Tai nạn lao động - Nỗi đau ám ảnh
Sau mỗi tai nạn lao động, nỗi đau mất người thân, gánh nặng mưu sinh trĩu lên vai người ở lại, trở thành nỗi ám ảnh đau đớn, dai dẳng. Cuộc chiến nhằm hạn chế tai nạn lao động tiếp tục cần sự chung sức từ phía cơ quan quản lý, doanh nghiệp, người lao động.
Dai dẳng nỗi đau
Chạng vạng tối, 3 đứa trẻ nhà chị Trương Thị Dư (thôn Phú Mỹ 2, xã Phước Lộc, huyện Tuy Phước) mỗi người một việc. Trong ngôi nhà cũ kỹ, dù vắng bóng người lớn, mọi thứ vẫn gọn gàng, chỉn chu. Đứa lớn vừa tròn 13 tuổi loay hoay bắt nồi cơm điện, hâm lại số thức ăn còn lại sau bữa trưa. Đứa giữa (10 tuổi) say sưa trước màn hình tivi cũ không kém ngôi nhà, thỉnh thoảng giật mình, đưa mắt dõi ra hè khi nghe tiếng xe lọc cọc ngang ngõ. Cô con gái út, mới 6 tuổi, đang dội nước lên người phía sau nhà, luôn miệng gọi í ới nhờ chị và anh lấy giúp quần áo…
Người ta bảo, những đứa trẻ sớm mồ côi sẽ trưởng thành và tự lập hơn so với bạn cùng trang lứa. Điều đó, có lẽ đúng với mấy đứa con nhà chị Dư, bởi từ ngày anh Nguyễn Văn Định - chồng chị qua đời, các con chị đều cố gắng chăm chỉ và thương mẹ hơn.
Anh Nguyễn Văn Định mất do bị giật điện trong lúc đang làm việc tại Xí nghiệp sản xuất đá xây dựng Tân Phước vào tháng 12.2012. Sau cơn “chết điếng” lúc hay tin, cả gia đình chị Dư đùm bọc nhau, tựa vào nhau mà đứng dậy. Mọi dự định đều dở dang. Cái móng nhà vừa xây xong đang chờ dựng lên những bức tường vững chãi, nhưng hơn một năm nay vẫn nằm lặng lẽ với mưa gió. Chị Dư bảo, chắc rất khó để tiếp tục xây dựng nhà mới thay thế ngôi nhà đã xuống cấp này, bởi nỗ lực lắm, chị cũng chỉ dám nghĩ đến việc chăm cho con lớn, học hành đầy đủ.
Nhưng khó khăn nhất vẫn là khoảng trống tinh thần. Hơn 1 năm nay, bữa cơm nào, các con của chị Dư cũng xới riêng một chén cơm với đủ các món ăn phần cha. “Ngày trước, mâm cơm nào, các con cũng dọn đủ 5 bộ chén đũa. Kể từ lúc cha mất, thói quen ấy vẫn không bỏ được. Nên, cứ đều đặn hai bữa mỗi ngày, trong mâm cơm của mấy mẹ con đều để riêng phần cho cha. Nhiều lúc, nhìn chén cơm tôi vẫn chưa tin được là chồng đã mất”, chị Dư xót xa.
Ngôi nhà tại một hẻm nhỏ thuộc tổ 26, khu vực 4, phường Lê Hồng Phong, của bà Nguyễn Thị Lan, 50 tuổi, cũng chịu cùng nỗi đau ấy. Tháng 4.2013, chồng bà là ông Phạm Văn Quý, công nhân Công ty TNHH Môi trường đô thị Quy Nhơn, bị ô tô tông vào trong lúc đang làm nhiệm vụ thu gom rác. Ôm đứa cháu ngoại vào lòng, bà Lan nhẹ giọng tâm sự: “Ngày ổng mất, 2 con gái đều đã có gia đình ổn định, tôi và con trai (25 tuổi) có thể lo cho nhau. Không đầy 5 ngày nữa là đúng một năm ngày ổng mất, nỗi đau đã nguôi ngoai phần nào. Nhưng, vẫn cảm thấy trống trải lắm vị trí của một người chồng, người cha. Nhiều lúc muốn hỏi thăm ý kiến ổng về chuyện này, chuyện kia cho vững dạ, an tâm nhưng…”.
Cùng hành động!
Năm 2013, toàn tỉnh có 11 vụ tai nạn lao động nghiêm trọng, làm chết 13 người. Trong đó, đáng kể nhất là vụ tai nạn tại Công ty TNHH Hiệp Phát làm chết 3 người (8.2013). Tuy nhiên, những số liệu nói trên mới chỉ dựa trên báo cáo của các doanh nghiệp gửi về. Thực tế, chỉ 43 doanh nghiệp trong tổng số hơn 3.000 doanh nghiệp trong toàn tỉnh thực hiện nghiêm túc việc báo cáo tai nạn lao động định kỳ 6 tháng hằng năm cho Sở LĐ-TB&XH. Như vậy, con số thực về các vụ tai nạn lao động, nhất là các vụ tai nạn gây ra chấn thương, làm mất một phần cơ thể sẽ chênh lệch lớn so với báo cáo.
Theo ông Nguyễn Hoàng Việt, Chánh Thanh tra Sở LĐ-TB&XH, với lực lượng thanh tra khá mỏng của Sở hiện nay (7 người), việc kiểm soát an toàn lao động tại tất cả các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh là hết sức khó khăn. Ngay trong Tuần lễ Quốc gia về An toàn lao động - Phòng chống cháy nổ năm nay, đoàn thanh tra liên ngành của tỉnh cũng chỉ có thể thanh tra tại 20 doanh nghiệp. Còn lại, phải yêu cầu các huyện thành lập đoàn thanh tra liên ngành kiểm tra thêm, nhằm góp phần chấn chỉnh công tác an toàn lao động, phòng chống cháy nổ tại doanh nghiệp. “Đáng mừng là đầu tháng 3 vừa qua, Bộ LĐ-TB&XH đã triển khai Đề án nâng cao năng lực thanh tra ngành LĐ-TB&XH đến năm 2020 của Chính phủ, nhằm hoàn thiện hơn nữa chất lượng đội ngũ thanh tra viên của ngành, đáp ứng yêu cầu thực tế. Thời gian tới, Đề án này sẽ sớm đi vào hoạt động tại tỉnh ta, góp phần tác động tích cực vào hoạt động thanh tra trong ngành LĐ-TB&XH”, ông Việt cho biết thêm.
Để tai nạn lao động không còn là nỗi ám ảnh với mỗi người lao động và gia đình của họ, cả doanh nghiệp, người lao động và các đơn vị quản lý phải cùng chung tay. Người lao động trước hết phải ý thức về quyền của mình trong an toàn lao động, phòng chống cháy nổ, cần yêu cầu doanh nghiệp cung cấp bảo hộ lao động, lối thoát hiểm theo đúng quy định; đồng thời tuân thủ các nguyên tắc an toàn lao động trong vận hành, sản xuất để tự bảo vệ mình. “Trong năm 2014, ngành LĐ-TB&XH tiếp tục phối hợp với các doanh nghiệp tăng cường công tác huấn luyện an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ nhằm bảo đảm mọi lao động đều được trang bị kiến thức. Ngành cũng tăng cường hơn nữa công tác thanh tra các doanh nghiệp về an toàn lao động. Trước mắt, khuyến khích các doanh nghiệp tự kiểm tra theo hướng dẫn, tự phát hiện và khắc phục ngay những thiếu sót. Mặt khác, kiên quyết xử lý nghiêm các doanh nghiệp cố tình vi phạm các quy định về an toàn lao động”, ông Nguyễn Mỹ Quang, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH, cho biết.
NGUYỄN MUỘI