TÔN TẠO, PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI SẢN VĂN HÓA VẬT THỂ:
Di sản lớn đòi hỏi nỗ lực lớn
Trong những năm qua, công tác quản lý, bảo vệ, tôn tạo, phát huy giá trị di sản văn hóa vật thể trên địa bàn tỉnh theo Luật Di sản văn hóa và các văn bản liên quan mang lại hiệu quả tích cực, góp phần phục vụ công tác nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị giáo dục truyền thống, huy động được nhiều nguồn lực từ Trung ương tới địa phương để trùng tu, tôn tạo, phục hồi nhiều di tích. Qua đó đã thu hút lượng lớn du khách đến tham quan, tìm hiểu, học tập và nghiên cứu tại các điểm di tích lịch sử, văn hóa của tỉnh, góp phần phát triển du lịch của tỉnh.
Di tích tháp Cánh Tiên (TX An Nhơn) được trùng tu, tôn tạo phục vụ du lịch. Ảnh: NGỌC NHUẬN
Theo ông Bùi Tĩnh, Giám đốc Bảo tàng tỉnh, tỉnh đã phối hợp với nhiều cơ quan, đơn vị trong nước cũng đã tổ chức được nhiều hoạt động khoa học mà điển hình là các cuộc khai quật khảo cổ học tại các khu vực tọa lạc di tích, phế tích tháp Champa, lò gốm Champa, thành cổ Champa, di chỉ văn hóa Sa Huỳnh - Truông Xe; thành Hoàng Đế, thành Cha… Ông Bùi Tĩnh cho biết thêm: “Chúng tôi đã xây dựng bản đồ điện tử - khảo cổ học Bình Định với gần 80 điểm di tích, phế tích từ các nền văn hóa tiền Sa Huỳnh, Sa Huỳnh, Champa… ở 11 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh và đưa lên website của Bảo tàng tỉnh. Đơn vị cũng tiến hành nâng cấp, chỉnh trang hệ thống kho bảo quản hiện vật, các phòng trưng bày hiện vật theo chủ đề; xuất bản những tập san, tập gấp, sách ảnh giới thiệu về gốm cổ, nghệ thuật điêu khắc, kiến trúc Champa, kỷ vật thời kháng chiến; tổ chức nhiều chương trình ngoại khóa để giáo dục lịch sử cho học sinh tại bảo tàng, góp phần giới thiệu và quảng bá về truyền thống lịch sử, đặc trưng văn hóa của vùng đất và con người Bình Định.
Theo thống kê đến nay, toàn tỉnh có 133 di tích được xếp hạng; trong đó có 2 di tích quốc gia đặc biệt, 34 di tích quốc gia và 97 di tích cấp tỉnh, với đầy đủ các loại hình di tích lịch sử, khảo cổ, kiến trúc nghệ thuật và danh lam thắng cảnh. Sở hữu số lượng lớn di tích có sự đa dạng như vậy là một lợi thế lớn. Tuy nhiên từ đây công tác quản lý, bảo vệ, trùng tu, tôn tạo di tích cũng gặp nhiều khó khăn. Giám đốc Sở VH&TT Tạ Xuân Chánh cho biết: Di sản lớn đòi hỏi chúng ta phải nỗ lực lớn và liên tục. Với số lượng di tích nhiều, nằm rải rác trên địa bàn tỉnh nên công tác quản lý gặp nhiều khó khăn. Trước mắt, Sở xây dựng Quy chế quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh trên địa bàn tỉnh trình UBND tỉnh xem xét ban hành để có những quy định chung. Thời gian tới, cùng với việc tăng cường tuyên truyền Luật Di sản văn hóa và các quy định liên quan, Sở phối hợp với các địa phương tiến hành rà soát, kiểm kê di tích để xây dựng đề án bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa và trùng tu, tôn tạo, chống xuống cấp di tích lịch sử, văn hóa cấp tỉnh. Đẩy mạnh công tác xã hội hóa, huy động sức mạnh của cộng đồng để cùng chung tay với Nhà nước trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích…
ĐOÀN NGỌC NHUẬN