộ Sanh đàn, Trại Hoa trong Ngũ hổ Bình Tây, Quách Hải Thọ trong Bao công xử án Quách Hòe… Từ vùng đất diễn tưởng có phần chật hẹp ấy chị đã gặt hái được những thành công với 2 HCV khi hóa thân vào: Trại Hoa trong vở Ngũ hổ Bình Tây (1992) và Xuân Mai trong vở Bùi Thị Xuân hồi kết cuộc (1995). Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) Kim Thành vui vẻ chia sẻ: “Tôi còn nhớ mãi kỷ niệm khi nhập vai Xuân Mai. Hồi ấy, tôi chỉ nặng chưa tới 40 ký. Nhiều người cứ đinh ninh tôi thật sự là một đứa trẻ. Có người còn tếu táo hỏi tôi, bé bao nhiêu tuổi rồi. Khi tôi nói tuổi thật của mình, họ mới… té ngửa vì quá bất ngờ”.

NSƯT Kim Thành (thứ 2 từ trái qua) trong vở Chuyện nàng công chúa Thiên Hương.

Năm 1984, Kim Thành kết duyên cùng nghệ sĩ Đình Trương - người bạn đồng khóa lớp Trung cấp Tuồng, và hiện tại cũng là một trong số những diễn viên trụ cột của Nhà hát Tuồng Đào Tấn. Không ít lần hai vợ chồng diễn chung với nhau, như trong vở Trảm Trịnh Ân, chị vào vai Trịnh Ấn (con), nghệ sĩ Đình Trương vai Trịnh Ân (cha); trong vở Ngọn lửa Hồng sơn chị vào vai Phương Cơ (con), nghệ sĩ Đình Trương vai Lão Tạ (cha)… Hai “cha con” Đình Trương và Kim Thành đã thể hiện sự ăn khớp nhịp nhàng trên sân khấu. “Hoạt động cùng lĩnh vực lại là bạn chung nhà nên mỗi lần diễn chung hai chúng tôi đều tập luyện nhuần nhuyễn, tâm ý tương thông. Đó là một lợi thế rất lớn để gần như lúc nào tôi cũng có thể sống với vai diễn của mình”, nghệ sĩ Kim Thành chia sẻ.

Làm chủ sân khấu, biểu lộ cảm xúc và lời hát tự tin, truyền cảm nên nhiều năm qua đi mọi người vẫn còn ấn tượng những vai “kép con” của Kim Thành. Trong nhiều hợp đồng diễn, khi đọc kịch mục những vở có vai nhân vật thiếu nhi, đối tác thường yêu cầu ghi rõ vào hợp đồng phải có nghệ sĩ Kim Thành. Với chị, đó như một niềm vui khi khán giả còn nhớ và quý mình.

Lần giở ký ức, chị không sao quên được đêm diễn vào năm 1988, khi ấy nghệ sĩ Đinh Quả mất mới mấy ngày nhưng chị phải nén lại nỗi đau để nhập vai Trịnh Đồng trong vở Nỗi oan tình phục vụ khán giả. “Đoàn tuồng động viên tôi nhập vai vì thiếu người. Tình cảnh nhân vật mất cha giống hệt hoàn cảnh tôi ngoài đời thực. Tôi đã không cầm được nước mắt trên sân khấu, cảm xúc như nghẹn ứ khiến tôi chùng lại trong giây lát, rồi lặng lẽ tự mình trấn an, hít một hơi thật sâu để tiếp tục hoàn thành vai diễn”, NSƯT Kim Thành xúc động nhớ lại. Bao lần nhập vai như thế, chị lại có cảm tưởng như mình được một lần nữa “đối thoại” cùng người cha đã hóa cõi mây bay.

Gần như tất cả những vai NSƯT Kim Thành đảm nhận đều ở lại trong trí nhớ người mộ tuồng là nhờ chị chăm chút, nghiên cứu kỹ lưỡng, từ cách ăn nói đến vẻ biểu lộ của một đứa trẻ thật sự, để vai diễn cảm xúc và tự nhiên nhất. Ngoài 50 tuổi, chị vẫn hóa thân tốt những vai “tiểu mục đồng” tung hoành trên sân khấu.

Ngoài là một nghệ sĩ biểu diễn giỏi, Kim Thành còn là nghệ sĩ hát vọng hậu trường đóng góp vào thành công chung trong nhiều vở diễn của Nhà hát. Với vai trò này, chị nhận được rất nhiều chia sẻ. Năm 2003 chị được trao bằng khen Tiếng hát vọng hay trong vở Mộng bá vương tại Liên hoan sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc… Bên cạnh đó, chị còn có biệt tài ngâm thơ khó ai sánh kịp, hồn bài thơ qua giọng ngâm của chị như được tiếp thêm sức sống cộng hưởng cùng người nghe. Suốt nhiều năm nay, chị là nghệ sĩ diễn ngâm hàng đầu được Ban tổ chức các chương trình nghệ thuật biểu diễn nhạc, thơ ở Bình Định tin tưởng “chọn mặt gửi vàng”.

Với bề dày kinh nghiệm hơn 30 năm tuổi nghề, hơn 10 năm nay chị cùng một số nghệ sĩ gạo cội khác tham gia truyền nghề cho các thế hệ kế tục. Chị sẵn sàng lui về phía sau với những vai diễn quần chúng để tạo điều kiện diễn xuất cho các nghệ sĩ trẻ, hỗ trợ hết mình để các nghệ sĩ trẻ phát huy năng lực của mình. Nghệ sĩ trẻ Minh Trang trải lòng: “Cô Kim Thành truyền cho mình nhiều vai, và hầu như vai nào mình đảm nhận cũng đều được cô dạy cách hát. Cô là người thầy đáng kính, giỏi nghề và luôn hết lòng vì học trò. Bên cạnh những kiến thức mà mình và các diễn viên trẻ học được còn có sự quan tâm chia sẻ, sự yêu thương nâng đỡ trong nghề nghiệp cũng như trong cuộc sống từ cô”.         

ÐỨC LINH