Khám chữa bệnh ngày nghỉ cho bệnh nhân BHYT: Mới có 13 cơ sở tư nhân thực hiện
Từ năm 2015, để đảm bảo quyền lợi của người mua BHYT, 2 Bộ Y tế và Tài chính ra Thông tư liên tịch 16/2015/TTLT-BYT-BTC, theo đó các cơ sở y tế tổ chức khám bệnh, chữa bệnh cho các bệnh nhân BHYT vào ngày nghỉ, ngày lễ. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có 13/34 cơ sở trong tỉnh triển khai nội dung này, và toàn bộ 13 đơn vị này đều là cơ sở y tế tư nhân.
Hiện nay, mới có cơ sở tư nhân tổ chức thực hiện KCB BHYT ngoài giờ, ngày nghỉ.
- Trong ảnh: Bệnh nhân đăng ký khám bệnh BHYT ngoài giờ tại BVĐK Hòa Bình.
Chỉ cơ sở tư nhân tham gia
BVĐK Hòa Bình đã triển khai khám chữa bệnh (KCB) BHYT vào những ngày cuối tuần nhiều năm nay. Giám đốc bệnh viện Trần Thị Thu cho biết, để đáp ứng nhu cầu người bệnh - nhất là công nhân viên, học sinh, trẻ em - BVĐK Hòa Bình đã triển khai KCB BHYT vào các ngày thứ Bảy, Chủ nhật. Quy trình khám bệnh BHYT tương tự ngày thường nhưng do bệnh nhân đến khám ít hơn nên các khâu đăng ký khám được rút ngắn hơn. Bình quân ngày bình thường có khoảng 350 - 400 bệnh nhân đến khám thì ngày nghỉ số khám chiếm khoảng 1/3.
“Cơ sở KCB hoàn toàn chủ động trong việc tổ chức KCB BHYT vào ngày nghỉ, ngày lễ, ngoài giờ, nhưng phải bảo đảm các điều kiện trong phạm vi chuyên môn, nghĩa là phải có nhân lực tổ chức hoạt động như quy mô ngày hành chính bình thường. Khi tổ chức KCB vào ngày nghỉ theo hình thức làm thêm giờ thì phải trả thêm tiền phụ cấp làm thêm giờ cho nhân viên y tế, mà phụ cấp này chưa có trong cơ cấu giá thì người bệnh phải trả khoản chi phí này, cơ quan BHXH chỉ thanh toán theo mức giá đã quy định”.
Ông NGUYỄN ĐỨC ANH, Trưởng phòng Giám định BHYT (BHXH tỉnh)
Ngược lại, tại các phòng khám đa khoa, lượng bệnh nhân KCB BHYT ngày nghỉ cuối tuần lại khá đông. Đối tượng đến khám BHYT ngoài giờ rất nhiều người là cán bộ đương chức, công nhân vì ngày thường bận đi làm.
Chiều tối 9.6, chị Lê Thanh Hồng (phường Bùi Thị Xuân, TP Quy Nhơn) đến khám bệnh viêm xoang tại Phòng khám đa khoa Đinh Trọng Sơn, chia sẻ: “Tôi làm công nhân may ở khu công nghiệp Phú Tài, nếu nghỉ trong giờ làm để đi khám thì bị trừ lương, trừ tiền trách nhiệm nên khi có dấu hiệu bệnh tật, không chỉ tôi mà nhiều đồng nghiệp tranh thủ sắp xếp khám ngoài giờ, hoặc vào ngày nghỉ cuối tuần”.
Từ thực tế triển khai khám BHYT ngoài giờ, ngày nghỉ, để tạo thuận lợi nhất cho người bệnh và được sự thống nhất của BHXH tỉnh, Phòng khám đa khoa Đinh Trọng Sơn tổ chức khám bệnh từ 6 giờ 30 phút đến 18 giờ 30 phút, tất cả các ngày trong tuần từ thứ Hai đến Chủ nhật. Bác sĩ Phạm Thị Chức, phụ trách Phòng khám đa khoa Đinh Trọng Sơn, cho biết: Làm như vậy, người bệnh có thể lựa chọn cho mình thời gian hợp lý nhất để KCB mà vẫn đảm bảo quyền lợi. Điều quan trọng nhất để tổ chức KCB BHYT ngoài giờ, ngày cuối tuần là cán bộ, nhân viên của cơ sở phải đồng lòng sắp xếp thời gian đi làm. Ưu thế của chúng tôi là được chủ động hoàn toàn về các khoản thu chi, nhân lực và việc sử dụng nguồn thu để động viên, đãi ngộ người lao động thỏa đáng.
Các cơ sở KCB tư nhân chủ động hoàn toàn về kinh phí, nguồn nhân lực và việc sử dụng nguồn thu để động viên, đãi ngộ người lao động tham gia KCB BHYT ngoài giờ, ngày nghỉ.
Có quy định, lại… vướng quy định
Trong bối cảnh tiến tới BHYT toàn dân, cách làm này tạo thuận lợi và bảo đảm quyền lợi KCB cho người tham gia BHYT. Tuy nhiên, đây không phải là quy định bắt buộc mà chỉ mang tính “khuyến khích”, nên hiện các cơ sở KCB công lập dù có đông bệnh nhân vẫn chưa triển khai. Chưa kể, Thông tư liên tịch 16/2015 quy định tùy vào điều kiện cơ sở vật chất của bệnh viện để có thể áp dụng KCB BHYT vào ngày nghỉ, ngày lễ, nên các bệnh viện không thực hiện đều có đủ lý do phù hợp để giải thích.
Theo bác sĩ Lê Thái Bình, Giám đốc TTYT TX An Nhơn, đơn vị chưa KCB BHYT ngày nghỉ, vì để thực hiện điều này, cần phải có sự tính toán rất kỹ về kinh phí chi trả cho bác sĩ khám ngoài giờ, thu của người bệnh ra sao, BHYT thanh toán như thế nào, đặc biệt là phải đảm bảo nhân sự làm việc. “Dù đến nay TTYT An Nhơn có 37 bác sĩ - đông nhất ở tuyến huyện, nhưng hiện chúng tôi khám cho khoảng 700 bệnh nhân/ngày, cao điểm lên đến cả nghìn người bệnh, bệnh viện phải điều động bác sĩ từ các khoa lâm sàng, bác sĩ xã “chi viện” cho khoa Khám bệnh. Trong khi đó, quy định mỗi bác sĩ trực ngày hành chính phải nghỉ bù 1 ngày, trực ngày nghỉ phải nghỉ bù 2 ngày, thì việc bố trí làm việc vào ngày nghỉ là không thể”, ông Bình phân tích.
Nhiều đại diện của các bệnh viện công lập khác cũng cho hay, dù muốn triển khai thực hiện để đảm bảo quyền lợi, tạo niềm tin và sự hài lòng của bệnh nhân BHYT, nhưng cơ chế hiện nay đang ràng buộc rất nhiều. Một đại diện bệnh viện tuyến tỉnh phân tích: “Bệnh viện là cơ quan hành chính sự nghiệp, làm việc 5 ngày/tuần, 2 ngày còn lại là ngày nghỉ. Muốn nhân viên y tế làm việc phải thỏa thuận và phải trả mức lương bằng 180% so với ngày thường. Như cơ sở của chúng tôi thì không đủ sức chi trả như vậy được, vì thu không đủ bù chi. Chưa kể, cơ sở chưa được tự chủ hoàn toàn tài chính thì không biết vận dụng cơ chế tài chính nào cho đúng để chi ngoài giờ”.
Ngoài khó khăn về vấn đề nhân lực và viện phí, một vướng mắc lớn hiện nay của việc triển khai KCB BHYT ngoài giờ là việc huy động cán bộ y tế đi làm vào ngày nghỉ, còn Luật Lao động thì quy định làm ngoài giờ không quá 200 giờ/người/năm. Bác sĩ Bành Quang Khải, Phó Giám đốc TTYT TP Quy Nhơn, băn khoăn: Tổ chức KCB BHYT ngày nghỉ cuối tuần giúp bệnh viện giảm tải được lượng bệnh nhân dồn vào 2 ngày thứ Hai và thứ Sáu, nhưng rõ ràng không thể huy động cả đội ngũ nhân viên y tế đi làm bởi vướng ngay quy định làm ngoài giờ. Vì thế, bệnh viện chỉ tổ chức được cho một số phòng khám phục vụ bệnh nhân trong ngày nghỉ.
MAI HOÀNG