Cây dừa xiêm trên đất Phù Cát

Mấy năm gần đây, cây dừa xiêm được nhiều nông dân ở Phù Cát “chọn mặt gởi vàng” nhờ mang lại nhiều lợi ích, đó là tăng thu nhập kinh tế, góp phần chắn cát, giúp cải tạo đất, bảo vệ môi trường.

Phong trào trồng dừa xiêm ở Phù Cát phát triển mạnh bởi cây này dễ trồng, ít tốn công chăm sóc, không kén đất, đặc biệt những vùng chân đất cát gần biển, gần như nhà nào cũng trồng dừa xiêm, nhà ít cũng vài chục cây, nhiều thì đến vài trăm cây.

Cùng một giống dừa nhưng trồng ở chân đất cát của Phù Cát, trái dừa lại cho nước ngọt thơm hơn bình thường.

Ước tính toàn huyện có hơn 180 ha dừa xiêm, bình quân mỗi héc ta trồng khoảng 300 cây. Trong đó, xã Cát Hiệp nhiều nhất với 100 ha, các xã Cát Trinh, Cát Lâm, Cát Sơn, Cát Hanh, Cát Tân, Cát Khánh, mỗi xã từ 7 - 20 ha. Thực tế cho thấy, dừa xiêm là loại cây trồng đạt hiệu quả kinh tế cao, phù hợp với nhiều quy mô đầu tư, năng lực kinh tế của nhiều hộ. Giống dừa mà bà con chọn đầu tư cho nước có độ ngọt cao, rất thơm, được nhiều thị trường ưa chuộng nên ngày lại có thêm nhiều người trồng dừa.

Dừa xiêm từ khi trồng đến cho thu hoạch mất khoảng 4 năm. Cây từ 5 - 6 năm tuổi, mỗi năm cho khoảng 100 - 120 trái/cây, với mức nhu cầu tiêu thụ, giá cả ổn định trong nhiều năm (7.000 đồng/trái vào mùa mưa và 10.000 - 12.000 đồng/trái vào mùa nắng, riêng tết Nguyên đán bán theo buồng để chưng thì giá còn cao hơn), hiện nay người trồng dừa có thể thu lãi khoảng 1 triệu đồng/cây/năm.

Nhiều hộ trồng dừa xiêm ở huyện Phù Cát cho biết, dừa xiêm được các thương lái thu mua tại gốc, cùng một giống dừa nhưng trồng ở chân đất cát của Phù Cát trái dừa lại cho nước ngọt thơm hơn bình thường nên việc bán dừa rất dễ. Một số hộ có điều kiện, thành thạo về kỹ thuật còn chăm dừa thật kỹ để lấy dừa khô làm giống, với loại này giá lên tới 60.000 đồng/trái.

Đi giữa những hàng dừa tươi tốt, rợp bóng mát, buồng dừa chi chít trái, ít ai nghĩ khu đất này của ông Nguyễn Văn Yên, ở  thôn Phú Kim, xã Cát Trinh, vốn là vườn tạp. Ông Yên chia sẻ: “Trước kia không chỉ nhà tôi mà nhiều bà con xung quanh cũng giữ vườn tạp với suy nghĩ - mùa nào thức nấy - lúc nào cũng có tiền đi chợ. Túc tắc thì được chứ dư có để dành thì khó vì đất ở đây là đất cát, chưa thấy cây gì cho hiệu quả kinh tế cao! Từ khi xuất hiện cây dừa xiêm, đa phần bà con phá vườn tạp để trồng dừa. Để lấy ngắn nuôi dài, mấy năm đầu dừa chưa cho trái thì mình trồng xen đậu phụng, mì, hoa màu khác và nuôi thêm gà, vịt, heo. Phân thuốc các loại bón cho rau thì cũng tốt cho dừa. Dừa được 4 năm tuổi, bắt đầu cho thu hoạch là kinh tế gia đình khác liền. Thương lái đến tận vườn mua gom, ngay năm đầu tiên tôi đã lãi được 70 triệu đồng. Chứ hồi giữ vườn tạp, có nằm mơ cũng không nghĩ ra con số này!”.

Về kinh nghiệm chăm sóc dừa xiêm, ông Yên cho biết thêm: “Loại dừa này dễ chăm sóc, mỗi năm bón phân 2 lần (1 kg NPK hỗn hợp/cây), cần nhiều nước vào mùa nắng hạn, làm sạch cỏ xung quanh buồng dừa, dưỡng cho cây dừa có bộ lá xanh tốt. Chú ý phòng trừ sâu bệnh hại dừa”.

Theo ông Nguyễn Công Tại ở thôn An Quang Tây, xã Cát Khánh, điểm rất bất ngờ là cây dừa xiêm khi trồng ở chân đất cát ven biển tương đối khó ở giai đoạn đầu, khi đã bắt rễ rồi thì cũng dễ như các chân đất khác, nhưng trái lại cho nước ngọt thơm hơn. Ông Tại kể: “Trong 2 năm 2012 - 2013, tôi trồng 100 cây dừa xiêm, nhờ chịu khó theo dõi, chăm sóc kỹ lưỡng, đến năm 2017 thì có thu hoạch và ngay ở lứa đầu, bình quân mỗi cây đã được khoảng 100 trái. Riêng thu nhập từ dừa xiêm mỗi năm đã hơn 100 triệu đồng. Hiện nay, mỗi năm tôi thu hoạch tới 3 lứa!”.

Đến nay đã có thể khẳng định, cây dừa xiêm thích hợp trên nhiều chân đất ở huyện Phù Cát. Ông Lương Ngọc Tấn, Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Phù Cát, cho biết: “Dừa xiêm là loại cây trồng đem lại nguồn thu nhập cao cho nông dân, không đòi hỏi nhiều về kỹ thuật chăm sóc, thu hoạch, tiêu thụ dễ. Thời gian tới, Hội sẽ tiếp tục vận động bà con có vườn tạp hoặc trồng các loại cây kém hiệu quả chuyển sang trồng dừa xiêm, để có hiệu quả kinh tế cao hơn”.

HỒNG NHÂN - THẾ HÀ