SAU 10 NĂM THỰC HIỆN ÐỀ ÁN 123 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH:
Chưa đáp ứng yêu cầu hội nhập
Những năm qua, UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan có nhiều nỗ lực trong xây dựng, phát triển đội ngũ luật sư trên địa bàn tỉnh theo tinh thần Ðề án “Phát triển đội ngũ luật sư hội nhập kinh tế quốc tế từ năm 2010 đến năm 2020”. Tuy vậy trên thực tế, chất lượng hoạt động luật sư của tỉnh còn nhiều hạn chế, chưa theo kịp tốc độ phát triển KT-XH, nhất là trong lĩnh vực hội nhập quốc tế.
Chất lượng hoạt động LS trên địa bàn tỉnh chưa theo kịp tốc độ phát triển KT-XH và yêu cầu hội nhập quốc tế.
- Trong ảnh: LS thành viên Đoàn LS tỉnh Bình Định (góc dưới, bên trái) tham gia tố tụng tại tòa án. Ảnh : KIỀU ANH
Vai trò luật sư được nâng tầm
Theo Đoàn Luật sư (LS) tỉnh Bình Định, sau 10 năm thực hiện Đề án “Phát triển đội ngũ LS phục vụ hội nhập kinh tế quốc tế từ năm 2010 - 2020” theo Quyết định số 123/QĐ-CP ngày 18.1.2010 của Chính phủ (gọi tắt là Đề án 123) trên địa bàn tỉnh, công tác quản lý nhà nước về tổ chức và hoạt động LS được tăng cường. Sự quan tâm của các cấp, các ngành và nhận thức của người dân đối với hoạt động của LS được nâng lên một bước.
Hiện trên địa bàn tỉnh có 55 LS; trong đó, 52 LS là thành viên của Ðoàn LS tỉnh Bình Ðịnh, 3 LS chưa hành nghề. Toàn tỉnh có 23 tổ chức hành nghề LS, gồm 19 văn phòng LS và 4 công ty luật; ngoài ra, có 3 chi nhánh công ty luật và 3 văn phòng giao dịch của tổ chức hành nghề LS.
Đội ngũ LS trên địa bàn tỉnh cung cấp các dịch vụ pháp lý đúng đắn, kịp thời với tinh thần trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp. Hoạt động LS góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật; thực thi pháp quyền của cá nhân, tổ chức trong xã hội nói chung và hoạt động quản lý nhà nước, hoạt động tố tụng nói riêng.
Bên cạnh đó, Đoàn LS tỉnh thường xuyên tham gia các buổi trợ giúp pháp lý (TGPL) của Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh để tư vấn pháp luật cho người dân. Tham gia góp ý các dự thảo luật và sửa đổi bổ sung luật do đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, Sở Tư pháp tổ chức. Tham gia cùng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh tiếp công dân định kỳ hàng tháng; tham gia cùng Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh và UBND tỉnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.
Ông Lê Văn Toàn, Giám đốc Sở Tư pháp, cho biết: Đoàn LS tỉnh tích cực tham gia trong các hoạt động tư vấn pháp luật; dịch vụ pháp lý; TGPL; hoạt động tham gia tố tụng nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức và DN. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về vị trí, vai trò của LS trong việc bảo vệ công lý; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức; đẩy mạnh cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế.
Vẫn còn hạn chế, khó khăn
Theo đánh giá của UBND tỉnh, đến nay, tỉnh ta cơ bản đã chuyển đổi mô hình tổ chức và hoạt động của LS theo đúng quy định của pháp luật; tạo điều kiện cho các tổ chức hành nghề LS hoạt động ổn định. Tuy nhiên, chất lượng hoạt động LS trên địa bàn tỉnh chưa đáp ứng được đòi hỏi của hoạt động tranh tụng tại các phiên tòa theo yêu cầu cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế; chưa theo kịp tốc độ phát triển KT-XH và yêu cầu hội nhập.
LS Võ Hồng Nam, Chủ nhiệm Đoàn LS tỉnh Bình Định, nhìn nhận: Trên địa bàn tỉnh chưa có LS chuyên sâu trong lĩnh vực đầu tư, kinh doanh, thương mại có yếu tố nước ngoài. Mặt khác, từ năm 2010 đến nay, chưa có LS nước ngoài và tổ chức hành nghề LS nước ngoài hoạt động tại địa phương. Do đó, chưa có môi trường cọ xát và trao đổi kinh nghiệm trong quá trình bào chữa các vụ tranh chấp liên quan đến lĩnh vực thương mại quốc tế, cũng như tư vấn các vụ việc có yếu tố nước ngoài.
Ngoài ra, quy mô các tổ chức hành nghề LS trên địa bàn tỉnh còn nhỏ; công tác quản trị, điều hành còn thiếu tính chuyên nghiệp. Số vụ việc tham gia tranh tụng của các tổ chức hành nghề LS trên địa bàn tỉnh chủ yếu theo chỉ định của cơ quan tiến hành tố tụng. Lĩnh vực hành nghề truyền thống vẫn là tham gia hoạt động tố tụng về hình sự, dân sự và tư vấn pháp luật.
Việc đào tạo, bồi dưỡng để chọn lựa các LS phục vụ hội nhập kinh tế quốc tế còn khó khăn vì trình độ ngoại ngữ, am hiểu kiến thức pháp luật quốc tế còn hạn chế. Do đó, rất ít LS đủ khả năng tư vấn và tham gia giải quyết các tranh chấp mang yếu tố nước ngoài trên địa bàn tỉnh.
Bên cạnh đó, theo Sở Tư pháp, công tác quản lý nhà nước về tổ chức và hành nghề LS còn một số hạn chế, bất cập. Hiện cán bộ quản lý công tác bổ trợ tư pháp tại Sở còn mỏng, chưa có cán bộ thực hiện chuyên trách trong công tác LS. Do vậy, khi triển khai một số nhiệm vụ trong lĩnh vực này gặp nhiều khó khăn, chưa đáp ứng được nhu cầu quản lý nhà nước về LS và hành nghề LS. Sự phối hợp của các cơ quan tiến hành tố tụng với cơ quan quản lý nhà nước về LS và hành nghề LS chưa chặt chẽ, dẫn đến thông tin trong quản lý nhà nước chưa kịp thời, hiệu quả chưa cao.
Còn theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Phi Long, điều kiện kinh tế của tỉnh còn khó khăn; các dự án nước ngoài và công ty nước ngoài đầu tư, thành lập ít. Mặt khác, chưa có tổ chức hành nghề LS nước ngoài và LS nước ngoài hoạt động tại tỉnh nên phần nào tác động đến việc phát triển số lượng LS, tổ chức hành nghề LS phục vụ hội nhập kinh tế quốc tế.
VĂN LỰC