Công tác phòng chống cháy rừng trong mùa khô năm 2014:
Phòng cháy là chính
Trước tình hình nhiều vụ cháy rừng đã xảy ra ở nhiều địa phương trong tỉnh và nguy cơ cháy rừng trong mùa khô đang ở mức cao, ngành chức năng và chính quyền các địa phương đã triển khai nhiều biện pháp phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại có thể xảy ra.
Tỉnh ta có trên 383.787 ha đất lâm nghiệp, trong đó có hơn 307.343 ha đất có rừng. Diện tích rừng ở tỉnh ta là khá lớn, phân bổ chủ yếu ở các huyện trung du, miền núi, đường giao thông cách trở; lực lượng kiểm lâm (KL) mỏng; phương tiện, dụng cụ phục vụ công tác PCCCR còn nhiều hạn chế nên việc quản lý bảo vệ rừng (BVR) và PCCCR gặp rất nhiều khó khăn.
Nỗi lo cháy rừng
Theo Chi cục KL tỉnh, đến nay, hoạt động lấn chiếm đất lâm nghiệp để trồng rừng nguyên liệu giấy, khai thác gỗ trái phép, khai thác dầu rái, chặt củi đốt than... vẫn còn diễn biến phức tạp nhiều lúc nhiều nơi, là nguyên nhân gây ra nhiều vụ cháy rừng. Chỉ tính riêng 4 tháng đầu năm 2014, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 5 vụ cháy rừng, làm thiệt hại trên 7 ha rừng keo, thông tại các huyện: Tuy Phước, Tây Sơn, An Lão và TP Quy Nhơn.
Điều đáng quan ngại hiện nay là nhận thức về tác hại và hệ lụy cháy rừng của một bộ phận người dân còn rất hạn chế. Khảo sát tại khu rừng giáp ranh giữa huyện An Lão và Hoài Nhơn; An Lão và Hoài Ân vào những ngày đầu mùa khô, chúng tôi thấy nhiều người dân vào rừng phát dọn và đốt thực bì chuẩn bị trồng rừng nhưng không tuân thủ các quy định về PCCCR.
Ngoài ra, còn có một số người vào rừng đốt than trái phép, mồi lửa đốt ong, khai thác dầu rái... rất chủ quan, không hề phòng cháy, trong khi chỉ cần một sơ suất nhỏ, lửa có thể cháy lây lan sang rừng trồng và rừng phòng hộ ở khu vực này. Dọc theo các cánh rừng khu vực núi Bà Hỏa, thuộc các phường Ngô Mây, Lê Hồng Phong, Đống Đa, Quang Trung ở TP Quy Nhơn, có rất nhiều hộ gia đình xâm chiếm đất trái phép xây cất nhà ở ngay trong khu vực giáp ranh rừng. Hàng ngày các hộ gia đình ở đây đốt lửa để nấu cơm, đốt rác, vứt tàn thuốc bừa bãi. Thực tế cho thấy ở khu vực này từng xảy ra một số vụ cháy rừng lớn, nguyên nhân bắt đầu từ việc người dân đốt vàng mã không chú ý dập tắt lửa, để tàn lửa bay lung tung.
Công tác PCCCR ở các địa phương khác cũng còn nhiều bất cập. Trong đó, đáng chú ý là một số chủ rừng chưa xem trọng công tác PCCCR. Nhiều diện tích rừng khi thiết kế trồng rừng đã không xây dựng hệ thống phòng chữa cháy như: Đường băng cản lửa, hồ dự trữ nước, chòi canh lửa, trong khi đó lực lượng BVR tại chỗ mỏng, dụng cụ phục vụ cho hoạt động nói trên rất thô sơ… Do vậy, nếu những khu vực rừng của các đơn vị, chủ rừng bị cháy thì rất khó ngăn chặn được “giặc lửa” lây lan và thiệt hại sẽ rất lớn.
Công tác PCCCR: Phòng cháy là chính
Theo tin từ Cục KL (Bộ NN-PTNT), nhiều ngày qua, các khu rừng thuộc địa bàn thị xã An Nhơn, Phù Cát, TP Quy Nhơn, Tuy Phước, Tây Sơn, Vân Canh không có mưa, thời tiết khô hanh kéo dài, có nguy cơ xảy ra cháy rừng, cấp dự báo cháy rừng đang ở mức cực kỳ nguy hiểm. Nếu xảy ra cháy rừng thì hầu hết các kiểu rừng đều dễ bắt lửa với tốc độ lan rất nhanh.
Còn theo dự báo của ngành chức năng trong tỉnh, mùa khô năm nay gió tây khô nắng nóng bắt đầu hoạt động mạnh vào giữa tháng 4 đến cuối tháng 8. Trong đó, tháng 7 và tháng 8 là thời kỳ có khả năng xảy ra nhiều đợt nắng nóng gay gắt và kéo dài. Nền nhiệt độ trong mùa khô ở khu vực Bình Định phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm; nhiệt độ tối cao tuyệt đối xảy ra vào tháng 7 và tháng 8, phổ biến từ 38-400C. Bởi vậy, nguy cơ xảy ra cháy rừng trong mùa khô năm nay là rất cao. Mặt khác, mùa khô cũng là thời điểm mà hoạt động khai thác gỗ, khai thác dầu rái, chặt củi đốt than... gia tăng, nguy cơ xảy ra cháy rừng có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Trước tình hình trên, UBND tỉnh đã ban hành văn bản chỉ đạo ngành chức năng và chính quyền các địa phương tăng cường cấp bách các biện pháp bảo vệ, PCCCR. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu Sở NN-PTNT phối hợp với các sở, ngành trong tỉnh kiện toàn Ban chỉ huy, thành lập đoàn kiểm tra các vấn đề cấp bách trong công tác BVR và triển khai nhanh kế hoạch PCCCR năm 2014. UBND các huyện, thành phố và các ngành chức năng thực hiện quy chế phối hợp trong công tác BVR và PCCCR...
Ông Huỳnh Ngọc Bảo, Chi cục phó Chi cục KL tỉnh, cho biết: “Đến nay, toàn tỉnh đã thành lập và kiện toàn 11 Ban chỉ huy BVR- PCCCR cấp huyện, 135 Ban chỉ huy BVR- PCCCR ở cấp xã và 18 Ban chỉ huy của các chủ rừng. Ngoài ra, các địa phương và chủ rừng còn thành lập và củng cố 686 tổ, đội xung kích PCCCR với sự tham gia của 7.749 người. Điều đáng mừng là các đơn vị, chủ rừng đều đã rà soát, khoanh vẽ bổ sung, điều chỉnh các vùng trọng điểm dễ cháy rừng trên bản đồ PCCCR giai đoạn 2011-2015. Trên bản đồ các đơn vị thể hiện rõ vùng trọng điểm dễ cháy rừng và các hồ, đập, sông, suối, đường mòn, các công trình phòng cháy, các điểm dân cư… để khi xảy ra cháy rừng sẽ dễ dàng cho công tác chỉ huy, huy động lực lượng tham gia chữa cháy. Các địa phương, chủ rừng cũng đã có phương án PCCCR khá cụ thể và đã quán triệt phương châm 4 tại chỗ (lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ và chỉ huy tại chỗ) trong công tác PCCCR. Bên cạnh đó, các đơn vị cũng đã dành một khoản kinh phí tương đối (trên 1 tỉ đồng) phục vụ cho công tác PCCCR. Qua đó cho thấy, chính quyền các địa phương và chủ rừng đã quan tâm nhiều hơn đến công tác PCCCR trong mùa khô”.
PHẠM TIẾN SỸ