QUẢN LÝ TÀU CÁ HOẠT ĐỘNG THEO VÙNG TUYẾN:
Khó kiểm soát, còn nhiều vi phạm
Mặc dù công tác quản lý tàu cá hoạt động khai thác thủy sản đạt được nhiều chuyển biến tích cực, song đến nay, ngành chức năng tỉnh ta vẫn chưa thể quản lý, kiểm soát tốt tình trạng tàu cá hoạt động sai vùng tuyến, nhiều tàu giã cào, tàu cá không có giấy tờ vẫn còn hoạt động khá nhiều.
Vẫn còn tình trạng tàu giã cào ra vào, neo đậu tại cảng cá Quy Nhơn, hoạt động KTTS mà không chấp hành các quy định (Ảnh minh họa).
Thời gian qua, tỉnh ta triển khai thực hiện nhiều giải pháp thực thi Luật Thủy sản, các quy định chống khai thác thủy sản (KTTS) bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU) góp phần nâng cao nhận thức cho ngư dân tuân thủ pháp luật. Kết quả đội tàu có chiều dài từ 15 m trở lên hoạt động tại vùng khơi được quản lý chặt chẽ đi vào nề nếp; riêng tại vùng lộng, vùng ven bờ vẫn còn tình trạng tàu giã cào không có đủ giấy tờ lén lút hoạt động; tàu giã cào được cấp phép hoạt động tại vùng lộng nhưng lại thường xuyên hoạt động ở vùng ven bờ khá phổ biến. Đặc biệt, chưa thể kiểm soát tốt hiện tượng nhiều tàu cá dài từ 6 m đến dưới 12 m thiếu giấy tờ hoặc không có đầy đủ giấy tờ vẫn hoạt động KTTS.
Ông Nguyễn Anh Dũng, Phó Giám đốc Ban quản lý cảng cá tỉnh - phụ trách cảng cá Quy Nhơn, cho biết: “Tại cảng cá Quy Nhơn hiện có 255 tàu giã cào thường xuyên ra vào cảng, lấy tổn, bán sản phẩm. Thống kê của chúng tôi cho biết, trong số này có 166 tàu thực hiện khai báo, số còn lại không thực hiện khai báo thủ tục theo quy định. Việc xử lý các tàu này gặp khó khăn, bởi chúng tôi không có chức năng xử phạt mà chỉ có chức năng lập biên bản vụ việc ban đầu; khi chúng tôi nhắc nhở thì họ chống đối!”.
Ngư dân Đặng Ngọc Tuấn, ở phường Trần Phú (TP Quy Nhơn), chủ đôi tàu giã cào BĐ 91511-TS, BĐ 91566-TS, bộc bạch: “Đôi tàu của tôi trên 15 m đã được lắp thiết bị giám sát hành trình. Khi ra vào cảng, tôi đều thực hiện nghiêm việc khai báo thủ tục cho ngành chức năng. Tuy nhiên, tôi cũng gặp khó với quy định các chức danh tàu cá. Do được thiết bị, máy móc hỗ trợ nhiều nên cả hai tàu cũng chỉ có từ 7 - 8 lao động nhưng lại phải có đủ 6 chứng chỉ thuyền trưởng, máy trưởng, thợ máy tàu cá. Rủi bề bạn tàu có chứng chỉ mà đau bệnh không đi biển được thì tàu không được xuất bến, nhưng luật quy định thế thì mình đành chấp hành!”.
Còn ngư dân Cao Thành Trọng, ở phường Đống Đa (TP Quy Nhơn), chủ đôi tàu giã cào BĐ 91286-TS, BĐ 91030-TS, chia sẻ: “Quy định pháp luật đã có thì phải thực hiện nghiêm khắc. Tôi thấy có nhiều tàu giã cào không có giấy tờ nhưng vẫn ra vào cảng, hoạt động KTTS sai vùng tuyến mà gần như chưa bị xử lý gì, như vậy là không công bằng, gây thiệt thòi cho những người chấp hành nghiêm túc. Có lần tàu tôi bốc tổn đi biển xong thì bạn tàu có chứng chỉ máy trưởng bất ngờ chuyển sang tàu khác làm, ngành chức năng kiểm tra thấy có giấy tờ đủ nhưng không có người trên tàu, thế là tàu không được ra khơi! Tôi buộc phải chấp hành, vì vậy tôi kiến nghị cơ quan quản lý nhà nước thực thi pháp luật cho nghiêm minh và công bằng”.
Năm 2020, ngành chức năng tỉnh tổ chức 61 chuyến tuần tra kiểm soát tàu cá, hoạt động KTTS. Qua đó, kiểm tra 2.304 lượt tàu cá đang hoạt động KTTS, xử phạt 123 trường hợp vi phạm với số tiền gần 700 triệu đồng; trong đó, có xử phạt 5 tàu giã cào không có giấy tờ, không chấp hành yêu cầu kiểm tra của ngành chức năng, hoạt động sai vùng tuyến, tịch thu tang vật vi phạm hành chính là 2 bộ lưới kéo do không xác định được người vi phạm…Đối chiếu con số này với thực tế sẽ thấy việc xử lý thật chưa bõ bèn gì.
Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục Thủy sản Nguyễn Công Bình cho biết: Việc xử lý tàu giã cào vi phạm, tàu cá thiếu giấy tờ hoạt động KTTS còn gặp khó, bởi các tàu này thường lén lút hoạt động vào ban đêm để tránh sự kiểm tra của ngành chức năng. Trong khi đó, nhân lực, phương tiện của chúng tôi còn thiếu nên chưa làm việc vào ban đêm, khó kiểm soát hết vùng lộng, vùng ven bờ của tỉnh theo phân cấp. Chúng tôi đang làm kế hoạch trình Sở NN&PTNT đề xuất UBND tỉnh cho tiếp tục triển khai các tổ liên ngành, gồm: Chi cục Thủy sản, CA, BĐBP, Ban quản lý cảng cá, các địa phương để tuần tra, kiểm soát quản lý tàu cá ra vào cảng, tàu cá hoạt động KTTS, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, không những tàu cá hoạt động sai vùng tuyến tại vùng lộng, vùng bờ mà còn theo dõi phần mềm giám sát tàu cá để xử phạt các tàu cá vùng khơi mà vào vùng lộng hoạt động.
“Tôi thấy có nhiều tàu giã cào không có giấy tờ nhưng vẫn ra vào cảng, hoạt động KTTS sai vùng tuyến mà gần như chưa bị xử lý gì, như vậy là không công bằng, gây thiệt thòi cho những người chấp hành nghiêm túc”.
Ngư dân CAO THÀNH TRỌNG, ở phường Đống Đa, TP Quy Nhơn
Bài, ảnh: ĐOÀN NGỌC NHUẬN