Cần bền vững, không nóng vội !

Thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) về nông nghiệp - nông dân - nông thôn, từ năm 2010 Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) bắt đầu được phát động trong cả nước. Chương trình được xác định sẽ là một cuộc cách mạng mới cho khu vực nông thôn - địa bàn chiếm hơn 80% dân số của cả nước, nhằm mục tiêu đem lại cuộc sống no ấm, hạnh phúc cho nông dân.

Sau 3 năm triển khai thực hiện, chương trình đã tạo được một phong trào mạnh mẽ trong khu vực nông thôn, tạo nên động lực phát triển đối với đông đảo nông dân, tạo sự chuyển biến tích cực trong sản xuất nông nghiệp và đã đạt được những thành quả bước đầu rất đáng khích lệ. Đến nay, cả nước đã có gần 150 xã đạt 19/19 tiêu chí, được công nhận xã NTM; hàng ngàn xã đã hoàn thành quy hoạch NTM… Tuy nhiên, từ thực tế phong trào cho thấy chương trình xây dựng NTM đã và đang bộc lộ không ít khiếm khuyết, hạn chế. Theo Ban Chỉ đạo quốc gia xây dựng NTM, một trong những bất cập trong thực hiện chương trình là sự nóng vội, chạy theo thành tích để về đích sớm đã diễn ra ở nhiều địa phương.

Do “nóng ruột” mà không ít địa phương đã có những bước đi chệch hướng, dồn sức quá lớn để tạo ra sự đổi mới diện mạo nông thôn về mặt kết cấu hạ tầng như trụ sở, nhà văn hóa, đường giao thông…, và đã trở thành “con nợ” khi “vung tay quá trán”, dồn thêm gánh nặng cho nông dân khi xây dựng NTM. Có những địa phương, dù đời sống của người dân còn khó khăn, vẫn “cố” xây cho được những công trình hoành tráng tốn hàng tỉ đồng nhưng không hề phát huy tác dụng. Có địa phương lại trông chờ vào sự hỗ trợ nguồn kinh phí của trên đã làm triệt tiêu tính tự chủ, sáng tạo của người nông dân trong quá trình xây dựng NTM. Tất cả những vấn đề nêu trên đều không đúng với mục tiêu của chương trình và cần phải chấn chỉnh.   

Cách đây một tuần, ngày 14.3.2014, Bộ Chính trị đã họp cho ý kiến về việc sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.  Trong đó, về chương trình xây dựng NTM, Bộ Chính trị nêu rõ: Đây là chủ trương tốt, được lòng dân và đang trở thành phong trào, cần tiếp tục kiên trì thực hiện. Trong thời gian tới, các địa phương, các ngành liên quan cần tiếp tục rút kinh nghiệm chỉ đạo làm tốt chương trình này, cần chú ý xây dựng đồng bộ hạ tầng kinh tế và xã hội, xây dựng phát triển kinh tế đi đôi với giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc và bảo đảm môi trường nông thôn. Trên cơ sở đó, các cấp, các ngành, các địa phương cần nghiêm túc khắc phục những hạn chế, tìm ra các giải pháp phù hợp để đưa chương trình xây dựng NTM đi vào thực chất, góp phần hoàn thành mục tiêu đưa lại cuộc sống no ấm cho người nông dân.

Chương trình xây dựng NTM là một chương trình tổng thể, có tầm bao quát lớn, có tính chất chiến lược nên việc thực hiện 19 tiêu chí mới chỉ là mô hình mang tính chất định chuẩn của xã NTM, còn mục tiêu nhắm đến là sản xuất phát triển, đa dạng hóa ngành nghề, tăng thu nhập cho người dân mới là các yếu tố mang tính nền tảng, động lực để người dân nông thôn có đời sống vật chất và tinh thần thực sự “mới”. Vì thế, yêu cầu đặt ra là tiến hành một cách bền vững, không nóng vội.

Nguyên Ân