Hưởng ứng Ngày của phở 12.12(*): “Phở Bằng” của gia đình tôi
Mấy ngày qua, ba má tôi lại thắc thỏm khi Sài Gòn xuất hiện những ca bệnh Covid-19 mới. Nghe giọng má đang điện hỏi thăm con cháu trong đó tình hình công việc, anh trai tôi nhẹ cười, nhìn vợ đầy yêu thương và tự hào: “Ba má yên tâm, nếu thất nghiệp, nhà ta sẽ mở “phở Bằng”...
Bằng là tên chị dâu lớn của chúng tôi, tức là chị Hai. Còn phở, chính là món tủ của chị. “Phở Bằng” là cách gọi đầy trân trọng, thân thương của anh Hai tôi vinh danh tài bếp núc, món ăn để nhớ để thương của vợ mình, từ đó cả nhà tôi tâm đắc gọi theo.
Không thể nào quên, những năm sau cưới chật vật, đôi vợ chồng son gác mọi dự định riêng tư, để dồn sức, thay ba má nuôi cùng lúc 3 đứa em học đại học; và, mỗi đầu tháng khi anh Hai trở về với nét mặt giãn hơn thường ngày, lém lỉnh vỗ vỗ vào chiếc ví có vẻ căng trong túi quần: “Ngay sáng mai, nhà ta sẽ cải thiện với món “phở Bằng”.
Thiêng liêng và thanh tân biết bao những sớm mồng Một tết, chị Hai lễ phép hỏi ý bà nội, ba má để chuẩn bị bữa sáng đầu tiên của năm, 3 thành viên “to bự” nhất nhà đều chung “đáp án”: “Phở Bằng”. Chị không quên dò ý lũ con nít. Cũng “order” món như bà cố, ông bà nội, ngoại chúng, chỉ khác là “phở Bằng” theo cách bọn trẻ gọi được chuyển thành “phở bác Hai”, “phở mợ Hai”.
Là những khi chị Hai quá tải hay gặp trắc trở, oan ức trong công việc, tan tầm về khóc vùi trong vòng tay của anh tôi. Vuốt vuốt tóc, vỗ về, anh đưa ra lời đề nghị, dò hỏi giản dị mà đầy nghiêm túc: “Nếu em không buồn chuyện học hành giỏi giang, đỗ đạt ra mà làm công việc tay chân vất vả, nếu em vui làm một cô nấu phở, bán phở, anh và cả nhà nội rất ủng hộ, tự hào mở cho em quán “phở Bằng”.
Từ ngày có chị về, bữa ăn nhà quê đạm bạc của gia đình tôi có thêm nhiều món ngon mới, trong ấy, “số dzách” là phở. Chị tôi gốc Bắc, từ nhỏ sống trong Nam, không biết món phở dưới tay chị nghiêng về vùng miền nào. Chỉ chắc nịch một điều là, phở của chị ngon xuất sắc!
Chị Hai nấu ngon cả phở bò, phở gà ta và phở xương heo. Chị còn bảo, phở chị thăng hoa nhất là khi được nấu trong gian bếp củi của nhà chồng, với thịt bò cỏ, thịt heo cỏ, thịt gà ta nuôi kiểu quê, với giá má gieo, quế, xà lách, hành, ngò, chanh... ngoài vườn ba trồng. Cái ngon của phở được thêm lên nhờ vị thịt cỏ chợ quê, rau không chất hóa học vườn nhà, hợp lý lắm chứ. Bên cạnh đó, có vẻ như, với nguyên vật liệu tươi roi rói sẵn có trong vườn nhà, nấu phở, dẫu nồi to đùng, ninh liu riu vài tiếng đồng hồ, cho cả hơn mười người ăn, với chị là việc rất tao nhã, đầy thích thú, thong dong.
Tâm đắc món của chị, đám em dâu, em gái chồng cũng tập tành nấu phở. Tùy sở thích của chồng, con mà vị có chút khác đi. Không khí những bữa ăn đoàn viên rộn ràng hơn khi xuất hiện ngày càng nhiều “phở Bằng phiên bản Thủy”, “phở Bằng phiên bản Loan”, “phở Bằng phiên bản Ngân”...
Ăn uống ở nhà quê có khi dọn đại dưới nền nhà, cắm cúi, ai rảnh ăn trước. Nhưng khi ăn “phở Bằng” thì nhất định phải lên mâm lên bát, ngồi bàn đàng hoàng và đông đủ, cùng ăn. Tươm tất, nền nếp và quây quần, ấm cúng, bà nội bảo, chẳng phải cầu kỳ, mà để “đúng lễ” với món ăn quốc hồn quốc túy và với tình cảm của chị.
“Phở Bằng” của gia đình tôi ngon cực phẩm, người nấu hạnh phúc trao tặng, người ăn trân trọng đón nhận, thưởng thức. Ở đó, phở còn được nấu bởi gia vị đặc biệt là tình yêu thương.
TƯỜNG MINH
(*) Ngày của phở 12.12 có từ năm 2017, do báo Tuổi Trẻ khởi xướng và tổ chức các hoạt động, nhằm góp phần tôn vinh giá trị của phở - một trong những món ăn đại diện cho nền văn hóa ẩm thực Việt Nam.