Dự án mở rộng, nâng cấp Bảo tàng Quang Trung:
Sẽ triển khai từng bước
Bảo tàng Quang Trung là nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa, lịch sử, tâm linh, giáo dục truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm, lòng tự hào dân tộc. Vì vậy, việc thực hiện dự án nâng cấp, mở rộng bảo tàng Quang Trung là cần thiết và đòi hỏi những bước triển khai hiệu quả.
Nâng cấp, mở rộng Bảo tàng
Cơ sở vật chất bảo tàng Quang Trung hiện chưa xứng tầm, không gian kiến trúc còn đơn điệu, chưa đáp ứng được việc phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu tham quan của du khách, nhất là vào các dịp lễ hội. Ông Nguyễn Văn Thắng, một cán bộ hưu trí ở phường Quang Trung, TP Quy Nhơn, nhận xét: “Gia đình tôi thường tổ chức viếng thăm bảo tàng Quang Trung vào dịp lễ hội Đống Đa. Lượng người đổ về rất đông nên Điện thờ Tây Sơn tam kiệt, nhà trưng bày hiện vật đôi lúc “quá tải” khiến không gian trở nên ngột ngạt”. Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã quan tâm đến việc mở rộng, nâng cấp bảo tàng Quang Trung. Sau khi nhận được ý kiến thống nhất về chủ trương của Bộ VH-TT&DL, Bộ KH-ĐT, UBND tỉnh đã có Quyết định số 2373 ngày 26.10.2012 phê duyệt dự án đầu tư xây dựng mở rộng, nâng cấp bảo tàng Quang Trung với tổng diện tích đất sau khi điều chỉnh là 17,774 ha, được phân thành 4 khu.
Năm 2013, bảo tàng Quang Trung đã tổ chức đón tiếp và phục vụ hơn 83.787 lượt khách tham quan, trong đó có nhiều đoàn khách quốc tế.
Theo dự án, khu A (từ mương Văn Phong về phía bắc) quy hoạch xây dựng mới hồ cảnh đối xứng hồ cảnh phía Tây. Nhà biểu diễn võ hiện tại được cải tạo, nâng cấp thành nhà chiếu phim lịch sử 3D. Nâng cấp bổ sung, phục dựng trưng bày hiện vật, trang bị âm thanh, ánh sáng và thuyết minh theo phong cách trưng bày hiện đại, sử dụng hình chiếu 3D tại nhà trưng bày. Định hướng cải tạo mở rộng nhà trưng bày của bảo tàng Quang Trung về phía bắc. Xây dựng mới khu vực đền thờ, bao gồm đền thờ hiện trạng thờ văn thần võ tướng; đền thờ Tây Sơn tam kiệt và thân sinh; hậu cung. Mở rộng về phía sau Bảo tàng khoảng 2,4 ha để xây dựng hạng mục giả sơn, thực hiện dựng cảnh quan mô phỏng giai đoạn tụ nghĩa của phong trào Tây Sơn…
Tại khu B (từ mương Văn Phong về phía nam đến cổng chính Bảo tàng) sẽ xây dựng mới nhà biểu diễn võ tại khu dịch vụ bán hàng lưu niệm hiện nay, xây dựng mới cổng chính Bảo tàng, nhà căng tin và bán hàng lưu niệm bên trái cổng chính. Khu C (từ cổng chính đến giáp khu di tích Bến Trường Trầu) có chức năng là nơi tổ chức các lễ hội gắn với phong trào Tây Sơn, đồng thời sử dụng làm công viên. Tại khu D sẽ di dời tịnh xá Ngọc Bình để triển khai xây dựng Bến Trường Trầu.
Ngày 19.3 vừa qua, UBND tỉnh đã có văn bản số 1011 “Về việc đầu tư xây dựng dự án mở rộng, nâng cấp bảo tàng Quang Trung” gửi Bộ VH-TT&DL, Bộ KH-ĐT, Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan đề nghị xem xét hỗ trợ kinh phí từ nguồn vốn khác để đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện dự án. Theo kế hoạch, dự án được thực hiện từ 2013-2017. Tuy nhiên, tiến độ đang rất chậm do nguồn kinh phí hằng năm rất ít, không đáp ứng nhu cầu. Ngân sách Trung ương hỗ trợ có mục tiêu từ chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng trong hai năm (2013 và 2014) chỉ 8 tỉ đồng. Trong khi dự án có tổng mức đầu tư dự kiến hơn 211,6 tỉ đồng (bao gồm các nguồn vốn từ ngân sách Trung ương và các nguồn khác gần 127 tỉ đồng, nguồn vốn ngân sách địa phương hơn 52,6 tỉ đồng, vốn huy động các nhà tài trợ và các tổ chức xã hội theo hình thức xã hội hóa là 32 tỉ đồng).
Ngày 21.3, Bộ VH-TT&DL đã làm việc với lãnh đạo UBND tỉnh cùng một số bộ, ngành liên quan về dự án mở rộng, nâng cấp bảo tàng Quang Trung. Tại đây, đã có nhiều ý kiến đóng góp thiết thực cho việc triển khai dự án. Bà Đặng Thị Bích Liên, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL, cho rằng muốn triển khai dự án hiệu quả cần chia nhỏ, phân kỳ đầu tư theo từng giai đoạn cụ thể, tập trung triển khai trước một số hạng mục cấp thiết. Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên cũng lưu ý cần quan tâm hoàn thiện hơn các nội dung trưng bày trong bảo tàng Quang Trung.
Sở VH-TT&DL đang chờ những ý kiến chỉ đạo cụ thể bằng văn bản của Bộ VH-TT&DL và các đơn vị liên quan để làm cơ sở triển khai các bước tiếp theo của dự án. Thực tế cho thấy, dự án cần kinh phí rất lớn trong khi tình hình kinh tế khó khăn, nếu không có những bước triển khai hợp lý sẽ khó đạt hiệu quả, đúng tiến độ. Trước mắt, cần tập trung thực hiện các công trình “nền tảng” của bảo tàng Quang Trung là nâng cấp, cải tạo, mở rộng nhà trưng bày; xây dựng mới đền thờ Tây Sơn tam kiệt và thân sinh, đền thờ văn thần võ tướng…
HOÀI THU