Sản xuất vụ Hè Thu:
Nhiều khả năng sẽ xảy ra hạn hán cục bộ
Hiện nay, nông dân trong tỉnh đang tập trung thu hoạch lúa Đông Xuân và chuẩn bị xuống giống vụ Hè Thu (HT). Tuy nhiên, thời gian qua, trên địa bàn tỉnh thời tiết nắng nóng kéo dài, có nơi xảy ra hạn cục bộ, bà con nông dân lo ngại hạn hán sẽ xảy ra. PV Báo Bình Định đã phỏng vấn ông Nguyễn Trọng Phủ - Phó Giám đốc Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi Bình Định - về tình hình nước tưới cho cây trồng vụ HT.
* Xin ông cho biết lượng nước hiện nay ở các hồ chứa do Công ty quản lý?
- Đến thời điểm hiện nay, sau khi cung cấp đủ nước tưới cho diện tích lúa và cây trồng vụ Đông Xuân, tại 15 hồ chứa nước do đơn vị quản lý còn tích trữ được 295 triệu m3 nước/458 triệu m3 dung tích thiết kế. Trong đó, lượng nước còn tích trữ so với dung tích thiết kế của các hồ chứa tương ứng là: hồ Núi Một (An Nhơn) còn 52 triệu m3/110 triệu m3; hồ Hội Sơn (Phù Cát) 38,5 triệu m3/44,5 triệu m3; hồ Vạn Hội (Hoài Ân) 10,3 triệu m3/14,5 triệu m3; hồ Thuận Ninh (Tây Sơn) 27 triệu m3/35,36 triệu m3; hồ Long Mỹ (TP Quy Nhơn) 1,86 triệu m3/3 triệu m3; hồ Định Bình (Vĩnh Thạnh) 149 triệu m3/226 triệu m3; hồ Suối Tre (Phù Cát) 3,36 triệu m3/4,93 triệu m3; hồ Quang Hiển (Vân Canh) 2,6 triệu m3/3,85 triệu m3; hồ Hà Nhe (Vĩnh Thạnh) 2 triệu m3/3,76 triệu m3; hồ Tà Niêng (Vĩnh Thạnh) 0,35 triệu m3/0,65 triệu m3; hồ Hòn Lập (Vĩnh Thạnh) 2,29 triệu m3/3,13 triệu m3; hồ Ông Lành (Vân Canh) 1,39 triệu m3/2,21 triệu m3; hồ Suối Đuốc (Vân Canh) 0,67 triệu m3/1,07 triệu m3; hồ Cẩn Hậu (Hoài Nhơn) 2,32 triệu m3/3,69 triệu m3. Như vậy, lượng nước ở các hồ chứa do Công ty quản lý còn ở mức từ 60-70% so với dung tích thiết kế.
Trên sông Côn, tại Đại Bình (An Nhơn) lưu lượng dòng chảy đang ở mức 59,3 m3/s; lưu lượng dòng chảy trên sông Lại 10,4 m3/giây. Bên cạnh đó, mực nước tại các hồ chứa nước có dung tích nhỏ do các địa phương trực tiếp quản lý cũng đang duy trì ở mức thấp, có hồ đã khô cạn do nắng nóng kéo dài từ đầu năm đến nay, nếu không mưa sẽ không có nước phục vụ sản xuất vụ HT này.
* Như vậy, việc cung cấp nước tưới cho vụ HT này sẽ được triển khai như thế nào, thưa ông?
- Theo kế hoạch, trong vụ HT, Công ty ký kết hợp đồng cung cấp nước tưới cho 25.788 ha lúa và cây trồng cạn. Ngoài ra, đơn vị phải đảm bảo cung ứng đủ nước cho nuôi trồng thủy sản, nước sinh hoạt ở các xã khu Đông Tuy Phước, An Nhơn, Phù Cát… Căn cứ vào lượng nước đang tích trữ tại các hồ chứa do đơn vị trực tiếp quản lý, sẽ cố gắng bằng các biện pháp để tưới đủ số diện tích lúa và cây trồng cạn do đơn vị nhận cung cấp nước tưới trong vụ HT này. Tuy nhiên, với điều kiện nắng nóng kéo dài như hiện nay, nếu trong thời gian tới không xảy ra mưa tiểu mãn, vào thời điểm giữa và cuối vụ HT tại một số địa phương trong tỉnh sẽ có nguy cơ xảy ra hạn hán cục bộ. Đáng lo ngại nhất là việc sản xuất lúa ở các vùng ven biển, miền núi nếu nắng nóng liên tục tiếp diễn thì khả năng sẽ xảy ra tình trạng xâm nhập mặn, khô hạn khốc liệt thời điểm cuối tháng 5, đầu tháng 6. Đáng lo nhất trong vụ HT là một số hồ chứa nhỏ do đơn vị quản lý như hồ Long Mỹ (TP Quy Nhơn), hồ Tà Niêng (Vĩnh Thạnh) có khả năng sẽ thiếu nước tưới…
* Để việc cung cấp nước tưới cho sản xuất được hiệu quả, tránh tình trạng thiếu nước tưới vào cuối vụ, Công ty sẽ triển khai những giải pháp gì?
- Để việc cấp nước cho sản xuất HT hiệu quả, không bị thiếu hụt nguồn nước vào cuối vụ, hiện Công ty đã chỉ đạo các xí nghiệp thủy lợi trực thuộc rà soát lại nguồn nước, tính toán điều tiết nguồn nước tưới một cách hợp lý, đơn vị đang phối hợp cùng với các địa phương, các HTXNN lên lịch tưới, tổ chức phân bổ nguồn nước tưới cho từng vùng, từng cánh đồng, từng tuyến kênh một cách cụ thể, tưới tiết kiệm, đồng thời đề nghị các địa phương, các HTXNN cần củng cố lại đội thủy nông đủ mạnh để làm nhiệm vụ nạo vét kênh mương nội đồng thông suốt, đưa nước tưới vào ruộng, không để việc tranh giành nước xảy ra, đảm bảo tưới cho diện tích lúa HT, tránh tình trạng thiếu nước cục bộ.
Ngoài ra, từ nguồn vốn cấp bù thủy lợi phí của Bộ Tài chính cho Công ty năm nay khoảng 45 tỉ đồng (đang trình UBND tỉnh phê duyệt) đơn vị cũng sẽ đầu tư hơn 22 tỉ đồng để khắc phục lũ lụt, áp trúc, nạo vét các tuyến kênh mương, cống lấy nước, các đập bổi bị sạt lở, do bị ảnh hưởng của các đợt mưa lũ năm 2013, đầu tư tu sửa các công trình hư hỏng xuống cấp, kiên cố kênh mương để bảo đảm tưới và tiết kiệm nước. Ngành Nông nghiệp và các địa phương cũng khuyến khích nông dân chuyển đổi nhiều diện tích đất lúa từ sản xuất 3 vụ bấp bênh sang 2 vụ hiệu quả, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tăng diện tích trồng màu nên cũng sẽ được một lượng nước tưới khá lớn.
Đối với các địa phương thường xuyên xảy ra tình trạng hạn hán cục bộ ở các ruộng chân cao, đơn vị cũng đã khuyến cáo địa phương tuyên truyền vận động người dân chủ động triển khai các biện pháp tiết kiệm nước tưới ngay từ đầu vụ. Các xí nghiệp thủy lợi phân công cán bộ trực tiếp phối hợp với các địa phương này hướng dẫn bà con các biện pháp tưới nước tiết kiệm như ướt khô xen kẽ, nông lộ phơi để tiết kiệm nguồn nước tưới…; đồng thời vận động người dân chủ động bơm tát để tưới cho lúa và hoa màu, đảm bảo vụ sản xuất HT thắng lợi.
* Xin cảm ơn ông!
NGUYỄN HÂN (Thực hiện)