Phạm pháp hình sự tăng và diễn biến phức tạp

Năm 2020, tình hình vi phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh tuy nằm trong tầm kiểm soát, song tính chất, hành vi phạm tội của một số loại tội phạm ngày càng nguy hiểm, phức tạp và có xu hướng tăng.

Quang cảnh một phiên tòa xét xử tội bắt giữ người trái pháp luật và cưỡng đoạt tài sản.

Diễn biến phức tạp

Theo thống kê, năm 2020, Viện KSND tỉnh đã khởi tố mới 710 vụ/1.240 bị can, tăng 44 vụ/37 bị can (6,1%). Trong đó, tội phạm về trật tự xã hội chiếm 44,7%; tội phạm về kinh tế, sở hữu và môi trường chiếm 45%; tội phạm về ma túy chiếm 10,2%. Đáng chú ý, trong các nhóm tội đã khởi tố, tội phạm về trật tự xã hội có xu hướng tăng với 316 vụ/652 bị can, so cùng kỳ tăng 51 vụ/93 bị can. Ông Trần Văn Sang, Viện trưởng Viện KSND tỉnh, nhìn nhận: “Tình hình phạm pháp do rất nhiều nguyên nhân, trong đó một phần là bị ảnh hưởng tiêu cực từ mặt trái của nền kinh tế thị trường; từ phim ảnh, trò chơi bạo lực; nhận thức của một bộ phận nhân dân còn thấp, nhất là thanh thiếu niên. Thực tế các vụ án về trật tự xã hội xảy ra thời gian qua cho thấy, tính chất, mức độ phạm tội ngày càng nguy hiểm, nhất là việc giải quyết mâu thuẫn giữa các băng nhóm, giữa người thân trong gia đình xảy ra ở các địa bàn từ nông thôn đến thành thị với mức độ vô cùng nguy hiểm...”.

Bên cạnh đó, tình hình tội phạm liên quan đến tín dụng đen, tội phạm lợi dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cá độ bóng đá qua mạng cũng diễn biến hết sức phức tạp. Đại tá Thân Trọng Hải, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, CA tỉnh, phân tích: “Tội phạm này thường không hoạt động đơn lẻ mà có băng nhóm. Chúng hoạt động khá tinh vi. Như tội phạm tín dụng đen, chúng không ghi lãi suất trong giấy vay tiền mà nếu có cũng chỉ ghi bằng lãi suất ngân hàng; việc giao dịch tiền liên tục được thay đổi địa điểm và phương thức giao nhận. Còn tội phạm công nghệ cao thì đánh trúng vào tâm lý chủ quan, mất cảnh giác và hám lợi của nạn nhân để tiến hành hành vi lừa đảo. Năm nay, lực lượng CA đã tiếp nhận 30 trường hợp trình báo bị kẻ gian lừa bằng thủ đoạn trên, chiếm đoạt khoảng 8,3 tỷ đồng và 135.122,5 USD”.

Chưa kể, ở khu vực nông thôn đang nổi lên tội phạm ma túy với nhiều đối tượng cùng tham gia sử dụng và buôn bán; tội trộm cắp tài sản...

Chủ động ngăn ngừa

Mặc dù tội phạm diễn biến phức tạp song theo đánh giá của ngành chức năng, tình hình vẫn luôn được kiểm soát. Cụ thể, bằng các biện pháp nghiệp vụ, ngành chức năng đã kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật quyết liệt và nhanh chóng. Cụ thể, lực lượng chức năng đã điều tra, khám phá các loại án đạt 93%, riêng án nghiêm trọng và đặt biệt nghiêm trọng đạt 97%; triệt phá 136 nhóm, 468 đối tượng hình sự, xử lý 95 nhóm với 414 đối tượng cờ bạc. Ngoài ra, trên 90% tin báo tố giác tội phạm đã được xử lý, giải quyết; bắt vận động đầu thú 68 đối tượng vi phạm pháp luật. Để tiếp tục giữ vững tình hình ANTT, ngành CA sẽ tiếp tục đấu tranh quyết liệt với các loại tội phạm. Trong đó, “Lực lượng CA từ tỉnh đến cơ sở sẽ tiếp tục làm tốt công tác nắm tình hình, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật để góp phần răn đe, phòng ngừa chung. Chủ động lên kế hoạch cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 cũng như các mục tiêu, sự kiện chính trị, văn hóa diễn ra trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc cũng như tăng cường công tác phối hợp giữa CA với các hội, đoàn thể để phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm”, đại tá Võ Đức Nguyện, Giám đốc CA tỉnh khẳng định.

Còn Viện trưởng Viện KSND tỉnh Trần Văn Sang cho hay: “Thực hiện chủ trương tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra, Viện KSND 2 cấp sẽ tiếp tục chủ động triển khai các biện pháp quản lý và kiểm sát chặt chẽ việc giải quyết tin báo, tố giác về tội phạm cũng như quá trình tố tụng của cơ quan điều tra, góp phần hạn chế việc bỏ lọt tội phạm. Chúng tôi cũng sẽ chỉ đạo quyết liệt những khâu đột phá, nâng cao chất lượng tranh tụng tại các phiên tòa, tăng cường kiểm sát các bản án, quyết định của tòa để kịp thời phát hiện vi phạm”. Trong khi đó, Chánh án TAND tỉnh Lê Văn Thường khẳng định: “Ngành sẽ tiếp tục quán triệt đến TAND 2 cấp việc tiếp tục đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại án, thực hiện tốt nguyên tắc tranh tụng, đảm bảo các phán quyết của tòa phải đúng pháp luật, đảm bảo công lý”.

Bên cạnh sự chủ động của ngành chức năng, thiết nghĩ công tác đấu tranh, phòng ngừa tội phạm nói chung rất cần sự chung tay góp sức của toàn xã hội; trong đó việc tuân thủ pháp luật của mỗi cá nhân sẽ góp phần giảm thiểu những hành vi vi phạm pháp luật.

KIỀU ANH