Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trên tàu cá
Ðảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trên tàu cá là một điều kiện quan trọng để phát triển nghề cá bền vững; đây cũng là một khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU).
Ý thức được tầm quan trọng của vấn đề này, thời gian qua, Chi cục Thủy sản (Sở NN&PTNT) nỗ lực đẩy mạnh việc kiểm tra, chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm cho các tàu cá có chiều dài từ 15 m trở lên. Đến nay, cả tỉnh có 2.385/3.000 tàu cá có chiều dài từ 15 m trở lên (79,5%) được Chi cục Thủy sản cấp giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) tàu cá. Ông Nguyễn Công Bình, Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục Thủy sản, cho biết: “Đảm bảo VSATTP tàu cá là một trong những nội dung thực hiện theo khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) về khai thác IUU. Thời gian qua, ngành Thủy sản tỉnh chú trọng triển khai công tác tuyên truyền chống khai thác IUU, gắn với quy định VSATTP tàu cá, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác, nâng cao nhận thức của ngư dân trong việc tuân thủ các quy định Luật Thủy sản, chống khai thác IUU”.
Ngư dân trong tỉnh từng bước nâng cao nhận thức chấp hành các quy định về VSATTP trên tàu cá.
Theo quy chuẩn QCVN 02-13: 2009/BNNPTNT của Bộ NN&PTNT, tàu cá phải đảm bảo các điều kiện VSATTP, như: Thiết bị làm lạnh trên tàu phải có công suất đủ mạnh để giữ thủy sản trong kho ở nhiệt độ bảo quản thích hợp và ổn định; sàn tàu phải làm bằng vật liệu cứng, bền, không độc, chịu mòn; hầm tàu được làm bằng vật liệu chống ăn mòn, không độc, cấu trúc chắc chắn, được bọc cách nhiệt và có nắp đậy khi cần thiết, không ngấm nước, dễ làm vệ sinh, khử trùng và thường xuyên được giữ gìn sạch sẽ, hợp vệ sinh…
Nhờ được tuyên truyền, tập huấn thường xuyên, ngư dân trong tỉnh đã từng bước đầu tư hệ thống hầm bảo quản sản phẩm, đáp ứng theo tiêu chuẩn VSATTP. Ngư dân Phan Văn Điệp, ở phường Hoài Thanh, TX Hoài Nhơn, chủ tàu lưới vây ánh sáng BĐ 95757-TS, cho biết: “Nhằm tăng giá trị sản phẩm sau khai thác và đảm bảo quy định VSATTP, tôi đầu tư vốn bọc composite bề mặt sàn tàu, hầm tàu được bọc lớp inox để giữ đá lâu tan, dễ làm vệ sinh. Khi làm việc dưới hầm tàu, thuyền viên đều mang ủng, bao tay để giữ vệ sinh”.
Nhiều chủ tàu cá vỏ gỗ làm nghề câu cá ngừ đại dương cũng chú trọng thực hiện các quy định về VSATTP. Ngư dân Nguyễn Văn Trạng, ở phường Tam Quan Bắc, TX Hoài Nhơn, chủ tàu BĐ 97173-TS, bộc bạch: “Tàu tôi ứng dụng quy trình khai thác, bảo quản cá ngừ đại dương theo công nghệ Nhật Bản, nên việc sơ chế, bảo quản sản phẩm phải quan tâm hàng đầu, đảm bảo các quy định VSATTP. Tôi cùng anh em thuyền viên thường xuyên tham gia các lớp tập huấn, tuyên truyền của ngành chức năng để được phổ biến kiến thức VSATTP”.
Riêng các tàu cá vỏ thép, ngay từ khi thiết kế, hệ thống sàn tàu, hầm bảo quản sản phẩm được trang bị hệ thống làm lạnh hợp chuẩn VSATTP, vấn đề quan trọng nhất là nhận thức của lao động trên tàu về tuân thủ các quy định. Ngư dân Nông Thành Điền, ở xã Cát Thành, huyện Phù Cát, chủ tàu cá vỏ thép BĐ 99478-TS, cho hay: “Sau mỗi chuyến biển tàu về cập cảng bán sản phẩm, tôi đều căn dặn anh em thuyền viên vệ sinh sạch sẽ hầm tàu, sàn tàu, các dụng cụ lao động như găng tay, ủng, xẻng xúc đá, két đựng cá, thải bỏ lớp đá lạnh ướp cá... Đó là khi mình về bờ, còn trước khi đi biển, cũng phải vệ sinh boong tàu, hầm đá cho sạch sẽ rồi mới bốc tổn đi biển, phải kỹ càng như vậy! Đảm bảo VSATTP không chỉ cho ngư dân đi biển, mà còn góp phần giữ sức khỏe cho người tiêu dùng”.
Theo Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục Thủy sản Nguyễn Công Bình, mặc dù việc triển khai còn gặp nhiều khó khăn, song nhìn chung, ngư dân trong tỉnh đã từng bước nâng cao nhận thức, tự giác thực hiện các quy định VSATTP trên tàu cá. Ngành Thủy sản sẽ phối hợp các ngành chức năng có liên quan, chính quyền các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, tập huấn kiến thức VSATTP cho ngư dân. Riêng đối với các tàu cá hoạt động ngoài tỉnh, để tạo thuận lợi cho ngư dân, Chi cục cũng thường xuyên đến tận nơi tàu neo đậu để thực hiện đăng kiểm, gắn với kiểm tra, cấp chứng nhận VSATTP.
ĐOÀN NGỌC NHUẬN