Nan giải quản lý rừng giáp ranh ở Vĩnh Thạnh
Hàng trăm hec-ta rừng giáp ranh quy hoạch chức năng sản xuất và phòng hộ thuộc địa bàn xã Vĩnh Thuận (huyện Vĩnh Thạnh) bị người dân ở một số xã thuộc TX An Khê (tỉnh Gia Lai) ngang nhiên chiếm dụng để canh tác, sản xuất. Các ngành chức năng liên quan chưa có biện pháp xử lý dứt điểm, khiến công tác quản lý rừng giáp ranh tại huyện Vĩnh Thạnh gặp nhiều khó khăn.
Nhiều diện tích rừng giáp ranh quy hoạch chức năng sản xuất và phòng hộ thuộc địa bàn xã Vĩnh Thuận bị người dân một số xã thuộc TX An Khê lấn chiếm.
Theo UBND huyện Vĩnh Thạnh, nhiều năm nay, hàng trăm người dân ở các xã: Cửu An, Tú An, Xuân An (TX An Khê) ngang nhiên lấn chiếm gần 890 ha rừng thuộc địa bàn xã Vĩnh Thuận - giáp ranh với TX An Khê - để trồng keo, bạch đàn, mì, đậu và một số loại hoa màu khác. Trong đó, có hơn 162 ha rừng quy hoạch chức năng phòng hộ tại khoảnh 1, 2, 4, thuộc tiểu khu (TK) 210A do Ban quản lý rừng phòng hộ (BQLRPH) huyện Vĩnh Thạnh quản lý. Diện tích còn lại là rừng sản xuất, thuộc các TK 210B, 217 và 226 do UBND xã Vĩnh Thuận quản lý - diện tích này trước kia do Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn quản lý, nhưng nay đã giao cho địa phương.
Ông Trần Phước Phi, Giám đốc Ban QLRPH huyện Vĩnh Thạnh, thừa nhận: “Về mặt giấy tờ, chúng tôi quản lý hơn 162 ha rừng phòng hộ tại các khoảnh 1, 2 và 4, TK 210A. Nhưng từ lâu nay diện tích này đã bị nhiều người dân ở làng Nhoi và làng Hòa Bình (xã Tú An) chiếm dụng canh tác. Nhiều năm qua, Ban vừa kiến nghị, vừa phối hợp với chính quyền địa phương và các ngành chức năng liên quan tìm biện pháp giải quyết nhưng chưa có kết quả”.
Còn theo ông Đinh Văn Sao, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thuận, diện tích rừng sản xuất tại TK 210B, 217, 226 hiện do địa phương quản lý. Tuy nhiên, diện tích này bị người dân các xã Cửu An, Tú An, Xuân An lấn chiếm, canh tác nên việc quản lý rất gian nan. Do địa bàn xa, cách trở; hơn nữa, người dân các địa phương này cho rằng diện tích rừng trước đây họ khai hoang, canh tác nên cương quyết chiếm giữ.
Qua tìm hiểu được biết, thực hiện theo Chỉ thị 364-CT ngày 6.11.1991, có hơn 800 ha đất rừng trước kia do người dân các xã Tú An, Cửu An, Xuân An canh tác thuộc về lâm phận do huyện Vĩnh Thạnh quản lý. Đây là một trong những nguyên nhân khiến việc lấn chiếm rừng khu vực giáp ranh xảy ra dai dẳng nhiều năm nhưng chưa có biện pháp xử lý dứt điểm. Từ năm 2013 đến nay, UBND huyện Vĩnh Thạnh và TX An Khê đã ký kết kế hoạch phối hợp xử lý việc lấn chiếm đất rừng của người dân vùng giáp ranh. Trong đó, tập trung tuyên truyền, vận động người dân không tiếp tục lấn chiếm đất, phá hoại rừng và trả lại diện tích đã lấn chiếm. Thế nhưng, những nỗ lực đó vẫn không có kết quả.
Những ngày giữa tháng 4.2020, chúng tôi tìm về khu vực rừng thuộc TK 210A và 226 để quan sát thực địa. Dù đất và rừng nơi đây đã có chủ nhưng nhiều người dân ở xã Tú An, Cửu An, Xuân An vẫn vô tư vào phát dọn thực bì, tiếp tục xâm lấn thêm diện tích rừng trồng và rừng tự nhiên để canh tác.
Ông Trần Phước Phi, cho biết: Khi bị kiểm tra, nhiều người xâm lấn rừng sẵn sàng dùng vũ lực, hung khí để chống đối, tấn công người thực thi nhiệm vụ. Trước đây, có nhiều người lấn chiếm rừng đã bị xử lý hình sự, phạt tù về hành vi này. Dù vậy, nhưng họ vẫn tiếp tục lấn chiếm đất rừng và sẵn sàng chống đối khi lực lượng quản lý, bảo vệ rừng kiểm tra, ngăn chặn. “Điều đáng lo ngại nữa là sau khi lấn chiếm, người dân sử dụng nhiều diện tích đất để trồng đậu và các loại hoa màu. Quá trình canh tác, họ dùng thuốc bảo vệ thực vật bơm cho cây trồng; một lượng không nhỏ thuốc thấm xuống đất, hòa vào mạch nước ngầm ở thượng nguồn”, ông Phi ái ngại.
Theo một cán bộ Hạt Kiểm lâm huyện Vĩnh Thạnh, thì: Phần lớn các đối tượng có hành vi xâm hại rừng là người đồng bào dân tộc thiểu số, nhận thức còn hạn chế. Họ bị nhiều đối tượng “đứng sau” kích động, lôi kéo, xúi giục. Điều này khiến công tác quản lý, bảo vệ rừng vùng giáp ranh gặp nhiều khó khăn; tình trạng lấn chiếm, xâm phụ canh đất rừng tiếp tục diễn ra, ảnh hưởng không nhỏ đến ANTT địa phương.
CÔNG LUẬN
Rừng giáp ranh thì người dân ở thị xã An Khê, Gia Lai lấn, chiếm; còn ở xã Vĩnh Thuận thì người dân cũng lấn, chiếm đất rừng phòng hộ thời gian gian dài nhưng không bị xử lý,