Dâng hương tưởng niệm 174 năm ngày mất cụ Lê Đại Cang

Ngày 30.9 (nhằm ngày 24.8 âm lịch năm Tân Sửu), Lãnh đạo Trung tâm VH-TT&TT huyện Tuy Phước đến dâng hương tưởng niệm 174 ngày mất cụ Lê Đại Cang (1847- 2021) bậc danh sĩ đại thần thời Nguyễn, tại Từ đường tộc họ Lê ở thôn Luật Chánh, xã Phước Hiệp.

Lê Đại Cang (1771 - 1847) còn gọi là Lê Đại Cương, tự là Thống Thiện, hiệu Kỳ Phong. Ông quê làng Luật Chánh, xã Phước Hiệp, là một vị quan nổi tiếng tài năng, trung chính thời Nguyễn.

Trong 40 năm làm quan, từ năm 1802 tới năm 1842, từ chức tri huyện tới chức quyền Tổng trấn, Tổng đốc, Thượng thư, Tham tán đại thần…, Lê Đại Cang đã thực thi nhiệm vụ ở khắp ba miền đất nước trên nhiều lĩnh vực: Chính trị, quân sự, kinh tế, văn hóa, giáo dục, ngoại giao và có những đóng góp rất đáng quý trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, như: Chỉ huy đào sông Vĩnh Điện ở Quảng Nam, đắp đê sông Hồng mới, giải oan và trừng phạt nhiều quan lại tham nhũng ở Hà Nội và vùng phụ cận; xây mới thành An Giang, chấn chỉnh quân đội, huấn luyện binh sĩ; khai mở đường thủy từ sông Tiền ở Tân Thành thẳng đến sông Hậu ở Châu Đốc… 

Không những nổi tiếng là một thượng quan tài năng, liêm chính, văn võ song toàn, Lê Đại Cang còn được đương thời coi là một bậc cự phách, hiển đạt về văn chương với tập Lê thị gia phả, tập thơ Tỉnh ngu thi tập và hai tập bút ký về thời gian làm quan ở phương Nam mang tên Nam hành và Tục Nam hành.

Dẫu vậy, cuộc đời ông cũng lắm thăng trầm khi nhiều lần thăng quan nhưng cũng không ít lần chịu tội, trong đó tới 2 lần phải làm lính khiêng võng. Năm 72 tuổi, ông cáo lão về quê. Tại đây, ông khôi phục từ đường họ Lê, lập ra chùa Giác Am, lập Văn chỉ Tuy Phước là nơi hội tụ nhân sĩ, trí thức Tuy Phước, Quy Nhơn, cùng chăm lo khuyến học, khuyến tài ở quê hương.

XUÂN VINH