Người thầy đam mê nghiên cứu khoa học
Là giáo viên THPT ở một trường vùng nông thôn, điều kiện dạy và học còn nhiều khó khăn, nhưng thầy giáo Phan Chí Quốc Hùng luôn đam mê nghiên cứu khoa học. Anh đã truyền niềm đam mê của mình cho học sinh (HS). Mới đây, thầy và trò đã giành được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi Khoa học kỹ thuật (KHKT) dành cho HS trung học.
Nhen đam mê, truyền “lửa” cho học sinh
Lần đầu tiên Sở GD&ĐT tổ chức cuộc thi KHKT, nhiều trường phổ thông đặc biệt là ở những vùng thuận lợi chưa nhiệt tình tham gia, vậy mà, thầy giáo Phan Chí Quốc Hùng, dạy môn Sinh học, Trường THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm (Hoài Ân), đã xăng xái triển khai cùng lúc 2 dự án.
Anh đã chủ động khuyến khích 3 HS lớp 12 có học lực khá và có tinh thần đam mê nghiên cứu là Nguyễn Thị Phương Thảo, Lê Thị Hồng, Trần Thị Phương Linh cùng bắt tay thực hiện Dự án “Nghiên cứu đặc điểm di truyền của bệnh thận đa nang tại huyện Hoài Ân bằng phương pháp nghiên cứu phả hệ”. Dự án này đã đạt giải Nhì cuộc thi KHKT cấp tỉnh và đạt giải Ba cuộc thi KHKT cấp quốc gia ở lĩnh vực Y khoa và khoa học sức khỏe. Cùng đó, thầy Hùng đã hướng dẫn nhóm HS Nguyễn Hữu Dương, Nguyễn Quang Trường, Đặng Hồ Thúy Na triển khai Dự án “Một số giải pháp góp phần khắc phục thực trạng ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi heo tại huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định”. Dự án này đã đạt giải Ba ở cuộc thi cấp tỉnh.
Anh Hùng tâm sự: “Muốn hướng dẫn HS nghiên cứu KHKT thì thầy giáo phải nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, việc nghiên cứu khoa học đối với giáo viên phổ thông còn quá mới mẻ nên nếu không có lòng đam mê và quyết tâm thì ít ai chịu làm”. Để thực hiện dự án nghiên cứu đặc điểm di truyền của bệnh thận đa nang, thầy và trò đã mất nhiều tháng ròng thực hiện công tác điều tra, phỏng vấn để nắm bắt về tình trạng bệnh tật ở nhiều hộ gia đình, nhiều thế hệ trong một dòng họ. Công việc này không phải lúc nào cũng suôn sẻ bởi tâm lý giấu bệnh, bất hợp tác của nhiều người trong khi kinh nghiệm phỏng vấn, điều tra của nhóm HS chưa nhiều. Tuy nhiên, với lòng nhiệt tình và đam mê của thầy và trò, kết quả nghiên cứu đã đưa ra những lý giải khoa học về bệnh thận đa nang có di truyền và di truyền theo quy luật; xác định được kiểu gen liên quan đến bệnh và tính được xác suất biểu hiện bệnh ở đời sau để thực hiện tư vấn di truyền cho dòng họ này, giúp họ an tâm hơn trước tình trạng bệnh tật.
Đam mê và quyết tâm
Tốt nghiệp Đại học sư phạm Quy Nhơn năm 1993 ngành Sinh học, thầy giáo Phan Chí Quốc Hùng về giảng dạy tại Trường THPT Hoài Ân, đến năm 1998 thì chuyển sang Trường THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm. Trong quá trình giảng dạy, anh luôn nỗ lực hết mình để truyền thụ kiến thức cho học trò; đồng thời tích cực học tập, nghiên cứu khoa học để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Hiện anh đã hoàn thành chương trình đào tạo thạc sĩ, là giáo viên giỏi bậc THPT cấp tỉnh (từ năm học 2004-2005), được Sở GD&ĐT lựa chọn là giáo viên cốt cán của tỉnh thường xuyên tham gia chấm thi giáo viên dạy giỏi, HS giỏi.
Các đề tài nghiên cứu khoa học của anh đã nhận được nhiều giải thưởng, như: “Thiết kế và sử dụng một số đồ dùng để giảng dạy phần di truyền ở lớp 11” (xếp loại B) được Tổng LĐLĐ Việt Nam tặng bằng Lao động sáng tạo. Tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Bình Định lần thứ 4, anh đã đạt giải Ba với giải pháp “Thiết kế và sử dụng đồ dùng dạy học để giảng dạy phần di truyền học ở cấp THPT (năm 2004-2005)”; Giải pháp “Thiết kế và sử dụng một số công thức giúp HS xác định số loại giao tử” của anh tham gia Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Bình Định lần thứ 8 (2012-2013) đã được Chủ tịch UBND tỉnh trao giải Khuyến khích.
Nói về những thành tích của mình, anh Hùng cho rằng, đơn giản là tôi thấy thích nghiên cứu khoa học. “Nghiên cứu khoa học đối với giáo viên và HS phổ thông không đơn giản vì chúng tôi thiếu hẳn những phòng thí nghiệm đáp ứng yêu cầu; kinh phí để thực hiện đề tài, dự án còn hạn chế; thời gian dành cho nghiên cứu cũng không nhiều. Do đó, để có thể thực hiện, chúng tôi phải lựa chọn những đề tài ít phải sử dụng thí nghiệm nhất và việc nghiên cứu hầu như được tiến hành tại nhà”.
Động lực để giáo viên tham gia nghiên cứu khoa học là lòng đam mê. Tuy nhiên, để tạo được phong trào sâu rộng, ngành GD&ĐT cần phải có chính sách động viên, khuyến khích về vật chất và tinh thần cho giáo viên. “Bộ GD&ĐT có quy định, hiệu trưởng các trường bố trí giảm tiết dạy phù hợp cho giáo viên tham gia nghiên cứu khoa học, tuy nhiên lại chưa có hướng dẫn cụ thể nên vẫn chưa thực hiện được”, anh Hùng băn khoăn.
THU THỦY