Chiếc thuyền độc mộc duy nhất

Năm 2020, Bảo tàng tỉnh Bình Định đã sưu tầm được chiếc thuyền độc mộc gần như nguyên vẹn do ông Nguyễn Ngọc Thạnh phát hiện tại khu vực Định Bình, phường Hoài Đức, TX Hoài Nhơn trong lúc bắt cá tại suối Định Bình trước nhà (ảnh).

Nơi phát hiện chiếc thuyền người dân quen gọi là suối, nhưng thực chất nó là một nhánh của sông Lại Giang, cách sông Lại Giang hiện nay khoảng 200 m. Thuyền được chế tác thủ công, bằng thân một cây gỗ sao lớn đẽo rỗng bên trong, dài 6,6 m, rộng 60 cm, lòng thuyền sâu 40 cm, nặng khoảng 500 kg. Hai đầu thuyền được đẽo túm lại, một đầu tạo phẳng để người chèo thuyền ngồi, bên hông có một lỗ soi bên trái để cắm mái chèo; một đầu tạo hai lỗ để xỏ quai ở giữa khi neo thuyền. Hai bên mạn thuyền có 3 lỗ vuông cách đều nhau để gắn các thanh ngang song song.

Sơ bộ nhận định, chủ nhân chiếc thuyền là cư dân vùng đất Bình Định, dùng thuyền để đánh bắt cá và vận chuyển hàng hóa trao đổi. Là chiếc thuyền độc mộc đầu tiên được phát hiện tại Định Bình, hiện vật có niên đại khoảng thế kỷ XIX (theo kết quả phân tích bằng phương pháp C-14 của Trung tâm Hạt nhân TP Hồ Chí Minh).

Chiếc thuyền độc mộc nói trên đã được Hội đồng thẩm định Sở VH&TT Bình Định nhận định là một cổ vật có giá trị nghiên cứu về lịch sử, văn hóa và khoa học của người Việt xưa trên đất Bình Định, cần tiếp tục nghiên cứu, phục vụ công tác trưng bày, quảng bá..., góp phần bảo tồn và phát huy di sản văn hóa của Bình Định.

HỒ THÙY TRANG