Trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua thẻ ATM:
Phải vừa tiện, vừa lợi
Triển khai từ giữa năm 2010, nhưng đến thời điểm này, hình thức chi trả lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội (BHXH) qua tài khoản thẻ ATM cho các đối tượng hưu trí tại tỉnh ta vẫn tắc.
Đến nay, Vân Canh có khoảng 200 người được hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng, nhưng chỉ có 11 người chấp nhận trả qua ATM, tập trung ở thị trấn Vân Canh, nơi đặt máy ATM duy nhất của huyện.
Chưa đến 3%
Nghỉ hưu từ tháng 2.2012, ông Đặng Thế Vinh, nguyên cán bộ phòng GD&ĐT huyện Phù Cát, chọn hình thức nhận lương hưu qua thẻ ATM. Đầu mỗi tháng, ông chỉ mất chưa đầy 10 phút đạp xe từ nhà ra máy ATM của Ngân hàng NN-PTNT huyện ở trung tâm thị trấn Ngô Mây để rút tiền lương. “Nhận lương qua thẻ ATM có nhiều cái tiện, muốn rút lúc nào cũng được, không nhất thiết phải đúng ngày đúng giờ. Mấy lần tôi đi TP Hồ Chí Minh cũng rút lương dễ dàng”, ông Vinh chia sẻ.
Ông Vinh là một trong số ít người nghỉ hưu chấp nhận hình thức chi trả lương và BHXH qua thẻ ATM. Theo bà Nguyễn Thị Nho, Giám đốc BHXH Phù Cát, hình thức chuyển lương, trợ cấp BHXH qua tài khoản ATM được nhiều người ủng hộ, nhất là những người mới về hưu. Vốn đã nhận lương qua ATM, nên họ thành thạo thao tác rút tiền.
Tuy nhiên, bên cạnh những tiện ích đã được ghi nhận, cũng còn một số điểm chưa phù hợp, khiến nhiều người nghỉ hưu không mặn mà với hình thức chi trả này. Tính đến tháng 4.2013, huyện Phù Cát mới có 25 người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng qua thẻ ATM, với số tiền trên 87 triệu đồng. Còn năm 2011, khi Phù Cát triển khai hình thức này chỉ có 9 người tham gia. “Phần lớn đối tượng được hưởng chính sách là những người cao tuổi, ít nhiều lạ lẫm với cách làm hiện đại này. Nhiều cụ loay hoay rút tiền không được, lại bị máy nuốt thẻ, cứ vào cơ quan BHXH phản ánh. Một số người cũng than phiền chuyện máy ATM hết tiền, không rút được, nhất là trong dịp Tết. Đã có 2 người từ chối nhận lương hưu qua thẻ ATM sau một thời gian sử dụng, với lý do nhiều lần rút tiền gặp trở ngại”, bà Nho cho hay.
TP Quy Nhơn là địa phương đầu tiên của tỉnh triển khai thí điểm và mở rộng hình thức chi trả này cho cán bộ hưu trí ở 16/21 phường, xã. Quy Nhơn cũng là nơi có số người hưu trí nhận lương và BHXH qua thẻ ATM nhiều nhất tỉnh. Thế nhưng, tính đến đầu tháng 4.2013, cũng chỉ mới có 493 trường hợp đăng ký hình thức chi trả này, chiếm 4,5% tổng số 10.840 cán bộ hưu trí.
Bà Trần Thị Ngọc Yến, Phó Giám đốc BHXH TP Quy Nhơn, đánh giá: “Không chỉ ở các xã xa người ta mới từ chối ATM, ngay tại nhiều phường nội thành, cũng rất ít người chấp nhận hình thức chi trả này. Trong 493 trường hợp tham gia phần lớn là những người vừa mới nghỉ hưu, trước đó đã nhận lương qua thẻ”.
Năm 2010, Bình Định triển khai thí điểm hình thức chi trả lương hưu và BHXH qua thẻ ATM tại các phường Bùi Thị Xuân, Trần Quang Diệu (TP Quy Nhơn) và thị trấn Phú Phong (huyện Tây Sơn). “Tuyên truyền, vận động qua nhiều kênh của đại lý, tổ chi trả BHXH và truyền thanh, nhưng số người tham gia vẫn rất ít. Có trường hợp sau thời gian tham gia đã đề nghị cho nhận lương hưu bằng tiền mặt”, bà Yến nói.
Theo BHXH tỉnh, đến tháng 12.2011, toàn tỉnh có 399 người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH qua thẻ ATM. Cùng kỳ năm sau, con số này tăng thêm 330 người. Đến tháng 4.2013, có 826 người chấp nhận hình thức chi trả này; trong đó nhiều nhất là TP Quy Nhơn 493 người, kế đến là Tây Sơn 113 người. An Lão vẫn chưa triển khai được hình thức chi trả này.
Một điểm mà nhiều người cho là bất tiện khi nhận lương qua thẻ ATM là một năm phải lên xã, phường 2 lần vào tháng 5 và tháng 11 để xác nhận chữ ký. Việc chi trả lương qua hệ thống rút tiền tự động là tạo điều kiện cho cán bộ hưu trí hưởng quyền lợi một cách tiện lợi nhất. Nhưng quy định này lại ít nhiều gây thêm phiền phức, nhất là những người đi thăm con cháu ở xa hay đau ốm phải nằm một chỗ.
Một nguyên nhân khác nữa là độ “phủ sóng” của máy ATM còn hẹp, chưa tạo được sự thuận lợi cho người dân khi có nhu cầu giao dịch. Ông Phùng Đình Trúc, Giám đốc BHXH huyện Vân Canh, cho biết: “Ở Vân Canh, có khoảng 200 người được hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng, tổng mức chi trả 650 triệu đồng/tháng. Nhưng chỉ có 11 người chấp nhận hình thức chi trả này, tập trung ở thị trấn Vân Canh, nơi đặt máy ATM duy nhất của huyện”.
Ông N.N.L., 75 tuổi, ở phường Lý Thường Kiệt, TP Quy Nhơn, cho biết: “Cũng biết trả lương hưu và BHXH qua thẻ ATM thì tôi chủ động thời gian rút tiền. Nhưng, tầm tuổi này rồi, lúc nhớ lúc quên thì hình thức chi trả này cũng chưa chắc đã tiện”.
Theo bà Nho, để ngày càng có nhiều người chấp nhận hình thức chi trả này, sau khi BHXH chuyển kinh phí chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH, ngân hàng phải đẩy nhanh các thủ tục, sớm chuyển tiền vào tài khoản cho các chủ thẻ. Đồng thời, phải làm tốt khâu chăm sóc khách hàng, tránh tình trạng máy ATM hết tiền.
Ông Phạm Mai, Giám đốc BHXH tỉnh, cho biết: “Hiện nay, việc chi trả lương hưu và BHXH vẫn được tiến hành song song bằng hình thức tiền mặt và trả qua ATM để đảm bảo nhu cầu cho đối tượng thụ hưởng. Ngành BHXH sẽ vận động các đối tượng vừa nghỉ hưu tham gia chi trả qua ATM, còn những người lớn tuổi trở lên thì tiếp tục tuyên truyền theo kiểu mưa dầm thấm lâu”.
HOÀNG ANH
Có phải mấy ông BHXH được lại quả trong vụ này nên đang ép mọi người nhận tiền qua thẻ ATM? Hãy tuyên truyền và để mọi người tự lựa chọn