Bác sĩ khám bệnh, kê toa kiêm bán thuốc tại các phòng mạch tư:

Vi phạm phổ biến không ai... “thổi còi” (!)

Hiện nay tình trạng bác sĩ vừa khám bệnh, vừa kê toa kiêm bán thuốc đang diễn ra khá phổ biến tại các phòng mạch tư. Thuốc được mua tại những nơi này thường đắt hơn so với giá thị trường, thậm chí còn bị lột hết bao bì nhãn mác, chia thành từng gói nhỏ uống theo ngày.

Không bán thuốc mới lạ (!)

Cô em họ của tôi mang thai đầu lòng. Thể trạng ốm yếu, lại thêm phần quá lo lắng cho đứa trẻ sắp chào đời, nên hầu như tháng nào cũng đi đến phòng mạch tư của bác sĩ T. để thăm khám. Tuy nhiên, khoảng ba, bốn tháng sau, cô cho biết đã chuyển sang bác sĩ khác vì: “Bác sĩ T. tính tiền thuốc mắc lắm. Một hộp canxi bổ sung bán cho em đến 250 ngàn đồng, trong khi giá bán ngoài chỉ khoảng phân nửa là cùng. Các loại thuốc bổ khác cũng vậy. Mỗi lần cầm bịch thuốc ra khỏi nhà bác sĩ thì giá khoảng 400-500 ngàn đồng. Vợ chồng em chịu không thấu…”. Một số bệnh nhân khác đã từng đến khám tại phòng mạch của bác sĩ T. cũng cho biết thuốc của bác sĩ T. bán thường ít bán trên thị trường. Nếu không mua bác sĩ thì biết mua ai (?).

Một bệnh nhân ra về với một bịch thuốc trên tay sau khi khám tại một phòng mạch tư ở đường Trần Phú, Quy Nhơn (ảnh chụp vào trưa 29.3). Ảnh: V.L

Sao không xin bác sĩ kê toa, để ra ngoài mình mua? Khi tôi đặt câu hỏi ấy, không ít người phì cười. Đã đến phòng mạch tư nghĩa là con bệnh đã “chê” bệnh viện về phương diện nào đấy, và đặt trọn niềm tin vào bác sĩ khám bệnh cho mình. Vậy, còn “lăn tăn” làm gì chuyện thuốc đắt hay rẻ. “Khi bác sĩ kê toa, có hỏi tôi rằng lấy thuốc ở đây hay ra ngoài mua, biết thuốc bán ở đây cao hơn so với giá ngoài nhưng tôi vẫn mua. Qua sông phải lụy đò…” - một thai phụ đã “theo” bác sĩ M. từ nhiều tháng nay cho biết.

Hiện nay, tình trạng bác sĩ khám, kê toa kiêm bán thuốc đang khá phổ biến tại các phòng mạch tư. Thông thường, thuốc được bán tại nơi này không chỉ cao hơn so với thị trường, mà còn bị lột hết vỏ, được chia thành từng gói nhỏ uống theo ngày. Ông L.H, 79 tuổi, nhà ở phường Trần Hưng Đạo, TP Quy Nhơn, sau Tết Nguyên đán bị ho dữ dội, có đờm. Nghĩ là bệnh viêm họng hạt tái phát nên ông đã đến khám ở phòng mạch đường Trần Phú. Vị bác sĩ này khám qua loa, cho 3 bì thuốc uống trong 3 ngày, tính tiền gần 300 ngàn đồng. Thuốc đã hết, song bệnh ho vẫn không dứt, ông H. tiếp tục đến một bác sĩ chuyên khoa tai - mũi- họng khác thì mới hay rằng họng ông chẳng làm sao mà do phổi có vấn đề.

Y đức: Tùy tâm?

Tại khoản 5, Điều 6 của Luật Khám, Chữa bệnh được Quốc hội ban hành và có hiệu lực từ ngày 1.1.2011, đã nêu rõ: “Nghiêm cấm người hành nghề bán thuốc cho người bệnh dưới mọi hình thức, trừ bác sĩ đông y, y sĩ đông y, lương y và người có bài thuốc gia truyền”.

Tuy nhiên, thực tế tìm hiểu cho thấy rất ít bác sĩ tuân thủ quy định này. Bởi lẽ lợi nhuận từ việc bán thuốc cho bệnh nhân mới thật là nguồn thu chính vì bác sĩ không những được hưởng tiền chiết khấu từ các hãng dược phẩm (5-10%), mà còn định đoạt luôn giá thuốc. Tuy nhiên, cũng có bác sĩ lý giải họ bán thuốc là do một số loại thuốc đặc trị không có trên thị trường, hoặc nếu để bệnh nhân ra ngoài mua thuốc thì sợ chất lượng thuốc không đảm bảo, làm ảnh hưởng đến quá trình điều trị. Hoặc cũng có khi là do bệnh nhân tự yêu cầu bác sĩ bán thuốc.

Anh Trần Văn L., thường dẫn người nhà đi khám tại các phòng mạch tư, nhận xét: “Có những loại thuốc bác sĩ cho quá nghiệt, thị trường không có, bắt buộc tôi phải mua tại phòng mạch của họ; cũng có lúc chỉ là thuốc thông dụng nhưng tôi mua tại đó cho tiện. Có lần tôi yêu cầu bác sĩ kê toa để ra ngoài mua thuốc thì bác sĩ có vẻ không vui”.

Hiện nay trên địa bàn tỉnh có khoảng 1.000 cơ sở hành nghề y dược tư nhân, trong đó tập trung nhiều nhất vẫn là ở thành phố Quy Nhơn. Trong năm 2012, Sở Y tế tiến hành thanh tra 55 cơ sở hành nghề y tư nhân trên địa bàn tỉnh, thì chỉ có 1/7 cơ sở vi phạm vào lỗi “nghiêm cấm bán thuốc dưới mọi hình thức” (ở huyện Tuy Phước) và đã bị xử phạt 17,5 triệu đồng. “Cho đến nay chúng tôi chưa nhận được đơn thư phản ánh nào của người dân về tình trạng bác sĩ kê toa kiêm bán thuốc tại các phòng mạch tư. Cách đây vài năm khi nghe có dư luận phòng mạch bác sĩ D. có tình trạng này, chúng tôi đã đến kiểm tra nhưng không có. Nếu phát hiện bác sĩ khám bệnh rồi kê toa bán thuốc luôn, người dân cứ gởi đơn trực tiếp đến Sở Y tế, chúng tôi sẽ tiến hành thanh tra, xác minh…” - ông Nguyễn Văn Trung, Chánh thanh tra Sở Y tế, khẳng định.

Lâu nay, bệnh nhân vẫn xem việc bác sĩ khám bệnh, kê toa kiêm bán thuốc là đương nhiên như thực tế đã, đang tồn tại. Thuốc được bán với giá bao nhiêu, đắt- rẻ, chất lượng thế nào, hoàn toàn tùy thuộc vào lương tâm của mỗi người. Dĩ nhiên, không phải bác sĩ nào cũng “chặt, chém”. Bởi vậy, y đức vẫn là “tùy tâm” mà thôi! Một trình dược viên thường mời chào một số phòng mạch lớn có bệnh nhân đông mua thuốc cận đát với giá rẻ, cho biết thêm: “Họ muốn bán sao thì bán, chứ thuốc đã lột hết vỏ rồi thì đố ai mà biết chất lượng ra sao”.                           

NGUYÊN NAM