Phong trào tự làm đồ dùng, đồ chơi, thiết bị dạy học bậc học mầm non:
Nhiều sáng tạo, hiệu quả cao
Để phục vụ dạy - học, ngoài nỗ lực sử dụng hiệu quả các loại đồ dùng, đồ chơi, thiết bị được cấp, các cô giáo mầm non ở tỉnh ta còn nghĩ cách “biến” nhiều đồ phế liệu, nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương thành những loại đồ dùng, đồ chơi thiết thực, bổ ích.
Tích cực sáng tạo
Trong một tiết học tại lớp Lá, Trường Mầm non Họa Mi (thị trấn Bồng Sơn, huyện Hoài Nhơn), cô Hồ Thị Hoàng Triều đã giới thiệu với trẻ các loại hoa do cô tự làm từ xơ mướp. Những bông hoa đủ màu, thoạt trông như thật, làm cả lớp rất thích thú. Ngoài hoa, xơ mướp còn được dùng làm ra những dụng cụ nấu ăn trong gia đình như xoong, nồi, xô, chậu, chén... Cô Triều chia sẻ: “Ngoài những vật liệu quen thuộc thường sử dụng làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ, đầu năm học này, tôi quyết định thử nghiệm với xơ mướp. Tôi lấy mướp già đem phơi khô, sau đó cho vào nồi luộc để có màu trắng, rồi lại tiếp tục phơi. Mướp khô trắng tinh, đem nhuộm màu theo nhu cầu sử dụng. Trước khi tạo hình, tôi đập mướp mềm ra để có độ dai. Không ngờ quả mướp có thể dùng làm nhiều đồ dùng, đồ chơi vừa bền, vừa đẹp”.
Dạy trẻ mầm non bằng đồ dùng, đồ chơi, thiết bị dạy học trực quan là cách hiệu quả nhất.
- Trong ảnh: Tác phẩm tham dự Hội thi, triển lãm đồ dùng, đồ chơi, thiết bị dạy học cấp tỉnh năm 2012-2013 của Phòng GD&ĐT huyện An Lão.
Năm nay đã là năm thứ hai, Trường Mẫu giáo SOS Quy Nhơn (phường Nhơn Bình, TP Quy Nhơn) sử dụng lõi bắp để làm thiết bị dạy học. Cô hiệu trưởng Nguyễn Thị Ngọc Quyền cho biết: “Vật liệu từ nông nghiệp này có thể dùng làm thiết bị dạy học cho rất nhiều chủ đề. Lá bắp, lõi bắp dùng làm búp bê, chuồng trại, những ngôi nhà lắp ráp, các phương tiện giao thông. Tước lớp vỏ bên ngoài ra sợi có thể đan thành quần áo, giày dép, giỏ xách. Cũng từ lớp vỏ này, giáo viên của trường đã ghép thành những bức tranh theo phong cách Đông Hồ khá đẹp”.
Không có nhiều kinh phí để mua sắm đồ dùng dạy học chính quy, các giáo viên tận dụng một cách sáng tạo đồ phế liệu, nguyên vật liệu địa phương để phục vụ giảng dạy. Bà Nguyễn Thị Bích Thủy, Phó Trưởng phòng Tiểu học - Mầm non, Sở GD&ĐT, đánh giá: “Sức sáng tạo của giáo viên mầm non là rất lớn, không có khoảng cách nào giữa trường lớn, trường nhỏ, vùng khó khăn hay thuận lợi. Qua bàn tay khéo léo và óc sáng tạo phong phú của các cô giáo, rất nhiều vật liệu đã trở thành đồ dùng, đồ chơi bổ ích cho trẻ. Ở các xã biển, sò ốc, đá sỏi là vật liệu thường dùng; miền núi thì cây cỏ, hoa trái rừng; đồng bằng thì có tre nứa”.
Phong trào sâu rộng
So với vài năm trước, các đồ dùng, đồ chơi, thiết bị dạy học tự làm gần đây có chất liệu đa dạng, màu sắc phong phú, đặc biệt là kỹ thuật làm an toàn, sản phẩm chắc chắn, vững chãi, có thể sử dụng trong thời gian dài. Bà Lê Thị Kim Hồng, chuyên viên phụ trách mảng mầm non của Phòng GD&ĐT huyện Hoài Nhơn, cho biết: “Bên cạnh sự sáng tạo, các giáo viên có thể tìm hiểu qua một số sách hướng dẫn làm dụng cụ học tập do Bộ GD&ĐT phát hành. Thêm vào đó, sau nhiều năm, các trường học hỏi, đúc kết kinh nghiệm thực tiễn, nên sản phẩm năm sau luôn có chất lượng cao hơn năm trước”.
Ở các huyện miền núi, khi ngôn ngữ ít nhiều còn là rào cản, thì đồ dùng, đồ chơi, thiết bị dạy học đã góp phần tăng cường sự hiểu biết cho các trò nhí. Bà Phạm Thị Bộ, Phó Trưởng phòng GD&ĐT huyện Vân Canh, chia sẻ: “Từ thực tế giảng dạy, nhiều giáo viên nhận thấy rằng, thiết bị dạy học tự làm có vai trò khá quan trọng. Có những từ khi nói ra trẻ không hiểu, nhưng chỉ vào đồ chơi thì trẻ biết và nhớ ngay”.
Cũng theo bà Bộ, từ việc tự làm đồ dùng, đồ chơi, các giáo viên mầm non của huyện đã thu hút sự quan tâm nhiều hơn của phụ huynh. “Không chỉ giáo viên tự tìm, tự làm mà công sức phụ huynh góp vào rất lớn, đặc biệt là phụ huynh người dân tộc thiểu số. Họ cảm nhận sự vất vả của các cô nên không ngại “một hai ngày công đâu”, người khéo tay thì phụ giúp các cô đan giỏ, làm gùi, dựng nhà sàn mô hình..., không khéo thì chạy vòng ngoài quét sân, nhổ cỏ, lau bàn ghế...”, bà Bộ nói.
Theo bà Nguyễn Thị Bích Thủy, hằng năm, các phòng GD&ĐT đều tổ chức hội thi đồ dùng, đồ chơi, thiết bị dạy học bậc học mầm non. Ở cấp tỉnh, hội thi được tổ chức 4 năm một lần. “Tại Hội thi năm nay, 55 bộ sản phẩm của 11 phòng GD&ĐT huyện, thị xã, thành phố đều đa dạng, đảm bảo tính khoa học, tính giáo dục và thẩm mỹ cao. Các sản phẩm đã đáp ứng được nhu cầu dạy và học theo phương pháp mới, phù hợp với tâm lý trẻ. Điều này cho thấy sự đam mê, nhiệt tình của đội ngũ cán bộ, giáo viên cấp học mầm non, phản ánh sự lao động sáng tạo của các cô giáo”, bà Thủy nhìn nhận.
NGỌC TÚ