Long đong phận ớt Phù Mỹ

Phát triển mạnh về diện tích ớt nhưng lại hoàn toàn bị động về đầu ra sản phẩm, nên nhiều năm qua nông dân huyện Phù Mỹ luôn thấp thỏm lo về thị trường và giá cả. Vụ Đông Xuân 2020 - 2021, điệp khúc “được mùa mất giá” lại tiếp tục vận vào cây ớt Phù Mỹ.

Ở Phù Mỹ, ớt là một trong những cây trồng cạn chủ lực được khuyến khích đầu tư phát triển. Tại nhiều diện tích đất chân cao sản xuất lúa, không chủ động được nước tưới, nông dân được khuyến cáo nên chuyển sang trồng ớt. Riêng vụ Đông Xuân 2020 - 2021, toàn huyện sản xuất 1.262 ha ớt các loại, tăng 92 ha so với năm trước.

Giá ớt quá thấp, bà Nguyễn Thị Hạnh, ở thôn Trung Thành 1, xã Mỹ Quang, huyện Phù Mỹ không dám thuê lao động thu hoạch, hai vợ chồng tự hái ớt để bán.

Vụ sản xuất này, thời tiết tương đối thuận lợi năng suất ớt khá cao, ớt chỉ địa đạt hơn 1,5 tấn/sào, ớt chỉ thiên đạt 1 tấn/sào, nhưng ngay từ đầu vụ thu hoạch giá ớt bắt đầu giảm, thị trường tiêu thụ khó khăn, khiến nông dân lo lắng. Đến chính vụ, giá ớt giảm mạnh hơn, lại rất khó bán. Dạo qua một lượt đồng ớt ở các xã: Mỹ Quang, Mỹ Trinh, Mỹ Chánh.. trải dài trong tầm mắt tôi là màu đỏ nối tiếp của ớt, nhưng người trồng không buồn hái.

Cặm cụi từ sáng sớm đến trưa, vợ chồng ông Nguyễn Văn Thảo, ở thôn Trường An, xã Mỹ Quang hái được 4 bao ớt chỉ địa. Tựa lưng vào bao ớt trên bờ ruộng, ông Thảo ngao ngán: Vụ ớt năm trước trúng, nên vụ Đông Xuân năm nay, vợ chồng tôi quyết định sử dụng hết 3,5 sào đất màu để trồng ớt chỉ địa, nào ngờ giá ớt lại hẻo quá. Đầu vụ thương lái thu mua với giá 33.000 đồng/kg, nay chỉ còn 2.500 đồng/kg. Bán cân ớt không đủ tiền mua một gói mì tôm, vốn đầu tư, công chăm sóc hơn 3 tháng coi như mất sạch”.

Tiền bán ớt không đủ trả công người hái, nên bà Nguyễn Thị Hạnh, ở thôn Trung Thành 1, xã Mỹ Quang không dám thuê người thu hoạch. Hai vợ chồng người hái, người gom dồn ớt vào bao, không khí ngột ngạt. Mãi hơn nửa giờ sau một hồi vòng vo, bà Hạnh mới chia sẻ: Quanh quanh đây ai cũng thế - vụ trước thấy giá ớt tốt quá, công hái ớt cao nhưng cả chủ ruộng lẫn người làm công đều vui - nên vụ này đổ xô trồng ớt. Năng suất khá, màu sắc ớt đẹp, nhưng giá thì quá tệ. Đầu vụ giá ớt ở mức 30.000 đồng/kg sau đó rớt dần và giờ chỉ còn 10.000 đồng/kg mà là phải chở tới bán tận bàn cân của đại lý. Với giá ớt như hiện nay bình quân mỗi sào, gia đình tôi bị thua lỗ 2 triệu đồng.

Vừa bán xong 2 bao ớt cho đại lý, nét mặt của bà Trần Thị Lực, ở xã Mỹ Chánh đượm buồn: “Tuần trước họ mua ớt chỉ thiên với giá 16.000 đồng/ kg, nay chỉ còn 10.000 đồng và lựa rất gắt. Với giá này, người trồng ớt chúng tôi lỗnặng. Cũng có người thắc mắc sao không phơi khô, đợi giá ớt tăng trở lại mới bán. Nhưng khổ lắm phơi ớt khô tốn thêm công, mà lỡ rồi giá vẫn thấp thì chết thêm công phơi. Vả lại rất ít thương lái mua ớt khô”.

Chủ vựa ớt Nhung Trần ở xã Mỹ Chánh - một trong những vựa thu mua ớt lớn của huyện Phù Mỹ - cho biết: Phần lớn ớt ở Phù Mỹ đều được xuất bán sang thị trường Trung Quốc, nhưng năm nay, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid - 19, việc xuất khẩu gặp nhiều khó khăn. Lượng ớt mà thị trương tiêu thụ chấp nhận giảm tới hơn một nửa so với mọi năm. Đặc biệt, từ ngày 1.4, thời điểm ớt chín rộ, thương lái Trung Quốc lại ngưng nhập ớt, trong khi đó sản lượng ớt ở Phù Mỹ lớn, cung vượt quá nhiều so với nhu cầu, nên giá giảm mạnh. Chúng tôi buộc phải hạn chế tối đa việc mua ớt.

Thị trường Trung Quốc ngừng nhập khẩu ớt, chủ vựa ớt Nhung Trần ở xã Mỹ Chánh phải hạn chế mua ớt của nông dân.

Trên các cánh đồng ớt, mồ hôi của nông dân quyện với mùi hăng nồng của ớt, cay xè. Ai nấy cũng đều thấp thỏm trông chờ thị trường khởi sắc, giá cả bớt ảm đạm để gỡ gạc vốn liếng. Ông Hồ Ngọc Chánh, Phó Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ, cho hay: Trước mắt, UBND huyện Phù Mỹ chỉ đạo các ngành chức năng và chính quyền các địa phương hướng dẫn bà con phơi khô và bảo quản sản phẩm, đợi chờ giá ớt tăng trở lại mới bán. Về lâu dài, chúng tôi sẽ rà soát, quy hoạch lại diện tích ớt tại các địa phương, đồng thời gọi mời các DN phối hợp với các HTXNN xây dựng và thực hiện dự án sản xuất, tiêu thụ sản phẩm ớt. Bên cạnh đó, tăng cường thu hút đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho DN đầu tư xây dựng cơ sở thu mua, chế biến ớt.

Bài, ảnh: PHẠM TIẾN SỸ