Chậm công bố mở cảng cá: Nhiều hệ lụy khó lường

Ngày 20.7, Bộ NN&PTNT có Văn bản số 4811/BNN-TCTS đề nghị UBND các tỉnh, thành phố ven biển cả nước, trong đó có Bình Ðịnh phải thực hiện việc công bố mở cảng cá theo quy định Luật Thủy sản và Nghị định số 26 của Chính phủ. Song, ở tỉnh ta việc công bố mở các cảng cá Quy Nhơn, Ðề Gi, Tam Quan vẫn còn nhiều vướng mắc, nếu không được tháo gỡ sớm sẽ làm phát sinh nhiều hệ lụy khó lường.

Cảng cá Quy Nhơn là nơi tập trung nhiều tàu thuyền trong và ngoài tỉnh cập cảng bán sản phẩm, bốc tổn đi biển.

Theo Quyết định số 1976/QĐ-TTg ngày 12.11.2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch hệ thống cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, tỉnh Bình Định có cảng cá Quy Nhơn (phường Hải Cảng, TP Quy Nhơn) được quy hoạch là cảng cá loại I kết hợp khu neo đậu tránh trú bão; cảng cá Đề Gi (xã Cát Khánh, huyện Phù Cát) được quy hoạch cảng cá loại II kết hợp khu neo đậu tránh trú bão cấp vùng; cảng cá Tam Quan được quy hoạch cảng cá loại II, cảng cá ngừ chuyên dụng kết hợp với khu neo đậu tránh trú bão cấp vùng. Tuy nhiên, việc triển khai thủ tục công bố mở các cảng cá gặp nhiều trục trặc.

Thiếu điều kiện để công bố

Đầu tháng 3.2020, Sở NN&PTNT có văn bản đề nghị UBND tỉnh xem xét tạm cấp vùng nước cảng cho cảng cá Quy Nhơn tối thiểu 20 ha, cảng cá Đề Gi tối thiểu 10 ha để đảm bảo đủ các điều kiện theo Luật Thủy sản, nhằm đủ tiêu chí xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác.

Ngày 12.3.2020, UBND tỉnh có Văn bản số 1140/UBND-KT chỉ đạo Sở TN&MT xem xét, đề xuất nội dung kiến nghị này của Sở NN&PTNT. Đến ngày 25.3, Sở TN&MT có văn bản đề nghị UBND tỉnh giao Sở NN&PTNT chỉ đạo Ban Quản lý cảng cá tỉnh thuê đơn vị tư vấn lập bản đồ, xác định diện tích vùng nước cảng cá để có căn cứ báo cáo UBND tỉnh xác nhận diện tích mặt nước. Theo đề nghị của Sở TN&MT, ngày 4.4.2020, UBND tỉnh có Văn bản số 1713/UBND-KT giao Sở NN&PTNT chỉ đạo Ban Quản lý cảng cá Bình Định lập bản đồ, xác định diện tích vùng nước cảng cá Quy Nhơn, Đề Gi gửi Sở TN&MT thẩm định trình UBND tỉnh xem xét, chấp thuận chủ trương xác nhận diện tích vùng nước để đáp ứng yêu cầu đủ điều kiện cảng cá hoạt động theo Luật Thủy sản. Nhưng đến nay, việc xác nhận diện tích vùng nước của 2 cảng cá này vẫn chưa thực hiện được.

Ông Đào Xuân Thiện, Giám đốc Ban Quản lý cảng cá Bình Định - phụ trách cảng cá Quy Nhơn, Đề Gi - cho biết: “Qua rà soát, cảng cá Quy Nhơn, Đề Gi đảm bảo các tiêu chí về diện tích vùng đất cảng, vị trí thu hút tàu cá nhiều tỉnh thành vào bốc dỡ thủy sản, độ sâu luồng vào cảng, diện tích vùng đất cảng, lượng hàng thủy sản qua cảng trong năm. Song, cả 2 cảng cá này đều chưa được cấp diện tích vùng nước cảng, nên chúng tôi chưa thể mời cơ quan quản lý hàng hải làm thủ tục thông báo hàng hải cho 2 cảng cá này để có cơ sở báo cáo Sở NN&PTNT trình UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch vùng nước và nộp hồ sơ công bố mở cảng theo quy định”.

Trong khi đó, cơ sở hạ tầng của cảng cá Tam Quan vẫn chưa được đầu tư đồng bộ; cảng vẫn đang trong quá trình sửa chữa, nâng cấp, nên chưa đủ điều kiện để công bố mở cảng cá loại II theo quy hoạch. Ông Nguyễn Minh Khải, Giám đốc Ban Quản lý cảng cá Tam Quan, cho hay: “Căn cứ theo các điều kiện hiện có, chúng tôi đã báo cáo UBND TX Hoài Nhơn để UBND thị xã công bố mở cảng cá loại III theo Luật Thủy sản theo các tiêu chí là nơi thu hút tàu cá của các địa phương trong tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Có diện tích vùng đất cảng từ 0,5 ha trở lên; có nhà làm việc, công trình hạ tầng kỹ thuật đáp ứng quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường và phòng, chống cháy, nổ”.

Ban Quản lý cảng cá Tam Quan thực hiện thủ tục xuất nhập cảng cho ngư dân.

Phải sớm được gỡ vướng

Liên quan đến đề nghị của Sở NN&PTNT về việc tạm cấp vùng diện tích mặt nước tại cảng cá Quy Nhơn, Đề Gi, ông Lê Văn Tùng, Giám đốc Sở TN&MT, cho hay: “Căn cứ Luật Đất đai năm 2013 và các quy định pháp luật có liên quan trong lĩnh vực đất đai, không có quy định việc thẩm định, phê duyệt tạm cấp vùng nước cho các cảng cá. Do đó, ngày 20.7, chúng tôi đã có Văn bản số 1880/STNMT-CCQLĐĐ trả lời và đề nghị Sở NN&PTNT tham khảo ý kiến của Cảng vụ Hàng hải Quy Nhơn, Sở GTVT, Sở Xây dựng để xác định lại diện tích vùng nước cảng, báo cáo UBND tỉnh phê duyệt theo quy định Luật Thủy sản”.

Theo Văn bản 4811 của Bộ NN&PTNT, chậm nhất đến ngày 1.10.2020, các địa phương phải hoàn thành việc công bố mở cảng cá. Sau ngày 1.10.2020 trong trường hợp các cảng cá vẫn chưa được công bố mở cảng như luật định, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất của ngư dân và DN thì địa phương đó phải chịu trách nhiệm. Như vậy, đến thời điểm nêu trên, nếu các cảng cá trong tỉnh chưa được công bố mở cảng, lẽ đương nhiên buộc phải đóng cảng. Do đó, những vướng mắc liên quan việc công bố mở các cảng cá phải sớm được tháo gỡ để đảm bảo tiến độ.

Quyền Giám đốc Sở NN&PTNT Trần Văn Phúc cho biết: “Theo hướng dẫn của Sở TN&MT, chúng tôi sẽ làm việc với các sở, ngành liên quan để sớm tháo gỡ những vướng mắc, khẩn trương rà soát lại các tiêu chí để trình UBND tỉnh, báo cáo Bộ NN&PTNT công bố mở cảng cá Quy Nhơn, Đề Gi theo luật định. Đồng thời, tiến hành rà soát lại các điều kiện của 2 cảng cá, nếu chỉ đáp ứng tiêu chí cảng cá loại II, Sở sẽ báo cáo UBND tỉnh công bố mở cảng cá loại II”.

Trao đổi với phóng viên Báo Bình Định, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Châu cho biết: “Cảng cá Quy Nhơn và Đề Gi đã được Bộ NN&PTNT có quyết định công nhận là cảng cá chỉ định để xác nhận nguồn gốc thủy sản trong năm 2019. Còn khó khăn lớn nhất hiện nay của tỉnh là cảng cá Tam Quan vẫn đang trong quá trình sửa chữa, nâng cấp nên việc công bố mở cảng theo quy hoạch chưa được. UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở NN&PTNT, UBND TX Hoài Nhơn khẩn trương rà soát lại các tiêu chí, hoàn thiện các thủ tục báo cáo UBND tỉnh để báo cáo kết quả thực hiện việc công bố mở các cảng cá cho Bộ NN&PTNT theo thời hạn quy định”.

ĐOÀN NGỌC NHUẬN