Chọn sách tiếng Anh cho cấp tiểu học: Lúng túng bởi nhiều cái mới - Bài 1

Sắp vào năm học mới, nhiều phụ huynh lại tất bật chuẩn bị sách vở, dụng cụ học tập cho con em. Việc tưởng chừng như “đến hẹn lại lên” lại gặp nhiều khó khăn do năm nay sách cho tiểu học có nhiều thay đổi. Ðặc biệt là sách tiếng Anh, các văn bản hướng dẫn cũng triển khai chậm nên đến nay nhiều trường, phụ huynh vẫn còn lúng túng.

Bài 1: Rối tung với sách giáo khoa tiếng Anh

Bộ GD&ÐT đã phê duyệt Danh mục sách giáo khoa tiếng Anh lớp 1, sử dụng trong cơ sở giáo dục phổ thông theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Theo đó, có 7 bản sách giáo khoa tiếng Anh lớp 1 của 3 nhà xuất bản: Giáo dục Việt Nam, Ðại học Sư phạm và Ðại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh. Ở tỉnh ta, nhà trường, giáo viên - cộng với sự tham gia của phụ huynh chỉ chọn sử dụng 4 trong 7 bộ sách. Nhưng từng đó cũng đủ khiến mọi thứ như rối tung lên.

Phụ huynh tìm mua sách tiếng Anh ở Hiệu sách Thu Hương, đường Trần Bình Trọng, TP Quy Nhơn.

Hồ nghi chiết khấu, phụ huynh mắc kẹt

Từ ngày 23.6, Sở GD&ĐT đã có công văn số 1197/SGDĐT-GDMN-TH về việc hướng dẫn dạy và học môn tiếng Anh cấp tiểu học năm học 2020 - 2021. Theo đó, đối với khối lớp 1 tổ chức dạy học môn tiếng Anh tự chọn theo sách giáo khoa (SGK) đơn vị đã lựa chọn (thuộc danh mục SGK đã được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT phê duyệt). Đối với khối lớp 2 tổ chức làm quen tiếng Anh cho học sinh theo tài liệu i - Learn My Phonics Grade 2 (NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh). Việc chọn sách học, đăng ký tham gia học tiếng Anh trên tinh thần tự nguyện, có sự đồng thuận và đóng góp chi phí của cha mẹ học sinh.

Đối với các lớp 3, 4, 5 sử dụng sách tiếng Anh chỉnh lý mới nhất của Nhà xuất bản (NXB) Giáo dục Việt Nam. Riêng những trường đã tổ chức tốt dạy học làm quen tiếng Anh lớp 1, lớp 2 sử dụng bộ tài liệu của NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh biên soạn thì tiếp tục dạy liên thông lên lớp 3 với bộ i - Learn Smart Start 3 của cùng NXB.

Từ văn bản này, khi kết thúc năm học 2019 - 2020, khi thảo luận với phụ huynh, phần lớn các trường tiểu học trong tỉnh giới thiệu, triển khai lớp 1 học bộ SGK tiếng Anh i - Learn Smart Star 1 và i - Learn My Phonics 2 cho lớp 2, đều của NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh. Riêng lớp 3 thì có trường chọn bộ i - Learn Smart Star 3 của NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh, có trường lại chọn sách tiếng Anh 3 của NXB Giáo dục Việt Nam.

Hiệu trưởng một trường tiểu học ở TP Quy Nhơn (đề nghị không nêu tên) cho biết: “Có nhiều bộ sách có cái hay nhưng cũng có cái phiền. Thời gian qua, nhiều phụ huynh lên trường hoặc gọi điện hỏi cho rõ, mua sách tiếng Anh nào là đúng. Một số phụ huynh còn cho rằng nhà trường chọn sách vì có chiết khấu của NXB hay có vấn đề gì khác. Tuy nhà trường đã khẳng định thực hiện theo sự chỉ đạo của Phòng GD&ĐT, Sở GD&ĐT nhưng vẫn chưa thể giải tỏa hết bức xúc của phụ huynh”.

Khi tham khảo ý kiến của một số giáo viên dạy tiếng Anh lớp 3 ở các trường tiểu học, hầu hết đều công nhận bộ sách i - Learn Smart Star 3 có nhiều cải tiến nâng cao trình độ luyện nghe - nói cho học sinh. Tuy nhiên, giáo viên sẽ rất vất vả trong việc soạn giáo án, tự mình phải nâng cao trình độ, năng lực mới đủ sức hỗ trợ các em, phát huy hết giá trị của việc sở hữu bộ sách. Vì lẽ ngoài kiến thức trên sách giấy, NXB còn thiết lập nhiều tri thức khác rất phong phú trên trang mạng của mình để giúp các em học tốt. Khi mua đúng sách chính hãng, các em có mã code riêng để nghe, đọc, nói, viết, hát, tham gia trò chơi… trên trang web của NXB. Đây cũng là lý do khiến giá của bộ sách i - Learn Smart Star 3 cao gấp 4 lần so với sách tiếng Anh của NXB Giáo dục Việt Nam. Và quả thật điều này sẽ khiến các gia đình có hoàn cảnh khó khăn mắc kẹt. Bởi lẽ, không chỉ có tiền sách, để phát huy hết giá trị của sách, các em phải có thiết bị hỗ trợ, ví dụ phải có máy tính, máy tính bảng và gia đình phải có kết nối internet.

Học sinh học tiếng Anh tự chọn lớp 1, lớp 2 để làm quen. - Trong ảnh: Học sinh lớp 1 Trường Tiểu học số 2 thị trấn Diêu Trì (huyện Tuy Phước) học hát tiếng Anh ở sân trường.

Nhiều điểm rối

Có mặt tại nhà sách An Nhơn, số 214 Trần Phú, phường Bình Định, TX An Nhơn suốt nhiều giờ liền, chúng tôi kịp ghi nhận có nhiều phụ huynh vào hỏi thăm SGK tiếng Anh lớp 1 và 3 đã có bán chưa.

Chị Nguyễn Thị Hằng, 34 tuổi, ở đường Lê Hồng Phong, phường Bình Định, TX An Nhơn kể: “Tôi mua SGK lớp 3 cho con từ tháng 7.2020 nhưng nhà sách chưa nhập bán sách tiếng Anh vì có nhiều loại sách tiếng Anh quá. Tôi sợ hết sách như mọi năm, tìm mua khó khăn nên đến 5 - 6 lần mà lần nào người bán cũng nói chờ vào năm học mua cho chắc khỏi đổi trả”.

Việc các nhà sách từ chối bán sách tiếng Anh lớp 3 hoặc lớp 1 không chỉ diễn ra ở TX An Nhơn mà còn có ở các địa phương khác. Lý do là chỉ trong vòng 1 tháng, luồng thông tin học sách tiếng Anh ở địa phương cứ liên tục thay đổi, các phụ huynh tới đổi trả liên tục gây khó khăn, nên các nhà sách quyết định tạm không bán sách tiếng Anh lớp 1 và lớp 3, chờ vào khai giảng mới chốt đơn hàng.

Theo hướng dẫn của Sở GD&ĐT, việc chọn SGK tiếng Anh khối lớp 1 giao cho các trường tiểu học quyết định. Về dư luận không tốt trong việc các trường chọn sách i - Learn Smart Star 3, ông Bùi Văn Ba, Hiệu trưởng Trường Tiểu học số 2 Nhơn Hòa (TX An Nhơn), chia sẻ: Theo quy định của chương trình giáo dục phổ thông mới, trường thành lập hội đồng chọn sách cho lớp 1. Hội đồng chúng tôi chọn sách i- Learn Smart Start Grade 1. Lớp 2, lớp 3 vẫn học tiếp sách của NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh, riêng lớp 4, 5 học sách của NXB Giáo dục Việt Nam. Lớp 1 và lớp 2 học tiếng Anh tự chọn theo hình thức xã hội hóa nên chúng tôi họp xin ý kiến của phụ huynh rồi mới triển khai. Lớp 1, lớp 2 chủ yếu là cho các em làm quen thôi. Lớp 3 mới bắt đầu học chính thức. Vì năm học trước các em lớp 2 học sách của NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh nên lên lớp 3 các em tiếp tục học tránh xáo trộn; phụ huynh cũng ủng hộ lựa chọn này. Hơn nữa, theo đánh giá của giáo viên tiếng Anh của trường, sách của NXB Sư phạm TP Hồ Chí Minh chất lượng tốt, hình ảnh đẹp, phù hợp với học sinh tiểu học, chưa kể NXB còn gửi tài liệu, tổ chức tập huấn cho giáo viên, học sinh có mã code để khai thác kho tài liệu học trực tuyến trên trang web của NXB…

TX An Nhơn có 2/19 trường, Phù Cát có 17/27 trường, còn TP Quy Nhơn có 27/27 trường cùng chọn học sách i- Learn Smart Start Grade 3. Ông Nguyễn Tấn Hưng, Trưởng Phòng GD&ĐT Phù Cát, giải thích: Năm học 2019 - 2020, toàn huyện có 17/27 trường tiểu học triển khai dạy tiếng Anh tự chọn cho lớp 1, lớp 2 bằng sự đóng góp của phụ huynh. Phụ huynh và giáo viên của 17 trường này chọn sách của NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh, nên không có gì khó hiểu khi học lên trên nữa, các em tiếp tục sử dụng sách của NXB này.

Tương tự, bà Nguyễn Thị Hoài Anh, Trưởng Phòng GD&ĐT Hoài Nhơn, thông tin: Năm nay là năm thứ 3 Hoài Nhơn triển khai dạy tiếng Anh cho lớp 1, lớp 2, còn lớp 3 học bắt buộc triển khai từ năm 2015. Trước giờ lớp 1, lớp 2 dạy theo sách của NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh, năm nay lên lớp 3 triển khai dạy luôn cho thuận tiện. Hơn nữa, sách đã được Bộ GD&ĐT đã thẩm định, Sở cũng đã cho phép!

TP Quy Nhơn là địa phương đi đầu trong việc triển khai dạy tiếng Anh tự chọn cho lớp 1, lớp 2. Ông Lý Chiêu Hòa, Phó Trưởng Phòng GD&ĐT TP Quy Nhơn, cho biết: Ngày 30.6, Phòng đã có văn bản hướng dẫn dạy và học tiếng Anh cấp tiểu học năm học 2020 - 2021. Vừa rồi, 27/27 trường tiểu học đã lập hội đồng chọn sách giáo khoa cho lớp 1, trong đó có sách tiếng Anh. Kết quả các trường đều chọn sách tiếng Anh của NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh. Vì học cuốn chiếu nên các em không thay đổi sách học, do đó năm nay, cả lớp 3 cũng dùng sách của NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh. Dù vậy cũng xin nhắc lại rằng, nếu các em không học tự chọn ở lớp 1, 2 thì cũng không ảnh hưởng nhiều đến việc học ở lớp 3 vì khung chương trình chính thức được tính từ lớp 3, tài liệu lớp 3 sẽ bắt đầu từ những bước cơ bản nhất.

THẢO KHUY - HẢI YẾN