Chuyện về hai “ vua gà”
Sau hàng chục năm dày công nghiên cứu, ông Lê Văn Dư, Giám đốc Công ty TNHH Giống gia cầm Minh Dư (xã Phước Nghĩa, huyện Tuy Phước) và ông Cao Văn Khanh, Giám đốc Công ty TNHH Giống gia cầm Cao Khanh (xã Cát Tân, huyện Phù Cát) đã lai tạo, chọn lọc được các giống gà ta lông màu thuần Việt với nhiều ưu điểm vượt trội. Sản phẩm của 2 DN đã vượt khỏi biên giới Việt Nam.
Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới Lê Văn Dư
Hồi nhỏ, cậu bé Lê Văn Dư đã mê nuôi gà tới mức quên ăn. Thấy con mình còn nhỏ nhưng lại có sở thích và đam mê khác thường so với những đứa trẻ cùng trang lứa, mẹ ông cho ông một đàn gà con để nuôi riêng. “Tôi mừng húm khi được sở hữu và tự chăm sóc đàn gà theo ý mình. Đến phiên chợ, tôi lại theo mẹ đưa gà ra chợ bán, tiền bán gà mẹ cho để dành mua sách vở, quần áo. Hết năm lớp 9, niềm đam mê nuôi gà “lấn át” sự ham học, tôi quyết định ở nhà nuôi gà. Từ vài trăm con gà ta giống ban đầu, tôi mày mò tìm hiểu, chọn lọc để phát triển dần thành trại giống gà ta gia đình vào năm 1986”, ông Dư thổ lộ.
Ông Lê Văn Dư (bên trái) nhận danh hiệu Sản phẩm vàng chăn gia cầm Việt Nam do Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến trao tặng. Ảnh: Công ty TNHH Giống gia cầm Minh Dư
Theo ông Dư, giống gà ta của Việt Nam rất phong phú và nhiều ưu điểm, vì vậy ông suy nghĩ phải tìm hiểu, nghiên cứu, lai tạo các giống với nhau, chọn ra giống gà ta ưu việt nhất. Hễ nghe nơi nào có giống gà ta đặc sắc là ông khăn gói tìm mua. Mỗi giống gà mang về đều được ông nuôi nhốt riêng. Nết ăn, giấc ngủ, sở thích, thế mạnh… của từng giống gà được ông ghi chép tỉ mẩn, đánh giá kỹ càng và tập trung nghiên cứu, tích hợp các đặc điểm tốt lại, tạo tổ hợp lai tốt nhất để nhân đàn.
Ông Dư chia sẻ: “Công tác nghiên cứu, lai tạo quá gian nan đối với một người tay ngang như tôi. Mỗi lần thất bại là một bài học quý giá. Trải qua 30 năm nghiên cứu, lai tạo, tôi đã chọn tạo được 3 tổ hợp lai các giống gà ta: MD1.BĐ, MD2.BĐ và MD3.BĐ. Màu lông đẹp, thịt gà dai và thơm ngon là đặc điểm nổi trội để người tiêu dùng nhận diện đó là gà ta thuần chủng hay gà ta lai”.
Sản phẩm gà ta chọn lọc của ông Lê Văn Dư đã được chứng nhận sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu trong 5 năm liên tiếp từ 2013 đến 2017. Các tổ hợp lai nói trên cũng được Bộ NN&PTNT công nhận tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới; Bộ KH&CN cấp Giấy chứng nhận DN khoa học công nghệ cao và UBND tỉnh chứng nhận gà giống Minh Dư đạt 5 sao khi đánh giá, xếp hạng sản phẩm OCOP tỉnh Bình Định năm 2019.
Tiếng lành đồn xa, khách hàng đến với Minh Dư ngày càng nhiều, hoạt động sản xuất kinh doanh giống gia cầm của công ty phát triển nhanh. Hiện nay, Công ty TNHH Giống gia cầm Minh Dư đang sở hữu tổng đàn gà giống 680 nghìn con. Bình quân mỗi năm, công ty sản xuất trên 60 triệu con gà giống thương phẩm, tiêu thụ trong nước 95% và xuất khẩu 5%, trở thành nhà cung ứng gà ta giống số một Việt Nam. Năm 2019 DN đạt doanh thu trên 231,6 tỷ đồng và hàng triệu khách hàng của công ty cũng đã có thu nhập khá. Hoạt động sản xuất cung ứng giống gia cầm của Công ty TNHH Giống gia cầm Minh Dư đã góp phần chuyển dịch cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới. Đầu tháng 12.2020, ông Lê Văn Dư được Chủ tịch nước phong tặng hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới.
“Sắc hoa gà Việt” Cao Văn Khanh
Sinh ra trong gia đình có nghề truyền thống chăn nuôi và kinh doanh ấp nở trứng gia cầm, thủy cầm, ông Cao Văn Khanh sớm bộc lộ năng khiếu bẩm sinh về lựa chọn, lai tạo gà giống. Trong căn phòng nhỏ trưng bày vô số danh hiệu, ông hào sảng kể cho chúng tôi nghe quá trình thưc hiện khát vọng lai tạo giống gà ta đặc trưng Cao Khanh Bình Định và và đưa chúng vượt qua khỏi ranh giới Việt Nam.
Ông Cao Văn Khanh (bên trái) ký hợp tác cung ứng sản phẩm với một DN trong nước. Ảnh: Công ty TNHH Giống gia cầm Cao Khanh
Ông Khanh cho hay: “Tôi đã dành cả tuổi trẻ để tìm hiểu các tài liệu, sách báo và tham khảo, học hỏi từ các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước về cách chọn lọc, lai tạo các giống gà. Cùng với đó là những ngày dài bôn ba khắp nơi để chọn lọc các cá thể gà có đặc điểm ngoại hình và năng suất vượt trội về nuôi thực nghiệm. Sau khi có được đàn gà ta giống ưng ý, tôi kết hợp kinh nghiệm tích lũy được và tiến bộ KHKT vào nghiên cứu, lai tạo để chọn lọc đàn giống cụ kỵ, ông bà, bố mẹ tốt nhất, tạo nền móng để sản xuất ra các giống gà ta chất lượng cao. Và cuối cùng tôi đã thành công với tổ hợp dòng gà ta: CK1-BĐ, CK2-BĐ và CK3-BĐ chất lượng cao. Có được nguồn giống tốt, tôi đầu tư xây dựng chuồng trại hiện đại và mời gọi các kỹ sư có tay nghề cao về làm việc cho mình để phục vụ cho hoạt động sản xuất con giống”.
Hiện Công ty TNHH Giống gia cầm Cao Khanh đang sở hữu hơn 300 nghìn con gà giống từ cụ, kỵ đến ông, bà, bố, mẹ với hệ thống 50 dãy chuồng nuôi khép kín theo hướng an toàn sinh học và công nghệ cao. Tất cả các khâu từ cho ăn, vệ sinh chuồng trại, tiêm vắc xin đều được tự động hóa. Công ty còn sở hữu hệ thống máy ấp nở hiện đại được nhập khẩu từ châu Âu.
“Bình Ðịnh là địa phương có năng lực sản xuất con giống gà ta thuộc nhóm tốt nhất cả nước. Giống gà được sản xuất tại Bình Ðịnh được nuôi phố biến nhất ở nước ta. Ðặc biệt Bình Ðịnh có 2 DN chuyên lai tạo, ấp nở, cung cấp giống gà ta nổi tiếng đã đưa giống gà thuần Việt vươn ra thị trường thế giới. Tên tuổi và sản phẩm của các DN này không thua kém bất kỳ DN nào trên thế giới hoạt động sản xuất kinh doanh cùng lĩnh vực. Việt Nam chúng ta cần có nhiều DN như vậy để tăng sức cạnh tranh, thúc đẩy phát triển chăn nuôi bền vững”.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường
(Trích phát biểu tại sự kiện Quảng bá sản phẩm gà năm 2020, do Bộ NN&PTN và UBND tỉnh Bình Ðịnh phối hợp tổ chức tại TP Quy Nhơn, tháng 7.2020)
Sản phẩm chất lượng cao của Công ty thu hút sự quan tâm không chỉ của người dân trong nước và nhiều tổ chức, cá nhân ở các nước Campuchia, Lào cũng đặt mua. Hàng trăm đại lý phân phối sản phẩm trong và ngoài nước nhanh chóng được hình thành, mỗi năm cung ứng từ 35 - 40 triệu con gà giống 1 ngày tuổi cho người chăn nuôi trong và ngoài nước. Không chỉ vậy, ông Khanh còn hỗ trợ giá, con giống, hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, xây dựng chuồng trại, hỗ trợ người dân bị thiệt hại bởi thiên tai, mưa lũ vượt qua khó khăn. Và người chăn nuôi đã phong tặng cho ông danh hiệu “Sắc hoa gà Việt” Cao Văn Khanh.
Năm 2019, Công ty TNHH Giống gia cầm Cao Khanh là 1 trong những DN thành viên của Hiệp hội Chăn nuôi gia cầm Việt Nam đại diện cho Việt Nam tham dự Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về phát triển nông nghiệp nông thôn và xóa đói giảm nghèo lần thứ 11; đồng thời tham gia triển lãm sản phẩm ngành nông nghiệp tiêu biểu của các nước trong khối ASEAN. Cũng trong năm 2019, ông Cao Văn Khanh vinh dự được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Lao động hạng ba về thành tích xuất sắc trong thực hiện phong trào thi đua “DN Việt Nam hội nhập và phát triển giai đoạn 2017 - 2019”.
“Tôi đang xúc tiến đầu tư 2 dự án có giá trị trên 500 tỷ đồng vào lĩnh vực chăn nuôi công nghệ cao để tiếp tục sản xuất ra những sản phẩm có giá thành thấp, có tính cạnh tranh cao, cung ứng cho người chăn nuôi trong nước và xuất khẩu ra thế giới”, ông Khanh cho biết.
PHẠM TIẾN SỸ