Cơm nhà với canh gà lá giang
Tản văn của LÊ THỊ XUYÊN
Từ ngày chuyển lên sống ở xóm Lầu Chuông, anh tăng gia thêm mảnh vườn nho nhỏ trồng vài thức rau, nuôi mấy con gà, cải thiện bữa ăn cho gia đình. Ai cũng khen anh: “Thầy giáo vừa văn hay chữ tốt lại vừa mát tay làm vườn”. Mà quả thật như thế. Ngoài vườn rau bên hông nhà với đủ loại xanh mướt quanh năm, giàn lá giang nơi hàng rào bên cổng ngõ nhà anh cũng khiến ai nấy ngang qua đều nức nở, trầm trồ…
Ở xứ này, loại rau mộc mạc này thuộc họ dây leo, thường mọc hoang ở ven rừng núi, sông rạch, gò đồi… Cây lá giang dễ trồng, thích hợp với nhiều loại đất khác nhau và phát triển xanh tốt quanh năm, nhất là vào mùa hè. Không chỉ là loại lá có thể chữa trị v à ngăn ngừa nhiều loại bệnh, lá giang còn được người dân sử dụng như một món rau phổ biến để nấu canh chua, một món ăn vừa ngon vừa bổ dưỡng. Bởi thế, chúng còn được nhiều người dân đem về trồng trong vườn hoặc hàng rào.
Rau lá giang có thể nấu kết hợp với nhiều loại nguyên liệu như: Thịt bò, thịt gà, tôm, cá… làm nên những món canh đặc biệt, với hương vị hấp dẫn khác nhau. Trong số những món canh ấy, anh vẫn thường nấu canh lá giang với thịt gà. Món ăn giúp bữa cơm nhà bên những người thân yêu của anh càng thêm ấm áp, tròn vị.
Món canh gà lá giang nấu cũng khá đơn giản. Gà nấu canh lá giang muốn ngon phải là gà ta thả vườn, thân chắc, thịt thơm. Gà làm xong được chà qua bằng một củ gừng nhỏ cho hết mùi hôi, sau đó rửa sạch, để ráo, chặt ra từng miếng vừa ăn, ướp các gia vị mắm, muối, tiêu, bột ngọt… trong khoảng 15 phút trước khi nấu. Lá giang nấu canh ngon nhất là lá tươi, có màu xanh sẫm đều nhau. Thông thường, loại lá bản nhỏ sẽ có vị chua thanh hơn so với loại lá bản to. Cắt một ít lá giang trong vườn nhà hoặc mua về với lượng vừa đủ, đem nhặt lại, rửa sạch rồi vò nát. Cách làm này nhằm làm cho nước canh có vị chua dịu của lá giang mà không bị chát. Thêm hành tươi, ngò gai, rau ngổ rửa sạch, cắt khúc; hành tây xắt lát, ớt và sả tươi băm nhỏ.
Gà sẽ ngon và thơm hơn khi đã ngấm đều các gia vị, đặc biệt là khi chúng ta xào gà sơ qua với dầu, tỏi. Sau đó, cho một lượng nước vừa đủ ăn vào nồi và nấu sôi. Tiếp tục cho thịt gà đã xào vào, giữ lửa đều cho đến khi gà chín tới rồi cho lá giang v ào, nêm nếm thêm gia vị vừa ăn, tiếp thêm hành ngò vào đảo đều rồi tắt bếp. Vị chua nhẹ của lá giang cùng thịt gà thơm ngọt, đậm đà, cộng thêm vị cay cay của ớt, thơm thơm của sả… ăn với cơm nóng ngày mưa hay ngày lạnh đều ngon miệng đến không cưỡng lại nổi.
Giàn lá giang không chỉ tạo cho sân nhà anh một khoảng xanh thoáng mát mà còn giúp gia đình anh cải thiện bữa ăn hằng ngày với những món canh ngon, và còn là thức quà thơm thảo sẻ chia với xóm giềng. Người tới xin lá giang về nấu mực, nấu cá; người xin về nấu thịt bò, tôm đồng. Nhiều nhà bận đi làm lỡ buổi chợ, đến xin một nắm lá về nấu suông cũng có bát canh giải nhiệt ăn cho qua bữa. Nhất là những ngày dịch Covid-19 còn phức tạp, có sẵn cây nhà lá vườn tận dụng, lòng cũng bớt lắng lo đôi chút.
Một ngày thu yên ả, anh trổ tài nấu món canh gà lá giang cho cả nhà. Tô canh gà lá giang nóng hổi được bày ra giữa mâm trong niềm háo hức đón chờ của các thành viên gia đình. Cả nhà vừa ăn cơm ngon miệng vừa chuyện trò vui vẻ. Với anh, đó là những khoảnh khắc bình yên, hạnh phúc và đáng trân quý nhất!