Thị trường ca nhạc nhìn từ các giải thưởng

Cuối năm cũng là mùa tổng kết của các giải thưởng âm nhạc hoặc có liên quan đến âm nhạc, từ các giải thưởng lâu đời như Làn sóng xanh, Mai vàng đến những giải thưởng có tuổi đời non trẻ hơn như Zing Music Awards, Bài hát yêu thích… Quả thật không gì thích hợp hơn việc dùng các giải thưởng để đo thị trường bởi đa phần các giải thưởng đều dựa trên sự bình chọn của khán giả, người nghe nhạc. Thế nhưng nhìn vào các kết quả từ các bảng xếp hạng trên sẽ thấy những gì?

Bài hát Việt 2013 đã đi đến chặng cuối nhưng không để lại nhiều ấn tượng.

Vẫn mờ mờ tỏ tỏ

Hàn thử biểu lâu đời nhất của thị trường nhạc Việt, giải thưởng Làn sóng xanh 2013 đã khép lại với việc vinh danh tốp 10 ca sĩ được yêu thích nhất gồm Đàm Vĩnh Hưng, Tuấn Hưng, Hồ Ngọc Hà, Thanh Bùi, Hiền Thục, Cao Thái Sơn, Uyên Linh, Noo Phước Thịnh và Đông Nhi, cùng tốp 10 nhạc sĩ có ca khúc được yêu thích là Huy Tuấn và Hà Quang Minh, Dương Khắc Linh và Hoàng Huy Long, Nguyễn Hồng Thuận, Phạm Thanh Hà, Tú Nguyễn, Vũ Trung Đức, Vương Quốc Tuân (Mr Siro), Trịnh Thăng Bình, Hoàng Tôn và Wanbi Tuấn Anh (đã qua đời hồi tháng 7-2013).

Đây là 2 hạng mục quan trọng nhất của Làn sóng xanh, qua đó có thể thấy, “thị trường” qua lăng kính của giải thưởng này vẫn nghiêng về những cái tên quen thuộc, chưa có gì mới mẻ. Đặc biệt, giải thưởng dành cho tác phẩm, album của năm được trao cho ê kíp thực hiện album Tôi yêu thành phố tôi của nhóm V.Music được cho là chưa mấy thuyết phục và cũng chưa phản ánh đúng thị trường.

Nếu Làn sóng xanh nghiêng về những giá trị cũ, quen thuộc thì Mai vàng cho thấy sự cạnh tranh khá gay cấn giữa cũ và mới. Với hiệu ứng từ sân chơi Giọng hát Việt nhí 2013, hai giọng ca nhí Nguyễn Quang Anh và Phương Mỹ Chi đã bất ngờ vươn lên dẫn đầu số phiếu bình chọn ở hai hạng mục nam ca sĩ  hát nhạc nhẹ và ca sĩ hát nhạc âm hưởng dân ca, truyền thống cách mạng, cạnh tranh sòng phẳng với những gương mặt gạo cội như Đàm Vĩnh Hưng hay Cẩm Ly. Điều này cũng khá phù hợp với thị trường khi mà Phương Mỹ Chi là một trong những cái tên gây sốt vé nhiều nhất hiện nay và cát sê cao không hề thua kém bất cứ ngôi sao số 1 nào ở thời điểm hiện tại.

Một sân chơi âm nhạc khác từng được xem là bệ phóng cho các ca khúc mới tiếp cận thị trường là Bài hát Việt năm thứ 9 cũng đã đi đến chặng cuối để tìm ra bài hát của năm vào ngày 17.1 tới đây, nhưng xem ra ấn tượng để lại khá nhạt nhòa. Trong khi đó, ở sân chơi Bài hát yêu thích, bảng xếp hạng âm nhạc từng có tham vọng trở thành “Billboard Việt Nam” hiện tại chỉ còn cuộc đua tam mã của Chiếc vòng cầu hôn (Đàm Vĩnh Hưng), Yêu mình anh (Thu Minh) và Nơi tình yêu bắt đầu (Bùi Anh Tuấn). Tuy nhiên, thất bại của Bài hát yêu thích do với các tiêu chí đưa ra. Sân chơi này đã biến thành cuộc đua đơn thuần của fan hâm mộ ca sĩ thông qua tin nhắn chứ chẳng phản ánh được điều gì.

Những gì diễn ra ở Bài hát Việt lẫn Bài hát yêu thích cho thấy một thực trạng nan giải của thị trường nhạc Việt: Với những giải thưởng mà quyền quyết định thuộc về những người có chuyên môn thì không hề gần với thị hiếu thật sự của người nghe; còn với những giải thưởng trao quyền cho khán giả sẽ lập tức bị “lũng đoạn” bởi một vài nhóm fan. Nói chung, bức tranh nhạc Việt nhìn qua các bảng xếp hạng trên vẫn còn khá mờ mờ tỏ tỏ.

Nhạc số lên ngôi

Ở mùa giải thứ 16, trong bối cảnh nhạc số ngày càng thống lĩnh thị trường, giải thưởng Làn sóng xanh đã có những thay đổi đáng kể nhằm tiếp cận với lượng khán giả nghe nhạc trực tuyến cũng như bám sát thị trường nhiều hơn, nhưng với những gì đang diễn ra, xem ra kết quả chưa thực chất lắm. Trong khi đó, giải thưởng Zing Music Awards của website âm nhạc Zing Mp3 cho thấy một xu hướng khác, với việc xuất hiện khá nhiều những cái tên có thể “lạ hoắc” với giới chuyên môn nhưng lại được cộng đồng mạng ưa chuộng.

Nhìn vào tốp 3 các hạng mục giải thưởng năm nay sẽ thấy rõ việc này. Chẳng hạn ở hạng mục Album của năm, ngoài Trịnh Thăng Bình (album Người ấy) khá quen mặt, có 2 gương mặt mới nhưng rất được cộng đồng mạng yêu thích là Bích Phương (album Chỉ là em giấu đi) và Hồ Quang Hiếu (album Em chưa từng biết). Hay ở hạng mục giải thưởng Ca khúc của năm, ngoài Uyên Linh với Chờ người nơi ấy và Trịnh Thăng Bình với Người ấy, còn một cái tên rất lạ: Justa Tee với Forever Alone. Tốp 3 MV của năm cũng xuất hiện cái tên cũng không mấy quen thuộc là Chi Dân…

Việc tốp 3 Zing Music Awards chứng kiến sự ra đi của những tên tuổi lớn, nhường sân chơi lại cho các nghệ sĩ trẻ và mới, phần nào cũng cho thấy xu hướng thực tế hiện nay của thị trường nhạc Việt: Thời của nhạc số lên ngôi!

. Theo GIA BÌNH (SGGP)