Ðau lòng “máu mủ” hại nhau
Gần đây, trên địa bàn tỉnh xảy ra một số vụ án đặc biệt nghiêm trọng xuất phát từ những mâu thuẫn nảy sinh trong cuộc sống hàng ngày của những thành viên trong gia đình, họ hàng. Những vụ việc này để lại hậu quả rất đau lòng, người thiệt mạng hoặc mang thương tật suốt đời, kẻ bị bắt giữ, ngồi tù, gia đình ly tán.
Hiện trường nơi ông N.T. tự thiêu và tử vong.
Xung đột và bộc phát
Cũng vì bực tức gia đình vợ hay mắng chửi và nhiều lần ngăn cấm việc đến thăm vợ con của mình mà Lê Trọng Cư (SN 1982, TX Hoài Nhơn) đã mua thuốc diệt cỏ bỏ vào những nơi có chứa nước, như máng nước uống cho bò, bình nhựa đựng nước của gia đình vợ. “Vì quá nóng giận nên tôi chỉ muốn làm gì đó cho thỏa mãn và nghĩ giết gia đình vợ thì sẽ không bị mắng chửi hay gây khó khăn khi đến thăm vợ con nữa, nên tôi mua thuốc diệt cỏ về thực hiện việc đầu độc”, Cư lý giải về hành vi giết người của mình. Và nạn nhân của Cư không ai khác chính là vợ của y. Rất may, được cấp cứu kịp thời nên chị đã thoát chết. Hay chỉ vì 1 câu mắng của người bác ruột mà Đặng Trường Công (SN 1999, phường Ngô Mây, TP Quy Nhơn) đã cầm ly thủy tinh ném vào mặt bác mình gây thương tích 17%. Đáng nói, đây không phải lần đầu Công đánh bác ruột và lý do Công hành xử như vậy chỉ đơn giản là: “Vì bác hay lớn tiếng la mắng nên bực tức!”.
Khác với 2 vụ án trên là kẻ gây án đang đợi ngày lãnh án, đối với vụ chém thông gia và tự thiêu xảy ra tại thôn An Thành, xã Nhơn Lộc, TX An Nhơn cuối tháng 10 vừa qua, thì kẻ gây án đã tự thiêu và tử vong sau đó. Còn vợ chồng thông gia của kẻ gây án đang phải điều trị tích cực tại bệnh viện bởi những vết thương sâu. Đây chỉ là vài vụ việc xâm hại sức khỏe, tính mạng người trong gia đình, dòng họ diễn ra gần đây. Xa hơn, cũng xuất phát từ mâu thuẫn trong gia đình mà con trai đã dùng xăng đốt chính cha ruột mình. Bà Lê Thị R. (TX An Nhơn) là mẹ ruột của bị cáo và vợ bị hại, đã đau đến xé lòng: “Bữa đó, hai cha con lời qua tiếng lại, rồi thách đố nhau đốt nhà. Nó lấy can xăng có sẵn trong nhà đổ xuống nơi ba nó đang nằm rồi bật lửa. Tôi đã không kịp ngăn cản để bây giờ... chồng chết, con trai phải ngồi tù 20 năm”.
Theo thống kê của các cơ quan tiến hành tố tụng, có khoảng 20% số vụ giết người, cố ý gây thương tích xảy ra từ người thân trong gia đình, có căn nguyên từ sự lệch lạc về nhận thức, lối sống và quan điểm sống. Viện trưởng Viện KSND tỉnh Trần Văn Sang cho rằng: “Phần lớn những vụ án xuất phát từ gia đình, họ hàng đều có tính chất bộc phát, thủ phạm gây án trong trạng thái tâm lý bị kích động mạnh dẫn đến không làm chủ được hành vi của bản thân. Những hành động bộc phát dẫn tới án mạng xuất phát từ mâu thuẫn tình cảm trong sinh hoạt gia đình và đã tích tụ trong thời gian dài. Bên cạnh đó, vấn đề đạo đức xuống cấp, việc giáo dục pháp luật, kỹ năng sống không được đề cao dẫn tới khi xảy ra xung đột, dù là nhỏ nhưng hậu quả lại rất lớn”.
Hãy thượng tôn pháp luật
Công tác phòng ngừa các vụ án này thường rất khó khăn, bởi các nạn nhân và thủ phạm có mối quan hệ thân thiết, ruột thịt; song tính chất vụ việc thì đặc biệt nghiêm trọng, hành vi dã man, tàn bạo. Nguyên nhân chủ yếu bắt nguồn từ mâu thuẫn trong sinh hoạt, trong nội bộ gia đình, họ hàng, do tranh chấp đất đai, nợ nần tiền bạc hoặc va chạm trong cuộc sống, nhưng không được phát hiện và giải quyết triệt để. “Nhiều đối tượng trước đó là quần chúng tốt, nhưng do bị kích động mạnh trước những hành vi trái pháp luật của nạn nhân, hoặc do sự kích thích của rượu bia, ma túy cộng với những mâu thuẫn, thù tức trước đó đã bộc phát dẫn tới hành vi giết người”, ông Sang nhấn mạnh. Thêm vào đó, một số người còn hạn chế về nhận thức pháp luật, mù quáng trong tình yêu, vị kỷ cá nhân trong quan hệ gia đình, yêu đương nên khi gặp phải mâu thuẫn hay có sự ngờ vực đã không tìm được cách xử lý đúng mực mà sử dụng bạo lực. Và đằng sau các vụ án này luôn thường trực nỗi đau khó nguôi ngoai và sự ân hận của bị cáo. Bị cáo Nguyễn Minh Tới (SN 1999, TX An Nhơn) đã dùng xăng đốt cha mình, nói rằng: “Thật không nghĩ đến cơ sự lại dẫn đến như vậy... bị cáo sai rồi, bị cáo ân hận lắm!”.
Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 có những quy định xử lý nghiêm các hành vi xâm phạm quyền con người, quyền cơ bản của công dân. Trong đó, loại tội phạm cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe người khác bị xử tăng nặng hơn trước, với khung hình phạt cao nhất là chung thân. Cụ thể, tại khoản 5, điều 134 quy định mức phạt cho tội danh này từ 12 - 20 năm tù giam hoặc chung thân. Tuy vậy, bên cạnh sự cụ thể hóa bằng văn bản của pháp luật, mỗi gia đình, cá nhân cần quan tâm, nắm bắt để kịp thời giải tỏa những xung đột nếu có trong gia đình cũng như sâu sát con em mình, không để những hành động đáng tiếc gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra với chính những người thân của mình.
KIỀU ANH