ĐẢM BẢO NƯỚC TƯỚI CHO SẢN XUẤT VỤ HÈ THU:

Quản lý tốt, điều tiết hợp lý

Theo ngành chức năng của tỉnh, nước tưới cho vụ sản xuất Hè Thu năm nay sẽ không quá căng thẳng như cùng kỳ năm trước, dù vậy vẫn phải quản lý tốt nguồn nước, điều tiết hợp lý để đảm bảo kế hoạch sản xuất, tiết kiệm nguồn nước. Phóng viên Báo Bình Định đã trao đổi với ông Hồ Đắc Chương, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT chung quanh vấn đề này.

Ông HỒ ĐẮC CHƯƠNG Phó Giám đốc Sở NN&PTNT

Xin ông cho biết trữ lượng nước hiện tại ở các công trình thủy lợi và kế hoạch sản xuất vụ Hè Thu của tỉnh ta?

- Sau vụ Đông Xuân, hiện 160 hồ chứa trên địa bàn tỉnh ta còn 438 triệu m3 (đạt 74% dung tích thiết kế). Dự báo thời tiết khu vực tỉnh ta cho biết, cuối tháng 5, nhiều khả năng sẽ có mưa trên diện rộng, lượng mưa phổ biến từ 50 - 100 mm, do đó các hồ chứa sẽ được bổ sung đáng kể. Ngoài ra, các hồ chứa thủy điện cũng sẽ bổ sung cho hồ Định Bình và sông Côn khoảng 92 triệu m3. Hơn nữa Sở NN&PTNT đang phối hợp với Ban Quản lý dự án đầu tư và xây dựng thủy lợi 7 (Bộ NN& PTNT) tích ít nhất khoảng 20 triệu m3 ở hồ chứa Đồng Mít (huyện An Lão) để điều tiết, bổ sung nước cho vùng hạ du trong vụ Hè Thu.

Trên cơ sở nguồn nước hiện có và dự báo diễn biến thời tiết, ngành Nông nghiệp tỉnh đã xây dựng kế hoạch tưới cho cây trồng vụ Hè Thu. Theo đó, vụ sản xuất này tỉnh ta sẽ sản xuất 41.804 ha lúa và 11.868 ha cây trồng cạn, tăng khoảng 430 ha so với vụ Hè Thu năm 2020. Nhìn chung, nước phục vụ sản xuất vụ Hè Thu năm nay nhiều hơn so với năm 2020. Tuy vậy, trong suốt mùa vụ Hè Thu, thời tiết nắng nóng kéo dài, lượng nước tại các hồ chứa, nhất là các hồ chứa nước nhỏ do địa phương quản lý sẽ bốc hơi nhanh, rất dễ bị khô cạn, thiếu hụt nước tưới.

Vì vậy, Sở NN&PTNT và các địa phương vận động nông dân sau khi thu hoạch lúa Đông Xuân 2020 -2021 tiến hành cải tạo đất, xuống giống 8.721 ha lúa vụ Hè, nhằm tranh thủ nguồn nước hiện có trên đồng, tránh tình trạng thiếu nước cuối vụ, nhất là đối với vùng Tây Phú, Bình Tường, huyện Tây Sơn và vùng phía Bắc huyện Phù Mỹ. Từ ngày 1.5, tiến hành gieo sạ lúa vụ Thu và trồng các loại cây trồng cạn.

Được biết có một số địa phương không sản xuất vụ Hè, nhiều diện đất sản xuất lúa tại Phù Mỹ, Vân Canh phải bỏ không vì không có nước tưới, vì sao vậy, thưa ông?

- Vụ Hè Thu năm nay, các huyện: Tuy Phước, Hoài Ân và TX An Nhơn không sản xuất vụ Hè, diện tích lúa vụ Hè tại An Lão và Vân Canh cũng rất ít. Nguyên nhân chủ yếu là do địa phương đã chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, từ sản xuất 3 vụ lúa/năm sang sản xuất 2 vụ/năm, nhiều diện tích đất sản xuất lúa cũng được các địa phương chuyển sang trồng các loại cây trồng cạn. Phần diện tích đất phải bỏ không sản xuất lúa vụ Hè Thu năm nay - gần 100 ha - nằm ở khu vực xã Mỹ Thành, Mỹ Chánh, Mỹ Châu, huyện Phù Mỹ và thị trấn Vân Canh, huyện Vân Canh. Diện tích này ăn nước các hồ chứa: Hố Trạnh, Cây Me, Đòng Đèo 2 và hồ Suối Mây, nhưng hiện các hồ chứa đang trong quá trình nâng cấp, sửa chữa, nên chúng tôi yêu cầu các địa phương bỏ không sản xuất để tránh thiệt hại.

Năm nay, hầu hết các hồ chứa nước lớn tại các địa phương đã được tỉnh giao cho Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi Bình Định quản lý, vậy việc điều tiết nước tưới có thay đổi gì không, thưa ông?

- Thực hiện Quyết định số 64/2020 của UBND tỉnh về việc phân cấp quản lý, khai thác công trình thủy lợi (CTTL) trên địa bàn tỉnh, Công ty TNHH Khai thác CTTL Bình Định đã tiếp nhận quản lý thêm 50 hồ chứa nước (hồ chứa có dung tích từ 3 triệu m3 trở lên hoặc hồ có chiều cao đập từ 15 m, hồ chứa có đập dài 300 m trở lên) tại các địa phương. Như vậy, hiện Công ty quản lý 63 hồ chứa, lượng nước hiện có là 415 triệu m3, đạt 76% dung tích thiết kế; các địa phương quản lý 97 hồ chứa, lượng nước hiện có là 22 triệu m3, đạt 53%.

Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi Bình Định điều tiết nước hồ Định Bình phục vụ sản xuất vụ Hè Thu.

Đến nay, Công ty TNHH Khai thác CTTL Bình Định đã bố trí nhân lực để quản lý hồ chứa mới tại các địa phương, đồng thời xây dựng kế hoạch tích nước, điều tiết nước phù hợp, khoa học hơn. Những hồ chứa có dung tích nước lớn được điều tiết, bổ sung nước cho các hồ có dung tích nhỏ, đảm bảo tưới chắc cây trồng. Theo đó, nguồn nước từ hồ Cẩn Hậu sẽ được điều tiết hỗ trợ cho hồ Ân Đổ, ở xã Hoài Sơn, TX Hoài Nhơn; hồ Hội Sơn hỗ trợ cho hồ Thạch Bàn, ở xã Cát Sơn, huyện Phù Cát; hồ Quang Hiển sẽ được điều tiết hỗ trợ cho hồ Suối Cầu, ở xã Canh Hiển, huyện Vân Canh. Nước từ các hồ chứa: Suối Đuốc, Quang Hiển, Ông Lành, huyện Vân Canh còn được điều tiết về sông Hà Thanh hỗ trợ nguồn nước cho các trạm bơm ven sông. Ngoài ra, nước từ hệ thống kênh Văn Phong, huyện Tây Sơn sẽ được điều tiết qua lưu vực sông La Tinh để cấp thêm nước tưới cho các huyện Phù Cát, Phù Mỹ.

Sở NN&PTNT yêu cầu Công ty TNHH Khai thác CTTL Bình Định phối hợp chặt chẽ với chính quyền các địa phương trong việc điều tiết, cung cấp nước tưới cho cây trồng vụ Hè Thu. Các địa phương cũng cần quan tâm nhiều đến công tác quản lý các hồ chứa trên địa bàn, củng cốcác tổ, đội thủy nông nội đồng để quản lý, điều tiết tưới hạn chế tranh chấp và chống lãng phí nước...

Xin cảm ơn ông!

PHẠM TIẾN SỸ (Thực hiện)