Nồng ấm tình quê

Dù sáng tác thơ, tản văn hay bút ký, hình ảnh của đất và người nơi chôn nhau cắt rốn luôn hiện hữu, nhất quán một dòng chảy trong những trang viết của nhà văn Trần Duy Đức. Đầu năm 2021, ông vừa ra mắt bạn đọc tập tản văn, bút ký “Điều không thể quên” (NXB Hội Nhà văn, 2021).

Sách dày gần 500 trang với hơn 50 bài viết được tác giả cấu trúc thành hai phần chính Dấu tích nghìn năm và Lắng đọng hồn quê, tình người. Trên trang viết ông tái hiện quê hương An Nhơn, một vùng đất lịch sử còn in dấu một vương triều lừng lững Tây Sơn, một vùng kinh đô Champa với thành, tháp, gốm; những đặc sắc địa văn hóa xứ An Nhơn xưa và nay trong biến thiên thời gian...

Đọc văn Trần Duy Đức ta thấy ngay ông đang cố níu giữ, giằng buộc những giá trị, nét đẹp xưa cũ trước những tác động khắc nghiệt thời thế. Ông viết: “Năm tháng rồi sẽ đi qua, nhưng những gì được sàng lọc, lắng đọng trong cuộc sống của mỗi người dân xứ Nẫu sẽ mãi mãi là vốn quý, điểm tựa cho cuộc sống hiện đại phía trước”.

Những trang viết của Trần Duy Đức thô mộc, giản dị pha lẫn chất khảo cứu và tản mạn văn chương, dễ tạo sự đồng cảm cho người đọc. Đặc biệt, với những bài viết đầy chất tự sự hoài niệm, người đọc nhận ra cái tình nồng ấm chân quê trong văn ông: “Thời còn là học sinh con nhà nghèo ở nông thôn, ăn uống kham khổ. Đến bữa ăn cơm mẹ kho cho trã mắm mòi, có bữa là mắm trích hay ít cá lòng tong, lúc khác thì cá cơm nhỏ bằng ngón tay út hoặc chiếc đũa con kho với sọ dừa xắt mỏng là đã sang lắm rồi anh em xúm nhau “quẹt” ăn với cơm gạo hẩm ngon ơi là ngon, no cành bụng” (Ăn cơm mắm).

“Điều không thể quên” phác tạc nên chân dung làng quê An Nhơn giàu trầm tích văn hóa, lịch sử. Tuy còn đôi chỗ thô tháp nhưng cuốn sách đã cho thấy những giá trị về mặt biên khảo, sự kỳ công điền dã sưu tầm và sự trân quý văn hóa cội nguồn, hồn quê nếp người của tác giả. Tập sách là nguồn tư liệu hữu ích cho bạn đọc muốn tìm hiểu thêm về đất và người An Nhơn nói riêng và Bình Định nói chung.

VÂN PHI