Trắng đêm, xuyên Tết “chạy đua” xét nghiệm SARS-CoV-2
Đó là công việc của 22 bác sĩ, kỹ thuật viên xét nghiệm của khoa Vi sinh (BVĐK tỉnh). Họ đang đón một cái tết vô cùng đặc biệt.
Đón giao thừa trong phòng xét nghiệm
Ca trực của 6 cử nhân và kỹ thuật viên xét nghiệm SARS-CoV-2 bên trong phòng Sinh học phân tử, khoa Vi sinh, ngày 30 Tết thật đặc biệt. Các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh báo về 151 mẫu bệnh phẩm lấy từ cộng đồng cần làm xét nghiệm, trong đó có 2 ca F1. Đến chiều, các huyện, thị xã đều đã đưa mẫu về phòng xét nghiệm, riêng 97 mẫu của TP Quy Nhơn phải hơn 19 giờ tối mới về đến. “Vậy là ca trực này đến sáng mùng 1 Tết mới xong, chị em đón giao thừa trong… phòng xét nghiệm SARS-CoV-2”, Th.S BS CKII Trịnh Hồ Tình, Trưởng khoa Vi sinh, BVĐK tỉnh, nói.
Kỹ thuật viên xét nghiệm SARS-CoV-2 đón giao thừa với công việc xét nghiệm SARS-CoV-2 bên trong phòng Sinh học phân tử (khoa Vi sinh, BVĐK tỉnh).
6 nhân viên trực hôm 30 Tết chia thành 2 kíp (3 người/kíp); kíp trực đầu tiên từ 14 - 18 giờ thì ra nghỉ, thay vào kíp trực thứ hai từ 18 - 22 giờ, cứ thế mỗi 4 tiếng xoay vòng thay ca cho đến sáng hôm sau. Cách mấy lần cửa của phòng Sinh học phân tử là phòng hành chính khoa Vi sinh, một tiểu cảnh Tết 2021 “đặc biệt” với nồi bánh chưng bập bùng ánh điện. Bánh kẹo, thịt thà, bánh tét, mì tôm, bánh tráng… sẵn sàng.
Họ làm việc trắng đêm, xuyên tết để có được kết quả nhanh và chính xác nhất cho công tác truy vết, phòng chống dịch Covid-19.
Phòng xét nghiệm SARS-CoV-2 tại khoa Vi sinh, BVĐK tỉnh, là đơn vị duy nhất của ngành y tế tỉnh Bình Định thực hiện xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2. Không ồn ào như trong các khoa của bệnh viện, những ngày này, các bác sĩ, kỹ thuật viên phải chạy đua với thời gian, phân tích hàng trăm mẫu bệnh phẩm mỗi ngày một cách chính xác. Không chỉ vậy, những người làm công việc thầm lặng này còn phải chịu một áp lực rất lớn là không được phép để xảy ra bất kỳ sai sót nào về an toàn sinh học.
Đưa mẫu bệnh phẩm vào chạy máy.
Từ đợt dịch thứ ba xảy ra cận tết ở tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh, rồi tới Gia Lai, TP Hồ Chí Minh… lượng mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 tăng hằng ngày tại khoa Vi sinh, từ hơn 70 mẫu/ngày tăng đều đều lên 150 - 170 mẫu/ngày, cao điểm nhất là 187 mẫu/ngày. Đây là số lượng mẫu sau khi đã có sự chia sẻ của Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn, từ đầu tháng 2.2021 đến nay.
Khi ê kíp xét nghiệm SARS-CoV-2 đã vào bên trong thì mọi thông tin liên quan đến mẫu bệnh phẩm đều được nhìn thông qua lớp cửa kính bảo vệ của phòng xét nghiệm.
“Dân xét nghiệm Covid-19 “ăn đêm” là chính” là cách Th.S BS CKII Trịnh Hồ Tình nói về công việc của mình và các đồng nghiệp. Bởi, việc nhận mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 từ cộng đồng của các địa phương diễn ra vào buổi sáng, sớm nhất vào buổi chiều mới có mẫu chuyển về phòng xét nghiệm, nhưng phần nhiều là buổi tối. Vậy nên, phòng Sinh học phân tử khoa Vi sinh luôn sáng đèn trắng đêm để làm xét nghiệm để cho kết quả sáng hôm sau.
Bác sĩ Trịnh Hồ Tình (người ngồi) đọc kết quả mẫu xét nghiệm.
Những cuộc gọi khẩn lúc nửa đêm
23 giờ 36 phút ngày 2.2.2021, tôi nhận tin nhắn zalo của Giám đốc Sở Y tế Lê Quang Hùng thông báo 138 mẫu xét nghiệm trong ngày âm tính với SARS-CoV-2, trong đó có 8 ca F1 ở xã Ân Tường Tây và Ân Phong (huyện Hoài Ân) liên quan đến bệnh nhân Covid-19 của tỉnh Gia Lai về địa phương này. Thở phào nhẹ nhõm, khi Bình Định vẫn còn an yên.
Bệnh viện đã dự trù hóa chất, sinh phẩm, vật tư tiêu hao tương đối đầy đủ có thể làm đến 5.000 mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 trong dịp tết và sau tết.
Nhưng, để có được niềm vui ấy là một cuộc chạy đua căng thẳng ngay tại bộ phận xét nghiệm SARS-CoV-2. Bác sĩ Tình nhớ lại: “12 giờ trưa hôm ấy (2.2), tôi nhận được điện thoại chỉ đạo của Giám đốc Sở Y tế chuẩn bị làm ngay xét nghiệm mấy ca F1 ở Hoài Ân mang về, có thể dừng các mẫu khác để ưu tiên xét nghiệm số mẫu này trước. Công tác chuẩn bị sẵn sàng, đợi đến 19 giờ tối thì có mẫu, làm đến khuya hôm ấy là xong và trả kết quả âm tính. Chúng tôi phải chạy đua với thời gian để trả kết quả ngay trong đêm hôm ấy bởi cả hệ thống cũng đang chịu áp lực rất lớn với việc xử lý mẫu tại cộng đồng”.
Kỹ thuật viên xét nghiệm miệt mài làm việc dù đã quá nửa đêm. Họ dồn hết tâm trí chạy đua cùng thời gian để chiến thắng dịch bệnh.
Mấy ngày sau, 23 giờ khuya 6.2, TX An Nhơn có 2 ca F1 liên quan đến bệnh nhân 1979 là nhân viên sân bay Tân Sơn Nhất (TP Hồ Chí Minh) và một số ca F2 của 2 trường hợp này đi cùng trên chuyến xe Tân Xuân Phúc 81B-01644 về Bình Định, bác sĩ Tình nhận cuộc gọi lập tức làm xét nghiệm để có ngay kết quả cả 2 ca F1 đều âm tính.
BVĐK tỉnh đảm bảo tốt cho hoạt động xét nghiệm SARS-CoV-2, với công suất khoảng 200 mẫu/ngày. Đến nay, bệnh viện đã dự trù hóa chất, sinh phẩm, vật tư tiêu hao tương đối đầy đủ có thể làm đến 5.000 mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2. Lực lượng làm xét nghiệm của khoa Vi sinh vững chuyên môn. Tết này, lực lượng bác sĩ, kỹ thuật viên xét nghiệm ưu tiên dồn hết tâm sức cho công việc để kịp trả kết quả xét nghiệm, truy vết cộng đồng.
Giám đốc BVĐK tỉnh Nguyễn Hoành Cường.
Hơn 7.000 mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 đã làm đến thời điểm này trên địa bàn tỉnh, những kỹ thuật viên xét nghiệm không ít lần giật thót với những cuộc gọi khẩn, những cuộc gọi lúc nửa đêm. Ngoài làm xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2 cho mẫu lấy tại cộng đồng, đơn vị còn chịu trách nhiệm lấy mẫu, xét nghiệm mẫu cho những bệnh nhân điều trị cách ly nghi ngờ Covid-19 tại khoa Truyền nhiễm và những ca bệnh nặng, bệnh cấp cứu trong bệnh viện. Tất cả đều phải làm rất nhanh, rất khẩn trương và tuyệt đối chính xác!
Nhớ nhất là trường hợp ca bệnh cấp cứu đột quỵ đến từ vùng dịch của tỉnh Gia Lai, sau khi cứu thành công cho bệnh nhân, 23 giờ khuya, khoa Thần kinh (BVĐK tỉnh) báo ngay cho khoa Vi sinh để lấy mẫu và làm xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2 cho bệnh nhân. Thời điểm ấy, dẫu chỉ duy nhất 1 mẫu bệnh phẩm, khoa Vi sinh vẫn chạy xét nghiệm làm liên tục cho đến 4 giờ 30 phút sáng hôm sau có kết quả âm tính. Lúc này, cả hai ê kíp chụp mạch máu kỹ thuật số xóa nền (DSA) và can thiệp nội mạch của khoa Thần kinh mới thở phào nhẹ nhõm.
Ngày tết, các bác sĩ, kỹ thuật viên xét nghiệm khoa Vi sinh vẫn trắng đêm làm xét nghiệm SARS-CoV-2.
“Yêu cầu cấp bách trong chống dịch nên kết quả xét nghiệm SARS-CoV-2 cũng phải làm sao có sớm nhất, nhanh nhất có thể để phân bệnh, phát hiện sớm ca dương tính. Nên, phải làm xét nghiệm đáp ứng sớm nhất để không chỉ trả lời kết quả cho các địa phương để có phương án xử lý tiếp theo, mà còn là kết quả xét nghiệm cho các bệnh nhân cấp cứu, bệnh nhân nặng phải điều trị tại bệnh viện xử lý liên quan đến cả nhân viên y tế. Do đó, áp lực của lực lượng làm xét nghiệm SARS-CoV-2 rất lớn, không chỉ nhanh mà phải tuyệt đối chính xác, chỉ cần sai một ly thì lập tức đi một dặm ngay!” bác sĩ Tình chia sẻ.
Chỉ mong không còn dịch!
Cuối tháng 1.2021, đơn vị xét nghiệm SARS-CoV-2 bước vào cuộc chạy đua tốc lực, khi dịch Covid-19 phức tạp ngay tại địa bàn láng giềng Gia Lai, sau đó là TP Hồ Chí Minh. Mẫu bệnh phẩm gửi về xét nghiệm hằng ngày không bao giờ dưới 150 mẫu. Số lượng mẫu ca F1 cũng nhiều hơn. Cả con người và một dàn máy xét nghiệm SARS-CoV-2 đều làm việc hết công suất.
Nơi nhận bệnh phẩm xét nghiệm Covid-19 trước khi đưa vào phòng xét nghiệm.
Một chu trình xét nghiệm khép kín gồm các công đoạn xử lý mẫu ban đầu, tách chiết và chạy máy. Nhân viên thực hiện mẫu sẽ đảm nhận mọi công đoạn cho tới khi ra kết quả cuối cùng, tất cả đều phải nghiêm ngặt, đúng quy trình xét nghiệm, vừa đảm bảo kết quả chính xác nhất và sớm nhất, vừa bảo vệ an toàn cho nhân viên làm xét nghiệm.
Đối mặt với nhiều nguy cơ lây nhiễm, nhưng các y, bác sĩ tại khoa không hề nao núng. Những ngày số mẫu lên tới đỉnh điểm, mọi người động viên nhau cố gắng để bảo đảm trả kết quả nhanh nhất, sớm nhất cho công tác truy vết tại cộng đồng, cũng như xử lý ca bệnh tại bệnh viện. Hơn hết, kết quả đó còn là niềm mong mỏi, chờ đợi của những ca F1, F2, hay cộng đồng. Điều đáng mừng là với hơn 7.000 mẫu đến nay làm xét nghiệm trên địa bàn tỉnh, tất cả đều âm tính.
Bộ phận trực tiếp nhận và cập nhật, xử lý thông tin kết quả mẫu bệnh phẩm cho các địa phương, bệnh viện.
Tết này, trực chiến 100%, chia thành 3 ca trực xét nghiệm SARS-CoV-2 (6 người/ca). 22 bác sĩ và kỹ thuật viên của khoa đều phải làm xét nghiệm SARS-CoV-2 trước khi bước vào trực tết. Đây đã là lần thứ 3 xét nghiệm cho toàn thể nhân viên của khoa từ trong cuộc chiến chống dịch Covid-19.
22 bác sĩ, kỹ thuật viên chỉ có 3 nam, còn lại là nữ, không ít người con còn nhỏ đều phải “khoán trắng” việc nhà, tết nhất cho người ở nhà. Đặc biệt là 2 trường hợp nữ con còn nhỏ, một trường hợp chồng làm ngành công an, một trường hợp chồng làm cùng bệnh viện đều phải trực 100%, phải đưa con về quê gửi ông bà trông giúp dịp Tết này. “Mỗi ngày cố một chút” - đó là lời động viên lẫn nhau của các bác sĩ, kỹ thuật viên khoa Vi sinh.
Trang trí chút không khí tết tại phòng hành chính khoa Vi sinh.
Những ngày Tết này, giữa niềm vui sum vầy, đoàn tụ của biết bao mái nhà bình yên, tôi có dịp được chứng kiến cuộc chạy đua với thời gian và trò chuyện cùng những “chiến sĩ áp trắng” trên tuyến đầu chống dịch tại bộ phận xét nghiệm SARS-CoV-2 tại BVĐK tỉnh, càng cảm phục và trân quý những sự hy sinh. Hỏi niềm mong mỏi lớn nhất tết này, trong chiếc khẩu trang che kín chỉ chừa đôi mắt, bác sĩ Trịnh Hồ Tình tâm sự: “Anh em mong chờ nhất là mỗi ngày khi máy kết thúc ca chạy, kết quả nhận được đều là âm tính với SARS-CoV-2, chỉ khi ấy chúng tôi mới thở phào nhẹ nhõm. Còn điều mong ước là không còn dịch!”.
Bài, ảnh: THU HIỀN