Sướng khổ do… may rủi?
1.
Tin vợ chồng chị M. từng phải bán nhà để trả nợ đã làm người dân xóm nghèo khu tái định cư ven sông Hà Thanh sửng sốt, bàn ra tán vào hơn cả tháng. Sau nhiều ngày tìm hiểu, hỏi han, người ta khẳng định: vợ chồng chị bán nhà để trả nợ tiền đánh số đề. Người thương bảo chị M. xui xẻo, rồi tỏ ra xót xa khi thấy vợ chồng và hai con nhỏ của chị giờ phải chui ra chui vô căn nhà thuê ọp ẹp, ẩm thấp. Nhưng cũng không ít người tỏ ra hả hê vì lâu nay ganh ghét khi đột nhiên thấy vợ chồng chị phất lên như diều gặp gió, sắm sửa hàng tuần, khi chiếc ti vi màn hình rộng, chiếc xe máy mới, tủ lạnh, máy lạnh, dàn karaoke hát hò suốt tuần…
Nhiều hôm chừng như nhớ “thời vàng kim”, vợ chồng chị chở nhau về xóm cũ, ngồi quán cà phê đối diện nhà cũ, chuyện trò với hàng xóm, miệng cười mà đôi mắt buồn hiu, những lời tâm sự đầy lời lẽ tiếc nuối. Chị M. bảo, ban đầu chỉ a dua đánh đề cho vui với bạn bè, sau thành “cò con” - tức là làm trung gian ghi số những người đánh rồi nộp lại cho “cò mẹ” ăn huê hồng. Sau vài lần bạo gan giữ số lại không nộp cho “cò mẹ”, thấy kiếm được kha khá tiền, chị M. nảy sinh ý định trở thành “cò mẹ” luôn. Không ngờ, chỉ vài tháng sau, không đủ tiền chung cho người trúng, phải vay nóng vay lạnh, rồi lún sâu vào nợ nần.
Sau chị M., đôi vợ chồng trẻ ở cách đó vài căn nhà cũng lâm cảnh tương tự vì cầm cái số đề. Mới tháng trước thấy cô vợ khoe định đổi xe SH, tháng sau thấy vợ chồng treo bảng bán nhà. Gần đây, hàng xóm râm ran chuyện vợ chồng anh K. vừa thế chấp sổ đỏ để trả nợ hơn 300 triệu đồng từ số đề.
2. Từ ngày “ma đề” xâm nhập vào xóm nghèo, các bà các chị hay tụm năm tụm ba để bàn đề vào mỗi trưa hoặc chiều. Bất cứ thứ gì cũng có thể thành con số đề, cả cây nhang cháy gần hết khoanh mấy vòng tròn, các chị cũng nghĩ ngay đến con số. Nhưng phổ biến nhất là đánh theo tuổi người mới chết. Nghe ở đâu có tiếng đờn đám ma ò í e là kiểu gì trong xóm cũng có người xách xe máy đến xem người đó hưởng dương bao nhiêu tuổi. Thấy đánh nhiều trúng ít, nhiều cô nhiều chị còn rủ nhau đi chùa “xin số”. Lắm lúc, nhiều người còn tính chuyện cùng quyên tiền để đánh tập thể cho trúng lớn với lời hứa hẹn, nếu trúng sẽ mở tiệc khao xóm.
Đánh số đề, trúng ít thua nhiều, không có tiền thì ghi nợ. Vậy nên có chuyện, người trúng đề bị nhà cái trừ hết tiền mà vẫn chưa hết nợ cũ. Nhưng, dù không nhận được đồng nào, các con đề vẫn rất phấn khởi, xem đó là vận may, tính chuyện đánh lớn hơn. Kiếm được bao nhiêu tiền sau một ngày vất vả lao động, con đề nướng hết vào số.
3.
Từ ngày bà, mẹ mê đề, những đứa trẻ còm nhom của khu tái định cư do không được chăm sóc, ngày càng gầy gò, lem luốc. Lắm hôm mãi bàn đề, nhiều chị quên nấu cơm, đi chợ, cho con cháu ăn gói mì tôm, uống hộp sữa qua bữa. Những thảm cảnh bán nhà để trả nợ trước mắt hình như không làm “những con đề” thức tỉnh. Nhiều người coi đó là do năm tháng xui xẻo, sẽ đến lúc gặp may. Những con đề nối dài theo ngày tháng đang làm đạm bạc dần những bữa cơm của các gia đình. Đằng sau những lời bàn đề xôn xao mỗi sáng mỗi trưa, những lần bán nhà trả nợ là hình ảnh ngơ ngác, xác xơ của những đứa trẻ.
Vợ chồng chị M. đã vay tiền nhà nước mở một quán ăn nho nhỏ. “Ngày qua ngày lây lất với đồng lời nhỏ nhoi, nhưng họ luôn có được cảm giác yên ổn vì tiền kiếm được do công sức mình bỏ ra. Trông mong sự sướng khổ vào vận may rủi không thể biết trước tương lai mình, nhất là các con sẽ ra sao” - chị M. đúc kết vậy.
Song, mỗi trưa, mỗi chiều, ở những xóm nghèo lao động, vẫn có không ít người hy vọng kiếm được nhiều tiền từ vận đỏ đen, bất chấp hậu quả ra sao…
HÀ THANH