Công trình Hệ thống kênh tưới Văn Phong:
Nhiều hạng mục thi công chậm tiến độ
Hệ thống kênh tưới Văn Phong (HTKTVP) thuộc Dự án Hợp phần khu tưới Văn Phong, được khởi công từ tháng 6.2009. Đến nay, sau gần 4 năm triển khai thực hiện, một số hạng mục thi công còn chậm tiến độ so với yêu cầu...
Chậm tiến độ do thiếu vốn
Dự án Hợp phần khu tưới Văn Phong có tổng vốn đầu tư 1.477 tỉ đồng, từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ, do Bộ NN-PTNT làm chủ đầu tư. Trong đó, đập dâng Văn Phong có vốn đầu tư 598 tỉ đồng, HTKTVP 711 tỉ đồng, vốn đền bù giải phóng mặt bằng 168 tỉ đồng. Để thuận lợi trong công tác đầu tư thi công công trình, Bộ NN-PTNT giao cho UBND tỉnh Bình Định làm chủ đầu tư HTKTVP và thực hiện việc đền bù giải phóng mặt bằng thi công với tổng vốn đầu tư 879 tỉ đồng.
Theo thiết kế được duyệt, HTKTVP có tổng chiều dài kênh 280 km và 3.357 công trình trên kênh, trải rộng trên địa bàn các huyện Vĩnh Thạnh, Tây Sơn, thị xã An Nhơn, Phù Cát và TP Quy Nhơn, được chia làm 2 giai đoạn thi công. Khi xây dựng hoàn thành, HTKTVP sẽ cấp nước tưới cho 12.545 ha đất sản xuất nông nghiệp, gồm: Khu tưới Văn Phong 10.815 ha, khu tưới Vĩnh Thạnh 1.017 ha, khu tưới Vĩnh Hiệp 400 ha, khu tưới Hà Thanh 313 ha; đồng thời đảm bảo cung cấp nước cho sản xuất công nghiệp, cấp nước sinh hoạt cho người và gia súc.
Theo Ban quản lý (BQL) Dự án HTKTVP, đến thời điểm hiện nay, từ nguồn vốn bố trí của Trung ương, đơn vị đã giải ngân thanh toán với tổng số tiền 555,94 tỉ đồng để triển khai giải phóng mặt bằng, xây dựng HTKTVP, chiếm gần 70% giá trị tổng đầu tư. Đến nay, HTKTVP có 5 hạng mục đã thi công xong và bàn giao đưa vào sử dụng, gồm: HTKT Vĩnh Thạnh có tuyến kênh dài 33,8 km và 6,38 km đường ống dẫn nước, đảm bảo tưới cho 969 ha đất canh tác, cấp nước sinh hoạt cho người dân trung tâm huyện Vĩnh Thạnh, kinh phí đầu tư 112,8 tỉ đồng. HTKT Vĩnh Hiệp với tổng chiều dài 19,5 km, tưới cho 400 ha đất canh tác, kinh phí 49,9 tỉ đồng. HTKT Hà Thanh gồm một trạm bơm và HTKT dài 6,8 km, tưới cho 194 ha đất canh tác, kinh phí 15,1 tỉ đồng. Còn lại các hạng mục đang tiến hành thi công gồm 17 km kênh chính và 77,3km kênh mương cấp dưới. Riêng hạng mục này có kinh phí đầu tư 452 tỉ đồng, được triển khai thi công vào quý 4.2010. Đến nay, đơn vị đã giải ngân thanh toán được 263 tỉ đồng.
Ông Tô Tấn Thi, Giám đốc BQL Dự án HTKTVP, cho biết: “HTKTVP được Bộ NN-PTNT khởi công từ cuối tháng 6.2009. Lẽ ra, công trình này sẽ hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng vào cuối năm nay. Tuy nhiên, thời gian qua do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế, Chính phủ đã có nghị quyết cắt giảm nguồn vốn đầu tư tại nhiều công trình đầu tư xây dựng cơ bản trong cả nước. Do đó, nguồn vốn bố trí cho dự án này không đáp ứng được yêu cầu, làm kéo dài tiến độ thực hiện. Hàng năm, kế hoạch giao vốn đầu tư của Chính phủ rất thấp so với khối lượng thực hiện, tỉnh phải thường xuyên xin bổ sung vốn để đảm bảo tiến độ đề ra. Việc thiếu vốn đầu tư đã làm phát sinh thêm chi phí xây dựng do giá vật liệu, nhân công tăng giá, làm phát sinh vốn đầu tư, gây thiệt hại và lãng phí lớn trong đầu tư xây dựng…”.
Tập trung tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ
Do tính cấp bách của HTKTVP trong việc đảm bảo nguồn nước tưới cho hàng chục ngàn héc ta đất canh tác tại nhiều địa phương trong tỉnh, Bộ NN-PTNT đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ bố trí đủ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ để đảm bảo tiến độ thi công, sớm hoàn thành công trình đưa vào khai thác, sử dụng. Bộ NN-PTNT đã có Quyết định phê duyệt điều chỉnh Dự án đầu tư Hợp phần KTVP. Theo đó, quyết tâm đẩy nhanh tiến độ thi công hạng mục đầu mối đập dâng Văn Phong để cơ bản hoàn thành vào cuối năm 2014. Đối với HTKTVP, Bộ NN-PTNT yêu cầu thi công hoàn thành giai đoạn 1 vào giữa năm 2014, nhằm kịp thời kết nối với công trình đầu mối đập dâng Văn Phong, phục vụ công tác tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp từ quý 3.2014.
Trong năm 2013, kế hoạch cung cấp vốn trái phiếu Chính phủ để triển khai thi công HTKTVP là 100 tỉ đồng; năm 2014 và 2015 là 278,26 tỉ đồng. Tuy nhiên, nhằm đảm bảo nguồn vốn để đẩy nhanh tiến độ thi công, vừa qua, UBND tỉnh đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho tạm ứng nguồn vốn bổ sung thêm 130 tỉ đồng từ kế hoạch năm 2014. Đồng thời, trong năm tới, Chính phủ bố trí đủ số kinh phí 148 tỉ đồng để hoàn thành các hạng mục công trình còn lại. Bên cạnh đó, UBND tỉnh cũng kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ cho phép phê duyệt điều chỉnh dự án kênh tưới Văn Phong giai đoạn 2 để đảm bảo thi công hoàn thành toàn bộ dự án trong năm 2016.
Vừa qua, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, do bà Nguyễn Thanh Thụy- Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh - dẫn đầu, đã khảo sát thực tế việc thi công HTKTVP và làm việc trực tiếp với BQL Dự án KTVP. Bà Nguyễn Thanh Thụy đã đánh giá cao những nỗ lực của đơn vị chủ đầu tư và các nhà thầu thi công - trong điều kiện nguồn vốn bố trí không đảm bảo nhưng các đơn vị đã khắc phục khó khăn, ứng trước vốn thi công…; động viên chủ đầu tư, các nhà thầu thi công tập trung nhân vật lực đẩy nhanh tiến độ, tăng cường công tác quản lý, giám sát nhằm chống thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng. Với những khó khăn, vướng mắc trong việc bố trí vốn, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh hứa sẽ phản ánh với Quốc hội, Chính phủ để có biện pháp tháo gỡ kịp thời, đảm bảo hoàn thành công trình đúng thời gian quy định.
NGUYỄN HÂN