Nghe lại “Bắc Sơn”
Cách đây 80 năm (27.9.1940), tại châu Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn (nay là huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn) nổ ra cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn. Đây là cuộc khởi nghĩa vũ trang đầu tiên dưới sự lãnh đạo của Đảng, mở đầu cho thời kỳ đấu tranh vũ trang giành chính quyền. Khởi nghĩa Bắc Sơn đã để lại nhiều bài học quý về khởi nghĩa vũ trang, xây dựng chính quyền... Thời gian qua đi, đối với thế hệ trẻ, cảm xúc, ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn phần nào đó không được trọn vẹn. Tuy nhiên, cứ thử nghe ca khúc “Bắc Sơn” của nhạc sĩ Văn Cao (ảnh), người nghe như được sống lại thời gian gian khổ mà oai hùng, tràn đầy quyết tâm đó.
Mở đầu rất chậm rất lắng nhưng ngay sau đó, tiết tấu nhanh như nhịp quân hành đã hút người nghe vào không gian rộng thoáng, cao vút. Ca từ của “Bắc Sơn” rất gợi hình, làm bài hát trở nên mềm hơn. “Ôi còn đâu đây sắc chàm pha màu gió/ Đau lòng bao năm sống lầm than đây đó/ Ai về châu xưa nhớ hồi máu thắm cây rừng/ Còn vang khe núi tiếng quân oai hùng…”. “Toán chiến sĩ bước về châu xưa xây đồn/ Đoàn người Việt mới quyết hy sinh một lòng/ Gươm đao chung sức phá xiềng cùng chặt gông/ Ra tay đắp nền xây châu Bắc Sơn…”.
Ca khúc Bắc Sơn được nhạc sĩ Văn Cao sáng tác năm 1946, dù ít được trình diễn nhưng theo nhiều tài liệu, có đến 80% dân Lạng Sơn và Bắc Sơn thuộc bài hát Bắc Sơn. Điều này là sự ghi nhớ và thể hiện niềm tự hào đối với một sự kiện lịch sử. Ca khúc Bắc Sơn được sáng tác cho vở kịch Bắc Sơn của Nguyễn Huy Tưởng. Khi biểu diễn, vở kịch được đánh giá rất cao, trong đó phần âm nhạc, mỹ thuật góp phần không nhỏ. Cũng từ đó ca khúc Bắc Sơn của cố nhạc sĩ Văn Cao được đông đảo người dân biết đến, đi vào lòng bao người Việt.
THẢO YÊN