Bếp của ngoại

Đôi khi, bắt gặp dáng ngồi trầm tư của một cụ bà ở góc phố nào đó, tâm trí tôi lại nghĩ về ngoại nơi quê nhà. Ký ức dắt tôi trở về gian nhà thân thuộc, nghe tiếng ngoại tỉ tê những câu chuyện bao giờ cũng bắt đầu bằng hai từ “hồi xưa”. Ngỡ như mới đây thôi, tôi còn bé nhỏ trong gian bếp của ngoại, đắm mình giữa hơi ấm yêu thương, vỗ về…

Gian bếp của ngoại có một chiếc phản gỗ, tôi hay ngồi thả chân xuống đung đưa. Mắt dõi theo tấm lưng ngoại mồ hôi rịn ướt áo, lom khom giữa những cuộn khói mơ màng. Cái chạn gỗ có tuổi đời còn lớn hơn tuổi tôi, ngoại xếp vào đó lỉnh kỉnh nồi niêu, chén bát, tất cả đều bàng bạc màu thời gian xưa cũ. Cửa sau của gian bếp thông ra vườn chuối, ngoại nuôi một đàn gà quanh quẩn kiếm ăn. Khói nắng xiên qua những vạt lá chuối, rọi vào gian bếp giữa lúc trong lò tí tách lửa reo, ngoại ngồi trên phản, lụi cụi với mớ rau củ vườn nhà. Khung cảnh ấy bình yên đến nao lòng, mọi sóng gió ngoài kia dường như đã khép lại, tất cả đều đẹp tựa một giấc mơ…

Tôi đã lớn lên từ những bình dị như thế. Có gì ngoại cũng để dành, khi bánh khoai, bánh đúc, lúc trái chuối, trái xoài, chia đều cho đàn cháu nhỏ. Đã bao mùa nắng mưa, ngoại cặm cụi muối những thạp dưa môn đậm đà quê kiểng, ăn chua chua, sừn sựt. Để rồi sau này lớn lên, ngược xuôi xứ người, tôi cứ nhớ mãi vị cá kho với dưa muối của ngoại.

Có phải càng trưởng thành, người ta càng nhớ đậm sâu bao điều cũ kỹ đơn sơ? Dường như khi gặp lại ký ức về những người thân yêu, dù con tim mạnh mẽ đến đâu cũng có lúc run rẩy thổn thức. Tôi rong ruổi nhiều nơi nhưng không ở đâu tôi tìm thấy một làn gió mát, một vạt nắng chiều, tiếng lửa réo rắt, mùi khói nao nao, hòa quyện thành nơi mà tâm hồn mãi thuộc về - chính là gian bếp của ngoại. Thì ra dẫu có qua bao đổi dời, tôi vẫn là tôi của những ngày còn quấn quýt bên ngoại. Mọi thứ vẫn vậy, chỉ có ngoại là già đi như ánh đèn lay lắt, còn tôi cứ mê mải cùng những xa vời mông lung.

Những ngày đại dịch, tôi nghĩ nhiều hơn về những người thân yêu. Từng thước phim sống động trong tâm tưởng từ những kỷ niệm xưa cũ cứ ùa về dào dạt. Nhớ những người luôn vì ta mà hy sinh vô điều kiện, cũng là một cách xoa dịu tâm hồn. Chợt thắt lòng, chợt xót xa khi nghĩ về bóng hình khắc khổ của những người già, vốn mong manh như khói như sương.         

TRẦN VĂN THIÊN