Hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch, gia đình tỉnh:
Những bước phát triển đáng ghi nhận
Trong 5 năm qua (từ 2008 đến 2013) hoạt động sự nghiệp văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình tiếp tục được duy trì, phát triển mạnh so với trước, toàn ngành đã tham gia phục vụ tốt các nhiệm vụ chính trị, tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình sôi nổi, rộng khắp trên địa bàn tỉnh.
Bảo tồn và phát huy hiệu quả văn hóa dân tộc
Công tác bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc được triển khai thực hiện tích cực và có nhiều chuyển biến rõ rệt. Hiện nay, toàn tỉnh có 114 di tích được xếp hạng (36 di tích cấp quốc gia và 78 di tích cấp tỉnh). Nhiều công trình di tích được đầu tư trùng tu, tôn tạo, thu hút ngày càng nhiều khách tham quan, du lịch như: Khu di tích Bảo tàng Quang Trung, Khu tâm linh Đàn tế Trời Đất; Đền thờ Bùi Thị Xuân…
Với những thành tích nổi bật trong 5 năm (2008-2013), ngành VH-TT&DL Bình Định đã được UBND tỉnh tặng Cờ đơn vị thi đua xuất sắc khối Văn xã năm 2008; 5 năm liền Bộ VH-TT&DL tặng Cờ đơn vị thi đua xuất sắc; đặc biệt, năm 2013, Nhà nước đã tặng phần thưởng cao quý: Huân chương Độc lập hạng Ba.
Đồng thời, ngành đã triển khai công tác nghiên cứu bảo tồn 20 dự án văn hóa phi vật thể tiêu biểu trên địa bàn tỉnh; tiến hành kiểm kê đưa vào danh mục 42 di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của tỉnh và lập hồ sơ khoa học 4 di sản đề nghị đưa vào danh mục di sản quốc gia. Đặc biệt, Võ cổ truyền Bình Định được tôn vinh, công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Nhiều lễ hội truyền thống và các giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc trên địa bàn tỉnh được phục hồi và phát huy. Trong đó, Festival Tây Sơn Bình Định năm 2008 và các kỳ Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền Việt Nam đã để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp cho bạn bè trong và ngoài nước. Nhiều thành phần kinh tế, tổ chức và cá nhân trong xã hội đã tham gia đóng góp, tài trợ cho các hoạt động bảo tồn và phát huy di sản văn hóa.
Các đơn vị nghệ thuật truyền thống tiếp tục duy trì và phát huy hiệu quả. Hệ thống thiết chế văn hóa từ tỉnh đến huyện và cơ sở ngày càng được trang bị hoàn thiện, đáp ứng tích cực các hoạt động đời sống văn hóa cơ sở của nhân dân. Phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng phát triển sôi nổi, rộng khắp ở các ngành, các cấp, các địa phương.
Phát triển mạnh thể thao phong trào và thể thao thành tích cao
Phong trào TDTT quần chúng trên địa bàn tỉnh phát triển mạnh mẽ, rộng khắp. Mỗi năm, hàng ngàn giải thể thao, hội thao từ tỉnh đến cơ sở được tổ chức tạo không khí sôi nổi, hào hứng rèn luyện thân thể của quần chúng nhân dân.
Các chỉ tiêu về phong trào TDTT quần chúng năm sau cao hơn năm trước (số người tập TDTT thường xuyên: năm 2008, đạt hơn 24% dân số, đến năm 2013, đạt hơn 30% dân số; số gia đình thể thao: năm 2008, đạt hơn 17% số hộ, đến năm 2013, đạt hơn 19% số hộ; số trường học thực hiện TDTT nội khóa: năm 2008, đạt hơn 94% số trường, năm 2013 đạt 100%; số trường học thực hiện TDTT ngoại khóa: năm 2008, đạt 63% số trường, năm 2013 đạt 70%; số CLB TDTT cơ sở là 610. Thể thao thành tích cao tiếp tục được duy trì và phát triển mạnh. Nhiều HLV, VĐV Bình Định được triệu tập tham gia các đội tuyển thể thao quốc gia, đoạt nhiều thành tích mang vinh dự về cho tỉnh nhà (năm 2013 có 4 HCV Đông Nam Á, 1 HCĐ Giải trẻ thế giới).
Nhiều chuyển biến tích cực trên lĩnh vực du lịch
Hoạt động du lịch trên địa bàn tỉnh ngày càng phát triển cả về chất và lượng, cơ sở hạ tầng và dịch vụ đang ngày càng được hoàn thiện. Công tác quy hoạch du lịch, đầu tư thu hút khách du lịch và tập trung đẩy mạnh công tác xúc tiến quảng bá du lịch được thực hiện tốt. Đẩy mạnh công tác liên kết hợp tác phát triển du lịch với các tỉnh, thành trong nước như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Quảng Ngãi, Kon Tum và mở rộng ra các tỉnh thuộc các nước trong khu vực: Nam Lào, Đông bắc Thái Lan… Kết quả là các mục tiêu phát triển du lịch đều có mức tăng trưởng bình quân năm sau cao hơn năm trước, từng bước nâng cao khả năng cạnh tranh. Cụ thể, doanh thu du lịch năm 2008: 187,42 tỉ đồng, năm 2013: 603 tỉ đồng; lượng khách du lịch năm 2008: 712 ngàn lượt khách, năm 2013: gần 1,7 triệu lượt khách. Số lượng cơ sở lưu trú du lịch trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng, năm 2009 toàn tỉnh có 93 cơ sở kinh doanh lưu trú du lịch; đến năm 2013, có trên 122 cơ sở kinh doanh lưu trú du lịch với trên 3.040 phòng...
Phong trào TDĐKXDĐSVH: thiết thực, hiệu quả
Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (TDĐKXDĐSVH) trên địa bàn tỉnh tiếp tục duy trì và phát triển theo hướng đi sâu vào chất lượng, thiết thực, hiệu quả. Phong trào đã tập hợp, đoàn kết các lực lượng, khơi dậy và phát huy được tính tích cực sáng tạo của nhân dân, tạo ra sức mạnh toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển. Đến nay, toàn tỉnh có 330.402 hộ được công nhận danh hiệu Gia đình văn hóa, chiếm tỉ lệ gần 90%; 614 khu dân cư được công nhận danh hiệu làng, thôn, khu phố văn hóa, đạt tỉ lệ hơn 54%; 864 cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học đạt chuẩn văn hóa, chiếm tỉ lệ gần 59%; 10 xã, phường, thị trấn đạt chuẩn xã văn hóa nông thôn mới và phường, thị trấn văn minh đô thị, chiếm tỉ lệ 6,2%.
Về công tác gia đình, đã tổ chức triển khai thi hành Luật Phòng, chống bạo lực gia đình; triển khai xây dựng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình ở các địa phương trong tỉnh; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục đạo đức, lối sống gia đình Việt Nam. Kết quả từ cuộc vận động xây dựng gia đình văn hóa đã góp phần quan trọng trong việc xây dựng và phát triển kinh tế, làm cho những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc được phát huy.
TRỌNG VŨ