Sớm sửa chữa, nâng cấp Di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ
Di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ, ở phường Trần Hưng Đạo (TP Quy Nhơn) được Bộ VH-TT&DL công nhận, xếp hạng di tích lịch sử quốc gia vào năm 1998, hiện đang xuống cấp nghiêm trọng.
Nhà tù số 9 Đào Duy Từ do Mỹ - ngụy lập và sử dụng từ năm 1955 - 1962, làm khu vực giam tù nhân chính trị. Tuy thời gian hoạt động ngắn, nhưng nó mang nhiều đặc điểm khác so với các nơi như số lượng tù nhân rất đông. Tính đến tháng 4.1957 số tù nhân nơi đây lên đến 2.000 người. Đặc biệt, Xà lim 1 của Nhà tù chỉ rộng có 4,87m2, nhưng địch nhốt thường xuyên hơn 20 người. Có đợt cao điểm chúng tống giam vào đây cả nam lẫn nữ lên đến 37 người… Tại xà lim này, nhiều chiến sĩ cách mạng đã hy sinh vì đói, khát, và nhất là ngộp thở; những người còn sống sót thì bệnh tật, tàn phế suốt đời.
Di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ bị xuống cấp nặng.
Sau khi được Bộ VH-TT&DL công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia, Nhà tù số 9 Đào Duy Từ đã được tu sửa, phục chế. Tuy nhiên, qua nhiều năm, đến nay hiện trạng di tích đang bị xuống cấp nặng. Các vách tường bị bong dộp từng mảng, thấm ướt mỗi khi có mưa; hệ thống đà gỗ, mái ngói bị mục, hư hỏng nghiêm trọng… gây nhiều ảnh hưởng đến công tác lưu trữ, bảo vệ các tài liệu, hiện vật đang trưng bày trong di tích.
Theo ông Phan Thành Lang, Chủ tịch Hội Cựu tù chính trị cách mạng tỉnh, di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ là bằng chứng khẳng định tội ác dã man của kẻ thù, chứng minh hùng hồn tinh thần đấu tranh bất khuất của tập thể tù nhân. Đây còn là nơi để cho các thế hệ hôm nay và mai sau đến tưởng nhớ anh linh các anh hùng liệt sĩ - những người đã xả thân trong nhà tù này vì độc lập dân tộc. Vì vậy, việc sửa chữa, nâng cấp nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa của di tích này là việc rất cần thiết.
Trao đổi với PV, ông Tạ Xuân Chánh, Giám đốc Sở VH&TT, xác nhận hiện trạng Di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ bị xuống cấp và cho biết Sở đang phối hợp với đơn vị chức năng gấp rút tổ chức khảo sát, kiểm tra và đánh giá lại thực trạng, nhằm sớm tham mưu, đề xuất UBND tỉnh cho chủ trương sửa chữa, nâng cấp di tích.
Xuân Nhâm