Dự án “Phát hiện sớm bệnh võng mạc đái tháo đường tại cộng đồng”: ​Cảnh báo sớm, hiệu quả cao

Trong khuôn khổ Dự án “Phát hiện sớm bệnh võng mạc đái tháo đường (VMĐTĐ) tại cộng đồng tỉnh Bình Định”, do Tổ chức Fred Hollows Foundation (FHF) và Bộ Ngoại giao - Thương mại Úc (DFAT) tài trợ thực hiện từ tháng 10.2018 đến hết tháng 6.2022, Sở Y tế đã giao cho Bệnh viện Mắt triển khai thực hiện các nội dung của Dự án tại tỉnh Bình Định. Thời gian qua, Bệnh viện Mắt đã phối hợp với BVĐK tỉnh, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, TTYT TP Quy Nhơn, TTYT huyện Phù Cát và Hoài Ân triển khai nội dung dự án tại TP Quy Nhơn và hai huyện Phù Cát, Hoài Ân.

Nhân viên y tế chụp đáy mắt bằng máy chụp ảnh đáy mắt kỹ thuật số tự động để phát hiện sớm bệnh VMĐTĐ.  Ảnh: H.N

Hơn 2 năm thực hiện, Dự án đã hỗ trợ điều trị VMĐTĐ cho bệnh nhân nghèo, hỗ trợ đào tạo nhân viên y tế, cung cấp trang thiết bị và phát triển hệ thống chuyển tuyến hiệu quả cho bệnh nhân đái tháo đường (ĐTĐ) có nguy cơ mắc bệnh VMĐTĐ. Dự án đã đem lại lợi ích thiết thân cho người dân tại các địa phương hưởng lợi, giúp người bệnh ĐTĐ tiếp cận các dịch vụ chăm sóc mắt, nhất là việc phát hiện sớm bệnh VMĐTĐ. Tổng cộng đã có 2.017 bệnh nhân được test sàng lọc đường huyết tại cộng đồng; 1.447 ca được chụp ảnh màu kỹ thuật số bằng máy chụp cầm tay và chụp ảnh đáy mắt sàng lọc bệnh VMĐTĐ. Đã tổ chức 7 hội thảo, hội nghị để tăng cường sự hợp tác giữa các bên liên quan; ban hành bộ tài liệu chuyên môn “Hướng dẫn tầm soát và phát hiện sớm bệnh VMĐTĐ tại cộng đồng tỉnh Bình Định”; hoàn thành bộ tài liệu truyền thông về bệnh ĐTĐ và bệnh VMĐTĐ cấp phát cho các cơ sở y tế để tuyên truyền  tại cộng đồng; có 181 nhân viên y tế xã đã được tập huấn về ngăn ngừa, phát hiện sớm, tư vấn, đánh giá và theo dõi ĐTĐ và VMĐTĐ, phát hiện sớm bệnh VMĐTĐ. Đặc biệt, phần mềm chuyên dụng Eyenuk AI do Dự án chuyển giao đã giúp các đơn vị thụ hưởng Dự án đánh giá, phân loại bệnh nhân VMĐTĐ nhanh chóng, đạt mức chính xác cao.

Dự án cũng đẩy mạnh hoạt động truyền thông sức khỏe nâng cao nhận thức người dân về chăm sóc mắt và sớm ngăn ngừa tiến triển của bệnh VMĐTĐ. Sớm triển khai các dịch vụ liên quan đến bệnh VMĐTĐ, tạo hành lang tiếp cận thuận lợi cho người có nguy cơ mất thị lực do ĐTĐ. Dự án đã cung cấp 4 máy chụp ảnh đáy mắt kỹ thuật số tự động cho BVĐK tỉnh, Bệnh viện Mắt, TTYT Quy Nhơn và TTYT Phù Cát; đồng thời, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc theo dõi và chẩn đoán đã trang bị thêm cho TTYT Quy Nhơn và TTYT Phù Cát mỗi đơn vị 1 bộ máy tính và 1 máy in màu.

Để phát hiện sớm bệnh VMĐTĐ, cách tốt nhất là phải khám mắt. Đặc biệt phải khám kỹ tình trạng võng mạc để phát hiện sớm những tổn thương võng mạc. Tại Bình Định, các bác sĩ nội tiết và bác sĩ mắt đã cùng nhau xây dựng tài liệu, quy trình chuyên môn nhằm giúp cho bệnh nhân sớm được tiếp cận dịch vụ.

HIỀN NGÔ