Đổi mới dạy-học các môn lý luận chính trị cho sinh viên:
Mấu chốt ở người thầy
Kết quả khảo sát sinh viên (SV) toàn Trường ĐH Quy Nhơn về việc học các môn lý luận chính trị (LLCT) được một số giảng viên khoa LLCT-Hành chính tiến hành vào đầu năm học này cho thấy, chỉ có 35,7% số SV hứng thú với môn học. Để cải thiện tình hình, Trường ĐH Quy Nhơn cũng vừa tổ chức Hội thảo Nâng cao chất lượng dạy và học các môn LLCT.
Trong số những SV không thích học các môn LLCT có 3,4% cho đây là môn học không quan trọng, 7,8% nói vì lớp quá đông, 35,6% cho rằng do nội dung môn học khô khan, trừu tượng và 53,2% nghĩ rằng phương pháp dạy của giảng viên không hay.
Tại Hội thảo, đa số cán bộ, giảng viên khoa LLCT-Hành chính cho rằng, để tạo hứng thú học tập cho SV, người thầy phải đổi mới đầu tiên, cả tư duy lẫn hành động. Trưởng khoa LLCT-Hành chính, TS Hồ Xuân Quang phân tích: “Mỗi giảng viên LLCT phải thực sự là tấm gương về đạo đức, tinh thần tự học, sáng tạo; thuyết phục người học bằng chính công việc, nghề nghiệp, lối sống của mình. Người thầy phải thường xuyên cập nhật thông tin về cuộc sống để đưa vào bài giảng; thấy trách nhiệm của mình trong giáo dục các giá trị đạo đức cho SV, khơi gợi lòng nhiệt tình học tập, khao khát và bản lĩnh vượt lên khó khăn để lập thân, lập nghiệp, làm giàu cho bản thân và giúp ích cho xã hội, đất nước”.
Cùng quan điểm với TS Quang, ThS - giảng viên Tăng Văn Thạnh, cho rằng, người thầy phải trung thực, tôn trọng sự thật khách quan, thuyết phục người học bằng tính khách quan của khoa học chứ không phải bằng sự áp đặt, nhồi nhét kiến thức. Để làm được điều này, người thầy phải tích cực, chủ động, sáng tạo trong tự học; có phương pháp dạy học sáng tạo, linh hoạt, uyển chuyển phù hợp với môn học, bài học, tiết học. Để tăng tính hấp dẫn và hiệu quả giảng dạy, người thầy phải trang bị cho mình vốn văn hóa, vốn sống phong phú, biết kết hợp nhuần nhuyễn giữa các phương pháp truyền thống và hiện đại; tạo lập môi trường dân chủ, tranh luận, phản biện, đối thoại với người học.
Để nâng cao khả năng tự học, tự nghiên cứu của SV, một số ý kiến cho rằng, vai trò của giảng viên rất quan trọng. ThS-giảng viên Phan Thị Thành đề xuất: Giảng viên phải hướng dẫn SV xây dựng kế hoạch và thời gian biểu tự học hợp lý; cách làm việc độc lập; khả năng phân tích, tổng hợp, so sánh kiến thức; ôn tập, lượng giá kiến thức; kỹ năng tranh luận và trình bày quan điểm của mình. Bên cạnh những tiết học trên lớp, tăng cường hoạt động seminar sẽ giúp người học có điều kiện mở rộng, đào sâu kiến thức, biết cách giải quyết vấn đề, hình thành thói quen làm việc khoa học. Theo ThS Nguyễn Thị Ngọc Thùy, thông qua hoạt động seminar, người dạy còn có cơ hội thu được thông tin phản hồi để điều chỉnh, uốn nắn kịp thời cách học của SV và cách dạy của mình.
Cần mạnh dạn đổi mới
Cách đây 5 năm, thực hiện chủ trương của Ban Bí thư Trung ương Đảng và quyết định của Bộ GD&ĐT, Trường ĐH Quy Nhơn đã giảm thời lượng, đổi mới kết cấu nội dung chương trình và phương pháp giảng dạy các môn LLCT. Đến nay, Trường đang giảng dạy các môn LLCT theo chương trình mới gồm 3 môn học: Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam. Thời gian qua, nhiều giảng viên LLCT đã nỗ lực đổi mới từng phần, từng bước việc dạy học. Chẳng hạn, tích cực dạy bằng giáo án điện tử, cập nhật và đưa dẫn chứng thực tiễn vào bài giảng, đổi mới cách kiểm tra, đánh giá SV...
Thế nhưng, sĩ số các lớp học khá đông đang gây khó khăn cho giảng viên trong đổi mới phương pháp dạy học. Việc thiếu giảng viên khiến nhiều người phải dạy vượt quá giờ so với quy định, ít có thời gian tự bồi dưỡng chuyên môn, nghiên cứu khoa học. TS Hồ Xuân Quang chia sẻ: “Cái khó nhất vẫn là ý thức vượt qua sức ì, không tự bằng lòng, mạnh dạn đổi mới của chính bản thân người thầy. Các giảng viên cần tập trung đổi mới trong từng chương, bài, cập nhật thông tin thực tiễn cuộc sống để đưa vào bài giảng. Chẳng hạn, xem chương trình truyền hình buổi sáng, thấy giá vàng, giá xăng tăng hoàn toàn có thể lồng ghép ngay vào bài dạy hôm đó. Hay thời điểm cuối năm, các ban ngành tổng kết hàng loạt số liệu, thầy cô cần cập nhật để giới thiệu đến SV”.
PGS.TS. Đỗ Ngọc Mỹ, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Quy Nhơn, cho biết: Trường đang tiến hành khảo sát ý kiến của SV toàn trường qua mạng về các môn học, trong đó có các môn LLCT. Thời gian tới, trường sẽ tích cực đẩy mạnh đổi mới việc dạy-học môn này.
Còn SV Phan Thị Tường Vi, lớp Quản lý nhà nước K34 khoa LLCT-Hành chính, thì bày tỏ: “SV chúng tôi cần giảng viên hỗ trợ nhiều hơn trong tìm đọc tài liệu, suy ngẫm vấn đề; và mong muốn nhà trường tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa liên quan đến môn LLCT. Chẳng hạn tạo điều kiện cho chúng tôi có thể trực tiếp tiếp cận thực tiễn hệ thống chính trị trong các đơn vị nhà nước nào đó”.
NGỌC TÚ