Nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính ở trẻ em

Nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính có tỉ lệ mắc cao nhất trong các loại bệnh ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh xảy ra quanh năm, nhiều nhất là thời điểm chuyển mùa.

 Tỉ lệ tử vong do nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính ở trẻ em khá cao, đặc biệt là do viêm phổi nặng và các biến chứng của nó. Trung bình mỗi trẻ bị nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính 4-6 lần/năm. Nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính được gây ra bởi vi-rút như vi-rút hợp bào hô hấp, cúm, á cúm, Adeno vi-rút; cũng có khi do vi khuẩn như phế cầu, H.Influenza, liên cầu, tụ cầu và các vi khuẩn khác.

Những trẻ còi xương, suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A, trẻ non yếu rất dễ mắc bệnh. Điều kiện sống không đảm bảo như nhà ở chật chội, vệ sinh kém, môi trường ô nhiễm cũng rất dễ gây bệnh.

Trẻ thường phát bệnh với triệu chứng sốt, sốt cao hoặc sốt nhẹ, có khi hạ nhiệt, ho, thở khò khè, hắt hơi, chảy mũi nước. Có thể có các dấu hiệu bệnh nặng như nhịp thở nhanh (chú ý khi đếm nhịp thở để trẻ nằm yên, nếu trẻ khóc thì không chính xác), dấu rút lõm lồng ngực, thở rít, thở khò khè, bỏ bú hoặc bú kém, không uống được, ngủ li bì khó đánh thức.

Cần lưu ý, khi phát hiện trẻ có dấu hiệu nặng thì nên đưa trẻ tới cơ sở y tế khám và điều trị, không nên điều trị tại nhà. Khi trẻ sốt nên dùng thuốc hạ sốt, lau mát bằng nước ấm, không nên để trẻ sốt cao vì dễ gây co giật. Làm loãng đờm cho trẻ bằng các thuốc long đờm, uống nhiều nước. Không nên tự ý dùng các thuốc giảm ho vì dễ gây tắc đờm dãi, có khi gây ức chế trung tâm hô hấp của trẻ dẫn đến tử vong. Làm thông mũi cho trẻ để trẻ dễ thở bằng cách nhỏ muối sinh lý vào mũi hoặc quấn loa kèn để thông mũi. Ngoài ra, chỉ được dùng kháng sinh khi có chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa, tuyệt đối không lạm dụng kháng sinh, dễ gây kháng thuốc.

Để phòng nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính, trẻ cần được tiêm chủng đúng, đủ; vệ sinh cá nhân và môi trường, rèn luyện thân thể; giữ ấm cho trẻ khi thời tiết thay đổi. Đồng thời, cách ly trẻ và người lớn bị bệnh để tránh lây cho trẻ lành khác. Với bà mẹ mang thai, nên chăm sóc và cho ăn uống đầy đủ, lao động phù hợp với sức khỏe, tiêm phòng uốn ván, khám thai định kỳ.

BS NGUYỄN QUỐC TÍNH