Thực hiện Dự án giảm thiểu rủi ro:
Cuộc sống an toàn hơn, tốt đẹp hơn
Sau 5 năm triển khai (2010-2014), với nhiều hoạt động nhằm nâng cao nhận thức, nâng cao năng lực phòng ngừa rủi ro, thảm họa, Dự án giảm thiểu rủi ro do Hội Chữ thập đỏ (CTĐ) Na Uy tài trợ đã đem lại nhiều tác động tích cực trong việc ứng phó thảm họa của người dân trên địa bàn tỉnh.
Những công trình vững chãi
Về xóm trũng Chánh Hóa, thôn Chánh Hội, xã Cát Nhơn, huyện Phù Cát, nghe bà con kể về những điều mà con đường bê tông dài 200m do Hội CTĐ Na Uy tài trợ mang lại, mới hiểu hết ý nghĩa của công trình với mảnh đất này. Chị Nguyễn Thị Đào, 46 tuổi, nhớ lại: “Xóm Chánh Hóa trước năm 2011 chỉ chừng 25 hộ dân. Nhiều người bỏ đất của ông cha để lại, đi mua nhà ở khu khác chỉ vì nỗi cực nhọc từ con đường đất nhỏ xíu, lầy lội của xóm. Không cực sao được khi ở ngoài kia người ta chạy xe máy rầm rầm, bà con mình ở đây vẫn phải dò dẫm đi bộ, nhiều khi tối trời, lạng quạng là rớt xuống ruộng. Trẻ con ở đây đi học vất vả cũng vì đường sá, chưa kể mỗi lần tang ma, cưới hỏi… là rất khổ. Nay thì mọi chuyện đã khác hẳn!”.
“Dự án giảm thiểu rủi ro thiên tai (2010 - 2014) do Hội CTĐ Na Uy tài trợ được triển khai tại 15 xã của 4 huyện: Phù Cát, Tuy Phước, Hoài Ân và An Nhơn với tổng kinh phí hơn 15 tỉ đồng. Đây là một phần của Dự án lớn được triển khai cho 34 xã của các tỉnh: Bình Định, Phú Yên và Lào Cai. Mục tiêu của dự án là giảm thiểu thiệt hại về tính mạng, tài sản và sinh kế của nhân dân; nâng cao sự an toàn và khả năng chống chọi thiên tai, biến đổi khí hậu của nhân dân trong vùng dự án. Các hoạt động chính: nâng cao năng lực cho chính quyền, cán bộ CTĐ và tình nguyện viên; nâng cao nhận thức của nhân dân về các rủi ro thiên tai, biến đổi khí hậu, vệ sinh nước sạch…; cung cấp trang thiết bị và cơ sở hạ tầng thiết yếu để nâng cao sự an toàn, góp phần nâng cao đời sống và phát triển kinh tế cho nhân dân”.
ông Nguyễn Xuân Duy, Điều phối viên chương trình tại Việt Nam của Hội CTĐ Na Uy
Năm 2011, theo Dự án giảm thiểu rủi ro, Chánh Hóa được Hội CTĐ Na Uy hỗ trợ 100 triệu đồng để làm đoạn đường bê tông nối liền với tuyến đê sông. Nghe tin làm đường, bà con nơi đây mừng như mở cờ. Cả làng cùng hiến đất, góp 50 ngày công, UBND xã Cát Chánh hỗ trợ thêm 35 triệu đồng để con đường mơ ước trở thành sự thật. “Có con đường, xóm nhỏ thay đổi hẳn!”, chị Hoa tiếp lời. Cái thay đổi mà chị Hoa nhắc đó là người Chánh Hóa hôm nay đã có thể chạy xe máy về đến tận ngõ nhà mình chứ không phải gửi nhờ nhà người khác ở đoạn gần xã như trước. Nhiều gia đình khác, trong đó có vợ chồng chị đã rủ nhau mua xe máy để việc đi lại dễ dàng hơn. Nhiều hộ về lại chốn cũ để sinh sống nâng số hộ trong xóm lên trên 50 hộ.
Không chỉ thế, Hội CTĐ Na Uy còn hỗ trợ 6 hộ dân của xã Cát Chánh nâng nền nhà để chống lũ với mức 10 triệu đồng/hộ vào năm 2010. “Chương trình nhận được phản hồi tích cực của bà con. Thấy được hiệu quả đó, Hội CTĐ TP Hồ Chí Minh tiếp tục trợ giúp 10 hộ nghèo có nhà ở còn ọp ẹp nhân dịp về thăm địa phương sau mùa lũ năm 2010 với mức hỗ trợ là 30 triệu đồng/nhà. Đáng nói, hoạt động này đã thay đổi nhận thức của bà con; đã có thêm 80 hộ tự nâng nền để tránh lũ”, ông Đinh Văn Loan, Chủ tịch Hội CTĐ xã chia sẻ.
Tại xã Cát Nhơn, công trình nhà tránh lũ cộng đồng thôn Chánh Mẫn cũng được bà con đánh giá cao. Trận lũ lịch sử tháng 11.2013 vừa qua, công trình này là nơi trú ngụ của 6 hộ dân ở vùng trũng nhất của thôn trong những ngày nước ngập tới nóc nhà. Tại xã Phước Nghĩa (huyện Tuy Phước), việc 2 tràn vượt lũ tại thôn Hưng Nghĩa và Thọ Nghĩa từ nguồn tài trợ của Dự án giảm thiểu rủi ro được nâng cấp cũng khiến bà con phấn khởi. Bằng cách nâng cao tràn 0,4m, kèm thêm hệ thống cột báo mực nước, tràn chống lũ vẫn nối liền tuyến đường đi lại của bà con mỗi mùa nước lớn về.
Nâng cao năng lực ứng phó
Song song với hỗ trợ xây dựng các công trình dân sinh, phòng ngừa rủi ro, Dự án phòng ngừa rủi ro của Hội CTĐ Na Uy tài trợ còn triển khai nhiều hoạt động nâng cao nhận thức của cộng đồng. Ông Trần Đình Ký, cán bộ Hội CTĐ tỉnh phụ trách Dự án DRR, cho biết: “Bằng rất nhiều hình thức tuyên truyền, phổ biến, Dự án phòng ngừa thảm họa đã góp phần không nhỏ trong việc nâng cao năng lực nhận thức cộng đồng cho người dân trong 5 năm qua. Bắt đầu bằng những thay đổi đơn giản nhưng thiết thực như: bà con biết tích trữ lương thực để chủ động với thiên tai, di dời tài sản đến nơi an toàn, chặt cây to, chằng chống nhà cửa, tương trợ nhau trong bão lũ…”.
Với Dự án phòng ngừa rủi ro, lần đầu tiên, kế hoạch phòng chống lụt bão được đưa về tận thôn xóm. “Bà con trực tiếp đóng góp ý kiến về phương án di dời khi có lũ đến, những trường hợp cần di dời đầu tiên khi bão lũ xuất hiện, góp ý những công trình cần sửa chữa gấp... Có thêm tiếng nói của bà con, phương án phòng chống lụt bão trở nên sát thực hơn”, bà Ngô Thị Hồng Phương, Chủ tịch Hội CTĐ xã Phước Nghĩa chia sẻ.
Hoạt động phối hợp với trường học dạy bơi cho học sinh tiểu học cũng đem lại nhiều phản ứng tích cực từ phía phụ huynh. Có cháu nội đang học lớp 4 - một trong 20 trẻ được dạy bơi, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, 62 tuổi, ở thôn Hưng Nghĩa, xã Phước Nghĩa, cho biết: “Địa phương thường xuyên xảy ra tình trạng trẻ em đuối nước nên khi nghe các cháu được dạy bơi, gia đình mừng trong bụng. Cha mẹ, ông bà nhờ vậy mà yên tâm hơn”.
NGUYỄN MUỘI