Bình Định vươn tầm đô thị biển
2 nét son rất dễ nhận ra nếu theo dõi tiến trình phát triển đô thị của Bình Định trong chừng mươi, mười lăm năm gần đây chính là xu thế hướng về phía biển, nối kết vào nhau thành chuỗi để phát huy hạ tầng kỹ thuật của nhau, đảm bảo phát triển đô thị bền vừng, giữ được bản sắc riêng.
Quy nhơn bứt phá ngoạn mục
Với tư cách là đô thị tỉnh lỵ, TP Quy Nhơn có nhiều đổi thay tích cực nhất. Một ví dụ, trước đây khu vực Nhơn Hội chỉ là một dải cát trắng bạt ngàn, hoang vắng thì nay trên địa bàn Khu kinh tế (KKT) cùng tên đã thu hút nhiều nhà đầu tư, dự án khu đô thị, du lịch… với mức đầu tư hàng nghìn tỷ đồng.
Một góc khu đô thị xã Nhơn Lý.
Để tạo nền tảng cơ sở cho các dự án bắt rễ, nhiều đời lãnh đạo tỉnh Bình Định đã dồn tâm sức, trí tuệ kiên trì đầu tư nâng cấp hạ tầng giao thông, khơi thông các tuyến đường trọng điểm, đặc biệt kết nối tuyến đường ven biển; dẫn dắt dòng vốn đầu tư chảy về đây. Có lẽ khó có thể thu hút các dự án xây dựng đô thị nếu không có những dự án hạ tầng kỹ thuật mang tính đột phá như: QL 19 mới đoạn từ Cảng Quy Nhơn đến giao QL 1A; dự án đường trục KKT Nhơn Hội nối dài. Đường mở tới đâu, các dự án khu đô thị, du lịch nghỉ dưỡng đầu tư tới đó.
Khi hệ thống đường giao thông lan tỏa rộng khắp, kết nối thuận lợi, cơ sở hạ tầng kỹ thuật hoàn chỉnh, quỹ đất ở hình thành nhiều hơn, theo đó các DN có thêm nhiều phương án đầu tư để lựa chon. Năm 2021, KKT Nhơn Hội sẽ được mở rộng với tổng diện tích trên 14.308 ha gồm phần hiện hữu trên bán đảo Phương Mai với các xã Nhơn Hội, Nhơn Lý, Nhơn Hải và phường Hải Cảng thuộc TP Quy Nhơn; một số xã thuộc huyện Phù Cát và Tuy Phước và phần mở rộng thuộc xã Canh Vinh (huyện Vân Canh). Từ đó, KKT Nhơn Hội được chia thành 8 phân khu chức năng, đáp ứng đầy đủ các nhu cầu phát triển đa dạng như: Khu đô thị - du lịch Tân Thanh, Vĩnh Hội; Khu đô thị cửa ngõ Cát Tiến; Khu công nghiệp, đô thị Nhơn Hội; Khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ Becamex VSIP Bình Định…
Khu đô thị Đại Phú Gia được hình thành tạo nét hiện đại cho tuyến đường ven biển TP Quy Nhơn. Ảnh: Công ty TNHH Phú Hiệp.
Theo đồng chí Hồ Quốc Dũng, Bí thư Tỉnh ủy, đô thị ven biển ở TP Quy Nhơn nói riêng và Bình Định nói chung cần có chiến lược phát triển. Đô thị ven biển không nhất thiết phải là đô thị du lịch, mà còn có thể phát triển với các chức năng chủ đạo khác đem lại bản sắc khác biệt, qua đó tạo thành một mạng lưới đô thị biển đa dạng. Thực tế cho thấy tại TP Quy Nhơn, các đô thị xanh, đô thị thông minh, đô thị sinh thái hướng đến phát triển bền vững, bảo vệ cảnh quan tự nhiên đã hình thành tạo bản sắc riêng biệt. Đó là khu đô thị An Phú Thịnh, khu đô thị Đại Phú Gia, khu đô thị mới Nhơn Hội, khu đô thị Chợ Góc, khu biệt thự Đầm Thị Nại, khu đô thị Long Vân… Và tất cả đều đón được nhiều gió biển và đường ra biển thật gần.
Phát triển đa dạng trên nhiều không gian
Theo định hướng quy hoạch phát triển đô thị của tỉnh, thị trấn Cát Tiến, huyện Phù Cát sẽ được xây dựng, phát triển thành đô thị vệ tinh kết nối KKT Nhơn Hội với khu vực phía Đông của huyện. Tại Cát Tiến có nhiều dự án du lịch lớn đã và đang triển khai hoạt động như: Khu du lịch Trung Lương, Khu nghỉ dưỡng Crown Retreat, Thiền viện Thiên Hưng, Khu tâm linh Phật pháp Linh Phong, Khu du lịch Phương Mai - Núi Bà, Dự án du lịch Phương Mai Bay và Dự án khu nghỉ dưỡng Maia Quy Nhơn Beach Resort.
Ông Nguyễn Trung Kiên, Chủ tịch UBND huyện Phù Cát cho biết: “Các dự án lớn của huyện tập trung nhiều ở tuyến đường ven biển. Những dự án này đã góp phần phát triển kinh tế, giải quyết việc làm cho nhân dân và mở ra hướng khởi sắc mới. Từ đó, các khu đô thị lớn được hình thành ở các xã ven biển. Ngoài thị trấn Cát Tiến, 5 dự án lớn khu thương mại - dịch vụ và khu trung tâm đô thị du lịch biển với gần 2.000 ha ở xã Cát Khánh; Khu đô thị biển quốc tế Đề Gi xã Cát Thành; Khu đô thị biển du lịch Cát Hải, xã Cát Hải… đang được tỉnh kêu gọi đầu tư. Về phần huyện, chúng tôi sẽ tập trung làm tốt công tác quy hoạch, nỗ lực huy động và linh hoạt lồng ghép các nguồn lực tài chính, để đầu tư xây dựng đồng bộ cơ sở hạ tầng ở các xã ven biển xứng tầm là đô thị biển của huyện Phù Cát”.
TX Hoài Nhơn tập trung quy hoạch, xây dựng đô thị, đầu tư xây dựng các dự án công trình trọng điểm, mở hướng phát triển đô thị về phía biển. Ông Phạm Trương, Bí thư Thị ủy, Chủ tịch UBND TX Hoài Nhơn cho biết: “TX Hoài Nhơn định hướng phát triển không gian đô thị theo mô hình “Một trục - hai cánh - bốn trung tâm”. Trung tâm số 1 (Bồng Sơn, Hoài Xuân, Hoài Tân, Hoài Đức) đóng vai trò là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, dịch vụ thương mại…; Trung tâm số 2 (Tam Quan, Tam Quan Bắc, Tam Quan Nam, Hoài Hảo) là khu công nghiệp, dịch vụ cảng biển, neo đậu tàu thuyền, dịch vụ du lịch…; Trung tâm mới ở khu vực Hoài Thanh Tây là trung tâm văn hóa lịch sử kết hợp khu ở mới; còn trung tâm ở khu vực Hoài Hương là trung tâm du lịch, dịch vụ thương mại và khu ở mới. Thị xã đang tập trung đầu tư, nâng cấp hệ thống hạ tầng kỹ thuật về giao thông đường bộ kết nối liên huyện, liên vùng và cả nước. Từ đó, kêu gọi các DN lớn đầu tư xây dựng các khu đô thị tạo điểm nhấn hiện đại, văn minh cho thị xã như: Khu thương mại dịch vụ phía Đông đường Ngô Quyền, Khu thương mại dịch vụ và khu dân cư dọc sông Lại Giang (phường Bồng Sơn); Khu đô thị Nam sông Lại Giang (phường Hoài Đức), Khu đô thị Phú Mỹ Lộc (phường Tam Quan) với quy mô trên 70 ha…
Cho đến thời điểm hiện nay, Bình Định được đánh giá là địa phương có chiến lược, quy hoạch và quản lý quy hoạch vùng ven biển khá tốt. Ông Nguyễn Văn Tất, Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam nhận xét: “Việc quy hoạch đồng bộ về phân khu chức năng giữa các khu vực ven biển như: Đô thị cảng biển, đô thị du lịch biển, đô thị sinh thái biển; các công trình điểm nhấn tạo nên sản phẩm du lịch đa dạng, độc đáo mang nét riêng của từng địa phương; tránh trùng lắp về sản phẩm du lịch và đa dạng các khu tổ hợp du lịch… Tất cả những điều này góp phần mở ra thị trường tương lai cho Bình Định, mở ra những đô thị ven biển gắn với kinh tế có tiềm năng rất lớn. Một ví dụ, không thành phố ven biển nào giữ lại được nhiều bờ biển, mặt biển cho dân như Quy Nhơn. Nếu tầm nhìn chiến lược và tư duy phát triển của các đời lãnh đạo tỉnh Bình Định không liền mạch thì sẽ không làm được như thế, chỉ một chi tiết này đã cho thấy nét vượt trội và khác biệt của Bình Định”.
Bài, ảnh: HẢI YẾN