Tái cấu trúc nền kinh tế:
Cần phát huy vai trò của thị trường vốn
Ban Kinh tế Trung ương phối hợp với Sở Giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE) và Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) vừa tổ chức hội thảo (HT) “Vai trò của thị trường vốn trong tái cấu trúc nền kinh tế”. Đây là HT có ý nghĩa quan trọng, mà bằng việc lắng nghe, chắt lọc, tỉnh Bình Định có thể tái cấu trúc nền kinh tế một cách hiệu quả.
BIDIPHAR là một trong những DN hoạt động hiệu quả sau khi CPH.
- Trong ảnh: Công nhân của BIDIPHAR đang sản xuất thuốc viên.
Ghi nhận những nỗ lực
Theo báo cáo của ông Đoàn Hùng Việt, Phó Ban chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp trình bày tại HT, thời gian qua, Ban chỉ đạo và các Bộ, ngành, địa phương đã nỗ lực, tập trung thực hiện cổ phần hóa (CPH) doanh nghiệp nhà nước (DNNN). Kết quả, đến nay, cả nước đã CPH được 3.665 DN và 415 bộ phận DN; giao, bán 356 DN; sáp nhập, hợp nhất 555 DN. Riêng quý I-2014, cả nước CPH được 15 DN, trong đó có 11 tổng công ty nhà nước. Tính từ năm 2011 đến nay, cả nước đã CPH được 114 DN trong đó có 30 tổng công ty nhà nước, 21 DN có vốn nhà nước trên 100 tỉ đồng. Trong số này có nhiều DN có số vốn vài chục ngàn tỉ đồng. Qua CPH DNNN, Nhà nước có thêm nguồn thu để thực hiện đầu tư phát triển KT-XH.
Còn theo PGS-TS Trần Hoàng Ngân (Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh), thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã có Đề án Tái cơ cấu lại các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011-2015. Quan điểm chung là sẽ tái cơ cấu toàn diện hệ thống ngân hàng, trong đó, tăng nhanh quy mô và năng lực tài chính của các ngân hàng thông qua việc tăng vốn và mở rộng nguồn vốn huy động. Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các ngân hàng thương mại phải tăng vốn điều lệ tối thiểu là 3.000 tỉ đồng. Kết quả, đến cuối năm 2011, hầu hết các ngân hàng thương mại đều đạt được vốn điều lệ theo quy định. Trong đó, quy mô vốn lớn nhất là của Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (gần 33.000 tỉ đồng) và 11 ngân hàng có quy mô vốn điều lệ bằng mức vốn tối thiểu là 3.000 tỉ đồng…
Ở tỉnh Bình Định, từ năm 1996 đã tiến hành thí điểm CPH DNNN đối với Công ty CP In và Bao bì Bình Định. Tuy nhiên, đến năm 1999 cả tỉnh chỉ CPH thêm được 9 DNNN. Từ năm 2000 đến 2006, tỉnh ta có thêm 26 DNNN được CPH. Và gần đây là sự ra đời của PISICO Công ty CP. Như vậy đến nay trên địa bàn tỉnh đã thực hiện chuyển đổi trên 55 công ty có 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần.
Điều đáng ghi nhận là sau khi CPH, cơ cấu của các DNNN được cải thiện đáng kể. Theo đánh giá của ngành chức năng, lực lượng lao động trẻ, có trình độ học vấn và trình độ tay nghề cao ở các DNNN sau CPH chiếm khoảng 50%. Đồng thời, mặc dù mốc thời gian CPH của các DNNN trên địa bàn có khác nhau và có phần hơi muộn so với sự chỉ đạo của cấp trên, tuy nhiên, sau CPH đa số các DN đã chứng tỏ được năng lực nội tại của mình và đóng góp lớn cho ngân sách của tỉnh. Theo đó, doanh thu của các DNNN sau khi CPH tăng bình quân khoảng 19% và tỉ lệ đóng góp cho ngân sách tăng khoảng 20%.
Phát huy vai trò của thị trường vốn
Kết quả của công tác tái cơ cấu, sắp xếp, đổi mới, CPH, nâng cao hiệu quả của DNNN thời gian qua là rất đáng ghi nhận. Tuy nhiên, vẫn còn đó những tồn tại, khó khăn, vướng mắc cần có giải pháp tháo gỡ. Theo ông Đoàn Hùng Việt, công tác CPH, sắp xếp DN trong nước thời gian qua đạt thấp so với yêu cầu tiến độ đề ra và việc CPH các tập đoàn, tổng công ty nhà nước còn chậm. Đồng thời, việc rút vốn, thoái vốn rất khó khăn. Trong tổng số 4.164 tỉ đồng đã thoái, chỉ có 267 tỉ đồng bán ra bên ngoài, còn lại 3.894 tỉ đồng là trong nội bộ.
Đối với tỉnh Bình Định, bên cạnh những DNNN hoạt động hiệu quả sau khi CPH, vẫn còn một số DN gặp khó khăn. Theo đó, mặc dù tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của các đơn vị này có cải thiện so với trước, song hiệu quả kinh doanh lại khá hạn chế, tỉ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn điều lệ thấp. Đồng thời, một số DN sau khi CPH hoạt động hết sức khó khăn, thậm chí thua lỗ.
Theo ông Đoàn Hùng Việt, bên cạnh những tác động của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, nguyên nhân cơ bản mà công tác tái cơ cấu nền kinh tế gặp khó khăn là do tình hình lạm phát, thị trường tài chính, chứng khoán trong nước sụt giảm. Trong khi đó nguồn tài chính phục vụ tái cơ cấu DNNN, nhất là để xử lý nợ rất hạn hẹp; việc khoanh nợ, giãn nợ gặp nhiều vướng mắc nên việc xử lý tài chính trong quá trình tái cơ cấu, CPH gặp nhiều khó khăn.
Theo ông Đoàn Hùng Việt, Đề án mà Chính phủ phê duyệt đã xác định rõ: Số DN CPH còn lại của cả nước trong 2 năm 2014-2015 sẽ là 342 DN. Vấn đề đặt ra lúc này là làm gì để thị trường vốn thực sự là công cụ hữu ích trong việc tái cấu trúc nền kinh tế? Xung quanh vấn đề này, ông Việt cho biết: Ban chỉ đạo Đổi mới và Phát triển DN đã đề ra một số nhiệm vụ, giải pháp, như: Tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý để thúc đẩy tái cơ cấu, CPH DNNN; sớm ban hành các quy định mới về tiêu chí phân loại DN và thực hiện chính sách xử lý nợ khi thực hiện tái cơ cấu...
Còn theo PGS-TS Trần Hoàng Ngân, cần phát huy vai trò của thị trường vốn trong tái cấu trúc nền kinh tế, nhất là thị trường trái phiếu Chính phủ và thị trường chứng khoán. Theo đó, cần có nhiều giải pháp kích cầu cho thị trường trái phiếu Chính phủ; có cơ chế giao dịch để thúc đẩy tính thanh khoản trên thị trường thứ cấp; đồng thời nghiên cứu phát hành thêm trái phiếu thả nổi lãi suất bên cạnh trái phiếu có lãi suất cố định. Đối với thị trường chứng khoán, theo ông Trần Hoàng Ngân, cần kiên quyết buộc các ngân hàng thương mại CP đại chúng phải niêm yết cổ phiếu khi đủ điều kiện niêm yết.
Đối với Bình Định, theo Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hữu Lộc, HT có ý nghĩa không chỉ ở tầm quốc gia, mà cũng hữu ích đối với công tác tái cấu trúc nền kinh tế của tỉnh nhà. Ngay trong Quy hoạch tổng thể phát triển KT-XH của tỉnh Bình Định đến năm 2020, UBND tỉnh cũng đã xác định rõ: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa; với tỉ trọng ngành công nghiệp - xây dựng chiếm 43%; ngành dịch vụ chiếm 41%... Vì vậy, những ý kiến của các nhà nghiên cứu, chuyên gia kinh tế tại HT sẽ góp phần để Bình Định tiếp tục triển khai có hiệu quả chủ trương tái cấu trúc nền kinh tế, CPH DNNN trong thời gian tới.
VIẾT HIỀN
Bình Định ta Anh dũng, kiên cường trong thời chiến chống quân xâm lược. Nhưng đến thời bình thì lại "co như vại" khi triển khai Kinh tế. Có câu: " Quảng Nam hay cải- Quảng Ngãi hay lo- Bình Định nằm co- Thừa Thiên ních hết", thật chẳng sai. Hãy Đoàn kết+Giúp đỡ+Phát huy cao độ. Bỏ tính cố hữu, bảo thủ, duy ý chí, ích kỉ...