Nhiều thành viên rời bỏ HTX vận tải: Vì đâu nên nỗi?

Hạn chế trong hoạt động sản xuất kinh doanh cộng với những bất cập về chính sách thuế, quản lý vận tải kéo dài là các nguyên nhân chính khiến nhiều thành viên HTX vận tải trong tỉnh rời bỏ các HTX để gia nhập DN ở tỉnh khác.

HTX Vận tải cơ giới 30.3 Phù Mỹ (huyện Phù Mỹ) từng có 200 thành viên sở hữu 250 phương tiện vận tải các loại, trong đó có trên 100 đầu xe khách chạy các tuyến cố định nội tỉnh và liên tỉnh, nhưng nay chỉ còn 30 thành viên với 20 đầu xe khách. Ông Đặng Văn Quý, Giám đốc HTX, lý giải: “Một thời gian dài, chúng tôi vừa phải đóng thuế khoán đầu xe, vừa nộp thuế theo doanh số xuất hóa đơn vận chuyển khách hàng với số tiền lớn hơn nhiều so với các DN kinh doanh vận tải (KDVT) của một số tỉnh ở khu vực phía Nam. Hơn nữa, ở nhiều tỉnh thành khác, hợp đồng giữa DN KDVT và chủ phương tiện quy định, chủ phương tiện chịu trách nhiệm nộp thuế tại địa phương. Nhưng vì các chủ phương tiện không còn chịu sự quản lý của HTX, nên ngành Thuế của tỉnh không có cơ sở thu thuế. Sau khi so sánh lợi ích, nhiều thành viên HTX thấy rằng “đầu quân” ở nơi khác có lợi hơn nên đã rời bỏ HTX. Điều đáng nói là sau khi rời HTX, các thành viên cũ vẫn hoạt động tại địa phương, họ tự tạo dựng bến cóc, xe dù, giảm giá vé để cạnh tranh, gây bất lợi cho các thành viên HTX”.

Nhiều chủ phương tiện rời HTX Vận tải trong tỉnh gia nhập các DN ở TP Hồ Chí Minh, nhưng vẫn hoạt động vận tải hành khách tại Bình Định.

Tình trạng kể trên cũng xảy ra với HTX Vận tải 30.3 An Nhơn (TX An Nhơn). Nếu như năm 2013, HTX có những 400 thành viên sở hữu gần 500 đầu xe, thì nay chỉ còn 70 đầu xe các loại, trong đó có 40 đầu xe khách. Ông Trương Đạt Nhân, Giám đốc HTX, cho hay: Mức thuế khoán theo Quyết định 39/2013 của UBND tỉnh quá cao và quy định về sử dụng hóa đơn trong KDVT của ngành Thuế không phù hợp với thực tế. Chính hai điểm này đã gây khó rất nhiều cho HTX và các thành viên, nên họ rời bỏ HTX để gia nhập DN khác ở ngoài tỉnh. Cuối năm 2019, chính sách thuế KDVT đã được tỉnh ta điều chỉnh theo hướng giảm xuống nhưng vẫn còn cao hơn với các tỉnh khác, nên không đủ sức thu hút các thành viên cũ trở lại HTX và ngăn dòng thành viên bỏ đi”.

Tương tự, HTX Vận tải cơ giới Phù Cát (huyện Phù Cát) từng có 12 xe khách chạy tuyến cố định các tỉnh phía Nam, nay chủ của toàn bộ 12 xe đã rời HTX đầu quân cho nơi khác có lợi hơn. Ông Nguyễn Văn Tấn, Giám đốc HTX Vận tải cơ giới Phù Cát, chia sẻ: “Rời HTX, họ né được thuế, nên khách trả giá nào họ cũng đồng ý chở, chúng tôi không thể nào cạnh tranh nổi. Chúng tôi muốn đầu tư phát triển KDVT, hỏi vay vốn từ Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX do Liên minh HTX tỉnh quản lý nhưng không thành công. Đã khó lại càng thêm khó!”.

Ông Ngô Thanh Lý, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết: “Toàn tỉnh hiện còn 14 HTX KDVT với 576 thành viên, giảm gần một nửa so với năm 2015. Khó khăn của ngành KDVT, đặc biệt là vận tải hành khách, là có thật. Sau nhiều cuộc đối thoại giữa UBND tỉnh và các HTX, cuối năm 2019, UBND tỉnh đã điều chỉnh quy định về thuế, cách thu thuế theo kiến nghị của các HTX. Sở GTVT cũng đã tăng cường kiểm tra giám sát các bến cóc, xe dù để tạo sự cạnh tranh lành mạnh trên lĩnh vực KDVT. Tuy nhiên cùng với khó khăn kể trên còn có việc năng lực quản lý, điều hành của ban lãnh đạo nhiều HTX vận tải hạn chế, khiến khả năng cạnh tranh thấp, dẫn tới hiệu quả kinh doanh kém dần, nhiều thành viên rời HTX. Về việc Liên minh HTX tỉnh không cho một số HTX vay vốn từ Quỹ, có mấy lý do như sau: HTX muốn vay vốn nhưng lại không có tài sản thế chấp là không ổn, hơn nữa đấy là những HTX muốn vay nhưng không có dự án, phương án sản xuất kinh doanh khả thi”.

Trao đổi về vấn đề này, ngày 23.7, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Châu cho biết, UBND tỉnh đã chỉ đạo Cục Thuế tỉnh và Sở GTVT tiếp tục theo dõi, nắm chắc các tổ chức, cá nhân KDVT trên địa bàn để đưa vào diện quản lý thu thuế và hướng dẫn đăng ký, kê khai, nộp thuế theo quy định. Sở GTVT cung cấp danh sách các phương tiện được cấp phù hiệu KDVT cho Cục Thuế tỉnh để rà soát, kiểm tra việc thực hiện nghĩa vụ thuế của các phương tiện vận tải; phối hợp với Cục Thuế tỉnh thực hiện các biện pháp xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân không chấp hành nghĩa vụ thuế, trốn thuế, gian lận thuế. 

PHẠM TIẾN SỸ