Chuyện những người làm nghề bảo tàng

Nếu muốn tìm hiểu về miền đất Võ Bình Định nhiều nhất trong thời lượng hạn chế nhất, bạn nên đến Bảo tàng tỉnh - nơi đang lưu giữ, trưng bày hơn 13.000 tài liệu, hiện vật, phim ảnh…

Và với những hiện vật đang trưng bày tại các phòng chủ đề, cán bộ của bảo tàng phải kiên trì, tỉ mỉ sắp xếp hiện vật chỉn chu, khoa học để phục vụ việc tham quan, nghiên cứu tốt nhất.

Th.S Nguyễn Thị Nhân, cán bộ của Bảo tàng tỉnh, bộc bạch: “Do say mê những giá trị lịch sử, văn hóa dân tộc, đặc biệt là của Bình Định, tôi nghỉ dạy học và về công tác tại Bảo tàng tỉnh được hơn 10 năm. Làm việc trong ngành bảo tàng không dễ đâu, ai không hiểu đứng ngoài nhìn vào cứ nghĩ chúng tôi… rảnh lắm. Thật ra không phải vậy, ngoài công tác nghiên cứu, tìm tòi tư liệu thuyết minh, chúng tôi còn thường xuyên vệ sinh, sắp xếp hiện vật đúng phương pháp; bảo quản, trưng bày sao cho phù hợp hình thức, nội dung, chủ đề để phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau, như: Giáo dục, tuyên truyền, nghiên cứu... Mỗi lần chạm vào các hiện vật, chúng tôi lại càng hiểu thêm những giá trị của lịch sử, văn hóa đất Bình Định”.

Hiện vật bảo quản trong kho tại bảo tàng phải được kiểm tra, vệ sinh thường xuyên. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Tốt nghiệp đại học chuyên ngành bảo tàng học, về công tác tại Bảo tàng tỉnh đã 4 năm, anh Trần Ngọc Cúc, thuyết minh viên, chia sẻ: “Để có một bài thuyết minh tốt, cùng với hồ sơ thông tin cơ bản, chúng tôi còn phải sưu tầm thêm những mẩu chuyện, bài vè, câu thơ, những câu chuyện, thông tin bên lề để lồng ghép vào, giúp khách tham quan vừa dễ dàng nắm bắt cốt lõi vấn đề vừa thích thú. Được như vậy họ mới không thấy nhàm chán, trở lại nhiều lần và giới thiệu cho nhiều người cùng đến”.

Ngày thứ Hai hằng tuần, Bảo tàng tỉnh đóng cửa không đón khách để thực hiện vệ sinh và công việc này cũng được thực hiện thường xuyên vào các ngày trong tuần. Ông Nguyễn Viết Tuấn, Phó Trưởng Phòng Trưng bày - Tuyên truyền, cho biết: “Các khâu vệ sinh hiện vật trưng bày tại chỗ phải kỹ càng, cẩn thận, bởi những hiện vật gốc được lưu giữ, trưng bày đều mang “linh hồn” những giá trị lịch sử, văn hóa hào hùng của dân tộc, không thể tìm thấy lần thứ hai nếu chúng bị thất lạc hoặc hư hỏng. Với những hiện vật được mang đi tham dự triển lãm, chúng tôi phải bao bọc, đóng gói kỹ lưỡng sao cho hiện vật được bảo vệ tốt nhất khi di chuyển…”.

Bên trong 4 kho lưu trữ hiện vật tại Bảo tàng tỉnh, hàng nghìn hiện vật được xếp ngay ngắn trên kệ, phân theo hàng lối để quản lý, bảo quản. Dẫn tôi vào kho bảo quản hiện vật Champa, chị Hoàng Yến, Phó Trưởng Phòng Nghiên cứu - Sưu tầm, tâm tình: “Chúng tôi phải thường xuyên kiểm tra, sắp xếp, bảo quản hiện vật theo chất liệu, đề tài tại mỗi kho đảm bảo yếu tố về nhiệt độ, độ ẩm để giữ an toàn cho hiện vật. Khi phát hiện các hiện vật có dấu hiệu bất thường phải kịp thời báo cáo để xử lý. Hiện các kho bảo quản đã được tỉnh quan tâm sửa chữa, nâng cấp chống thấm dột, lắp máy điều hòa; chứ trước đây, có nhiều đêm mưa lớn, chúng tôi không ngủ yên, mong trời mau sáng để tới cơ quan xem thử hiện vật có bị làm sao hay không…”.

Theo Giám đốc Bảo tàng tỉnh Bùi Tĩnh, việc bảo quản, trưng bày các hiện vật có nhiều mục việc khác nhau. Mỗi hiện vật trong quá trình khảo cổ, sưu tầm về nhập vào kho bảo tàng đều phải thông qua Hội đồng khoa học của bảo tàng, có đầy đủ hồ sơ kèm theo. Khi nhập hiện vật vào kho bảo quản phải thực hiện đăng ký vào sổ hiện vật tạm thời, tiến hành làm phiếu hiện vật, sổ phân loại hiện vật theo chất liệu, niên đại, chủng loại; đánh số hiện vật và sắp xếp theo chuyên đề hoặc theo bộ sưu tập… theo quy định.

ĐOÀN NGỌC NHUẬN