Triển khai Nghị định 148/2020/NÐ-CP: Tạo thuận lợi cho công tác quản lý nhà nước về đất đai

Từ hôm nay (8.2.2021), Nghị định số 148/2020/NÐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Ðất đai có hiệu lực thi hành. Theo Phó Giám đốc Sở TN&MT Trần Kỳ Quang, những quy định mới từ nghị định này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý nhà nước về đất đai, kịp thời giải quyết những tồn tại, vướng mắc trong thời gian qua liên quan đến giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

● Theo ông, tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh thời gian qua có những kết quả đáng chú ý nào? Đâu là khó khăn, vướng mắc lớn?

- Thời gian qua, từ khi Luật Đất đai năm 2013 được ban hành, Sở TN&MT đã chỉ đạo hệ thống Văn phòng đăng ký đất đai (ĐKĐĐ) tỉnh tăng cường thực hiện rà soát, đẩy mạnh công tác ĐKĐĐ, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN); tăng cường đối thoại với DN và người dân để kịp thời hướng dẫn tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện; cắt giảm thời gian thủ tục hành chính, tạo các điều kiện thuận lợi cho người dân khi cấp GCN. Qua đó, từng bước đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý nhà nước về đất đai, tạo điều kiện để các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo quy định.

Thực hiện giao dịch thủ tục hành chính liên quan đến giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh. Ảnh: N.V.T

Về kết quả công tác cấp GCN trên địa bàn tỉnh tính đến nay, tổng diện tích đất sản xuất nông nghiệp đã được cấp GCN là 103.326 ha, đạt tỷ lệ 98,7%; đất lâm nghiệp 244.545 ha, đạt 81,5%; đất phi nông nghiệp 23.314ha, đạt 89,1% (trong đó, đất ở 8.739 ha, đạt tỷ lệ 92,1%; đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp 5.966 ha, đạt 86,3%).

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc. Về nguồn gốc đất, hồ sơ địa chính, phần lớn diện tích đất chưa được cấp GCN là các trường hợp không có giấy tờ, có nguồn gốc sử dụng đất không rõ ràng, vi phạm pháp luật đất đai, đất đang có tranh chấp, không phù hợp với quy hoạch...

Công tác cấp đổi GCN vẫn có những vấn đề tồn tại như: Công nhận hạn mức đất, chênh lệch diện tích giữa các lần đo đạc và việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất; hồ sơ đầu vào không đảm bảo cả về yếu tố pháp lý và yếu tố kỹ thuật nên mất nhiều thời gian kiểm tra thực địa, kiểm tra xác minh trong khi thời gian này không có trong thủ tục hành chính.

Ngoài ra, hệ thống bản đồ địa chính, hồ sơ địa chính lập ở các thời kỳ trước đây đã quá cũ, không cập nhật, chỉnh lý kịp thời, độ chính xác rất kém; chưa xây dựng, chuẩn hóa cơ sở dữ liệu đất đai. Đến nay, toàn tỉnh còn 6/11 địa phương (Quy Nhơn, An Nhơn, Hoài Nhơn, Vân Canh, Vĩnh Thạnh, Hoài Ân) chưa đo đạc bản đồ, xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai.

● Xin ông thông tin cụ thể về những thay đổi quan trọng liên quan đến GCN theo Nghị định 148/2020/NĐ-CP?

- Nội dung thay đổi có tác động lớn đối với công tác cấp GCN là sửa đổi, bổ sung về giấy tờ chứng minh tạo lập hợp pháp về nhà ở, công trình xây dựng về nhà ở. Cụ thể, phải có giấy phép xây dựng nhà ở và giấy phép xây dựng công trình có thời hạn đối với trường hợp phải xin phép xây dựng.

Về nơi nộp hồ sơ và trả kết quả thủ tục hành chính cấp GCN, người sử dụng đất được yêu cầu văn phòng ĐKĐĐ cung cấp dịch vụ tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục ĐKĐĐ, tài sản khác gắn liền với đất; cấp mới, cấp đổi, cấp lại GCN. Thời gian, địa điểm tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục được thực hiện theo thỏa thuận giữa người có nhu cầu và văn phòng ĐKĐĐ. Tuy nhiên, thời gian thực hiện thủ tục không quá thời gian quy định.

Bên cạnh đó, Nghị định bổ sung quy định về điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa. Theo đó, UBND cấp tỉnh căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng và điều kiện cụ thể tại địa phương để quy định cụ thể điều kiện tách thửa đất, điều kiện hợp thửa đất theo từng loại đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất.

● Những thay đổi đó sẽ có tác động như thế nào đến hoạt động cấp GCN trên địa bàn tỉnh, nhất là trong giai đoạn tỉnh có rất nhiều dự án mới được triển khai, công tác đền bù, giải phóng mặt bằng có nhiều yêu cầu mới?

- Nhiều nội dung sửa đổi, bổ sung và quy định mới từ Nghị định 148/2020/NĐ-CP sẽ khắc phục được một số điểm khó khăn, vướng mắc trong công tác cấp GCN trong thời gian qua.

Trước đây, các trường hợp có giấy phép xây dựng nhà ở và giấy phép xây dựng công trình có thời hạn trên địa bàn tỉnh chưa được xem xét cấp GCN. Nay, theo Nghị định 148/2020/NĐ-CP, người có giấy phép xây dựng nhà ở và giấy phép xây dựng công trình có thời hạn đối với trường hợp phải xin phép xây dựng sẽ được cấp GCN như trường hợp có giấy phép xây dựng nhà ở và giấy phép xây dựng công trình. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho người sở hữu nhà ở và các công trình xây dựng nhà ở có giấy phép xây dựng có thời hạn được thực hiện các quyền đối với nhà ở và công trình được chứng nhận.

Bên cạnh đó, theo quy định trước đây, người sử dụng đất có nhu cầu được cấp GCN tại UBND cấp xã, bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND cấp huyện và cấp tỉnh. Tuy nhiên, vì các lý do khác nhau như người cao tuổi, người có sức khỏe không đảm bảo, không tiện đi lại, khoảng cách xa, không sắp xếp được thời gian… mà một số trường hợp gặp khó khăn trong việc nộp hồ sơ.

Với việc cung cấp dịch vụ tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục đăng ký đất đai, tài sản khác gắn liền với đất; cấp, cấp đổi, cấp lại GCN theo Nghị định số 148/2020/NĐ-CP, người sử dụng đất có nhiều sự lựa chọn, giúp tháo gỡ các khó khăn khi thực hiện nộp hồ sơ và nhận kết quả. Ngoài ra, việc hướng dẫn lập và tiếp nhận hồ sơ của văn phòng/chi nhánh Văn phòng ĐKĐĐ được chủ động, tiết kiệm thời gian.

Đáng chú ý, hiện nay, số lượng hồ sơ xin tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất tăng cao, nhất là các nơi có quy hoạch đầu tư xây dựng hạ tầng, việc tách, hợp thửa có tác động lớn đến việc thực hiện các loại quy hoạch và hạ tầng kỹ thuật đô thị... Trong khi đó, quy định trước đây không nêu rõ các điều kiện được tách thửa dẫn đến việc thực hiện thủ tục tách thửa thời gian qua gặp nhiều lúng túng.

Thực hiện quy định mới tại Nghị định 148/2020/NĐ-CP, tới đây, Sở TN&MT sẽ tham mưu UBND tỉnh ban hành quy định cụ thể điều kiện tách thửa đất, điều kiện hợp thửa đất theo từng loại đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất nhằm giải quyết một số vướng mắc về tách thửa trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua. Qua đó, góp phần đảm bảo nội dung quy hoạch được phê duyệt, tránh tình trạng phá vỡ quy hoạch, sử dụng đất manh mún, đảm bảo các hạ tầng kỹ thuật thiết yếu.

● Xin cảm ơn ông!

NGUYỄN VĂN TRANG (Thực hiện)