Nhân ngày Sức khỏe răng miệng thế giới (20.3):
Chăm sóc răng miệng đúng cách
Nếu không được điều trị kịp thời, các bệnh lý về răng miệng dễ dẫn đến mất răng, giảm sức nhai ảnh hưởng đến sức khỏe.
Hiện nay, bệnh lý về răng miệng thường gặp ở tất cả các lứa tuổi. Đối với trẻ em, từ lúc 6 tháng tuổi bị sốt, tiêu chảy do mọc răng, viêm nướu; bắt đầu 2 tuổi bị sâu răng sữa do hội chứng bú bình, vệ sinh răng miệng kém. Lứa tuổi từ nhi đồng cho đến 30 tuổi bị sâu răng, viêm nướu. Từ sau 30 tuổi hay gặp bệnh lý viêm nha chu như viêm nướu răng, tiêu xương ổ răng, dẫn đến răng bị tụt nướu, lung lay. Tuổi trên 50 tuổi gặp bệnh lý ung thư niêm mạc miệng, lưỡi.
Thông thường, vệ sinh răng miệng kém dẫn đến tích tụ mảng bám vi khuẩn trên răng và lợi dẫn đến sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu. Chế độ ăn không hợp lý như trẻ em ăn bánh kẹo nhiều cũng dễ dẫn đến sâu răng, ăn uống không đủ chất làm độ cứng chắc của men ngà không tốt dẫn đến sâu răng.
Sâu răng là bệnh lý về răng miệng phổ biến, với các biểu hiện như sâu men răng, sâu ngà răng dẫn đến ê buốt khi ăn nhai, nếu không được điều trị trám lại răng dẫn đến viêm tủy răng gây đau nhức dữ dội, viêm quanh chóp răng, viêm mô tế bào vùng mặt do răng. Với viêm nướu răng, nướu răng bị viêm đỏ, phù, đánh răng dễ bị chảy máu, đau, hôi miệng nếu không được điều trị dẫn đến mất răng. Ngoài ra, còn có bệnh lý viêm nha chu (viêm nướu, viêm xương ổ răng, tiêu xương ổ răng dẫn đến tụt lợi, răng lung lay, có thể có áp-xe ở lợi).
Người bệnh thường nhập viện để điều trị trong trường hợp bị viêm mô tế bào vùng hàm mặt do răng (áp-xe, viêm tấy lan tỏa vùng hàm mặt do răng), viêm loét niêm mạc miệng mạn tính. Có trường hợp nhập viện trong tình trạng nặng do viêm tấy lan tỏa vùng hàm mặt dẫn đến nhiễm trùng máu, viêm tắc tĩnh mạch xoang hang, áp-xe trung thất có thể tử vong trong trường hợp nặng.
Khi có dấu hiệu răng có lỗ sâu, răng ê buốt khi ăn nhai, nướu răng bị viêm đỏ, dễ chảy máu, hôi miệng, răng lung lay nên đi khám và duy trì định kỳ 6 tháng/lần.
Để có hàm răng chắc khỏe, chế độ ăn cần đảm bảo đầy đủ chất, giúp men và ngà răng cứng chắc; nên hạn chế ăn đường, bánh kẹo, trẻ em không cho ngậm kẹo trước khi ngủ. Bữa ăn nên có thêm rau, chất xơ giúp làm sạch răng một cách tự nhiên.
Để phòng bệnh sâu răng, cần vệ sinh răng miệng thường xuyên, chải răng đúng lúc (sau khi ăn, trước khi ngủ), đúng cách (dùng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng, súc miệng bằng dung dịch kháng khuẩn clorexidin 1%). Muốn tăng cường sức đề kháng của răng, chế độ dinh dưỡng phải cân bằng, hợp lý; tránh ăn vặt trước khi ngủ; đánh răng với kem có fluor. Trám bít các hố rãnh là biện pháp tốt nhất để phòng sâu răng ở các hố rãnh, làm ngừng sâu răng chớm phát triển hay các tổn thương nhỏ ở các hố rãnh của răng. Để phòng bệnh nha chu, cần giảm các mảng bám vi khuẩn, vệ sinh răng miệng; lấy sạch cao răng; nhổ các răng lung lay.
BS NGUYỄN PHÚ HÙNG