Thực hiện Quyết định số 15/2008/UBND:
Còn nhiều tồn tại, vướng mắc
Ngày 18.3.2008, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định (QĐ) số 15/2008/UBND về “xử lý lấn, chiếm đất đai (ĐĐ), đất đã giao không đúng thẩm quyền, thu tiền không đúng quy định trên địa bàn tỉnh”. Qua hơn 5 năm triển khai, QĐ 15 đã giúp chính quyền các địa phương trong tỉnh có cơ sở xử lý những trường hợp vi phạm Luật ĐĐ, góp phần hoàn thiện công tác quản lý đất đai (QLĐĐ) trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều tồn tại, vướng mắc.
5 năm qua, toàn tỉnh đã phát hiện 24.585 trường hợp vi phạm về ĐĐ, gồm 19.337 trường hợp lấn chiếm ĐĐ và 5.248 trường hợp giao đất, thu tiền không đúng quy định.
- Trong ảnh: Một căn nhà xây dựng kiên cố trên đất trái phép tại phường Nhơn Phú (TP Quy Nhơn). Ảnh: VĂN LƯU
Ghi nhận những kết quả
Theo ông Lê Minh Toán, Phó Chủ tịch UBND thị xã An Nhơn, từ khi có QĐ 15, việc xử lý những trường hợp vi phạm Luật ĐĐ trên địa bàn An Nhơn đã thuận lợi hơn, công tác QLĐĐ của thị xã được cải thiện đáng kể. Theo thống kê, 5 năm qua thị xã An Nhơn đã phát hiện 1.105 trường hợp lấn, chiếm ĐĐ và 674 trường hợp giao đất, thu tiền không đúng quy định. Trên cơ sở QĐ 15, UBND thị xã đã phân loại các trường hợp vi phạm và thống nhất cho tồn tại 675 trường hợp, buộc tháo dỡ 430 trường hợp và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) cho 331 trường hợp.
Ông Trần Thái Nga, Giám đốc Sở TN-MT, Phó Trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo (BCĐ) thực hiện QĐ 15 tỉnh, cho biết: QĐ 15 có vai trò và ý nghĩa quan trọng đối với công tác quản lý nhà nước về ĐĐ ở Bình Định, được Tỉnh ủy và UBND tỉnh quan tâm chỉ đạo, quán triệt đến các cấp ủy Đảng, chính quyền, cơ quan, đoàn thể trong tỉnh. Thời gian qua, BCĐ tỉnh đã tổ chức 9 đợt làm việc (31 buổi) với các địa phương và tổ chức một số lớp tập huấn cho cán bộ Phòng TN-MT và lãnh đạo UBND, cán bộ địa chính xã, phường, thị trấn. Sở TN-MT đã tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo việc thực hiện QĐ 15. Qua 5 năm triển khai, việc xử lý các trường hợp lấn, chiếm ĐĐ, giao đất không đúng thẩm quyền, thu tiền không đúng quy định tại các địa phương ngày càng tiến triển thuận lợi. Công tác QLĐĐ trên địa bàn cũng từng bước được cải thiện.
Theo thống kê của ngành chức năng, 5 năm qua, toàn tỉnh đã phát hiện 24.585 trường hợp vi phạm về ĐĐ, gồm 19.337 trường hợp lấn chiếm ĐĐ và 5.248 trường hợp giao đất, thu tiền không đúng quy định. Qua xem xét, đánh giá, BCĐ các huyện, thị xã, thành phố đã thống nhất hướng xử lý 23.800 trường hợp vi phạm, còn lại 785 trường hợp tiếp tục xem xét, đề xuất hướng xử lý.
Tiếp tục thực hiện nghiêm QĐ 15
Kết quả triển khai QĐ 15 của các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh thời gian qua rất đáng ghi nhận, song việc thực hiện ở một số địa phương vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc.
Theo ông Trần Thái Nga, trong giai đoạn đầu (2008-2009), hầu hết các địa phương trên địa bàn tỉnh đã tích cực triển khai thực hiện QĐ 15. Tuy nhiên, bước sang giai đoạn 2 (từ năm 2010 đến nay), khi đi vào xử lý từng trường hợp cụ thể thì nhiều địa phương chậm thực hiện. Thống kê của ngành chức năng cho thấy: Toàn tỉnh mới chỉ cấp được 8.097/19.638 GCNQSDĐ đối với những trường hợp cho tồn tại (bằng 41,23%) và mới tháo dỡ được 265/4.162 trường hợp (bằng 6,37%). Trong số này, 2 địa phương có tỉ lệ cấp GCNQSDĐ thấp nhất là Tuy Phước (đạt 5,39%) và Quy Nhơn (đạt 7,87%). Việc triển khai thực hiện tháo dỡ công trình vi phạm ở nhiều địa phương cũng còn rất chậm.
Tuy nhiên, theo phản ảnh của một số địa phương, việc chậm thực hiện QĐ 15 có nhiều nguyên nhân, trong đó có một số nội dung của QĐ chưa thực sự sát với tình hình thực tế. Tại Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện QĐ 15 mới đây, lãnh đạo một số địa phương đã thẳng thắn nêu lên những khó khăn, bất cập:
Theo ông Lương Ngọc Anh, Phó Chủ tịch UBND huyện Phù Cát, chỉ tính diện tích đất nằm trong KKT Nhơn Hội thì Phù Cát chiếm tới 3.000 ha, nhưng không rõ quy hoạch chi tiết ra sao. Bên cạnh đó, dọc tuyến tỉnh lộ 639 có hàng trăm ngôi nhà của dân đã tồn tại từ trước khi có dự án tuyến đường ven biển. Tuy nhiên, theo quy định mới của ngành GT-VT thì nhiều nhà dân vi phạm về chỉ giới và hành lang an toàn giao thông.
Theo ông Nguyễn Tự Công Hoàng, Phó Chủ tịch UBND TP Quy Nhơn, trên địa bàn thành phố hiện có hàng trăm trường hợp vi phạm lấn, chiếm ĐĐ sau thời điểm ngày 1.7.2004 nhưng nằm xen kẽ trong khu dân cư nên khó thực hiện việc tháo dỡ và nếu tháo dỡ thì rất tốn kém. Bên cạnh đó, nhiều trường hợp lấn, chiếm đất với diện tích hàng ngàn m2, nếu cho tồn tại thì bất hợp lý, nhưng không cho tồn tại thì cũng khó vì họ đã ở trên khu đất đó từ khá lâu. Điều đáng nói, quỹ đất của thành phố hiện rất ít nên việc triển khai xây dựng khu tái định cư hay nhà ở cho các đối tượng có thu nhập thấp cũng khó khăn.
Tất cả các ý kiến, góp ý của lãnh đạo các địa phương, đơn vị tại hội nghị nói trên đã được đồng chí Hồ Quốc Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Trưởng BCĐ QĐ 15 tỉnh, ghi nhận. Tuy nhiên, đồng chí cũng chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện QĐ 15 do nguyên nhân chủ quan của các địa phương. Theo đó, cũng là những nội dung của QĐ 15, nhiều địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả việc cấp GCNQSDĐ, ngược lại một số địa phương lại chậm triển khai.
Về phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng đề nghị kiện toàn, củng cố lại BCĐ cấp tỉnh, huyện và các tổ công tác xã, phường, thị trấn. Đồng thời, trên cơ sở ý kiến, góp ý của các địa phương, đơn vị, BCĐ tỉnh cần rà soát, bổ sung, điều chỉnh một số nội dung của QĐ 15 cho phù hợp với tình hình thực tế. BCĐ tỉnh, huyện và các địa phương cần nỗ lực hơn nữa trong việc triển khai thực hiện QĐ 15, kiên quyết không để phát sinh tình trạng lấn, chiếm ĐĐ, xây cất nhà trái phép, giao đất không đúng thẩm quyền và thu tiền không đúng quy định. Địa phương nào để phát sinh tình trạng lấn, chiếm ĐĐ, xây cất nhà trái phép thì lãnh đạo địa phương đó phải chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh.
VIẾT HIỀN